Kuvvet aktarımı, bir ülkenin askeri, siyasi,
ekonomik, kültürel varlığını sınırları ötesinde bir bölgeye, belirlenmiş bir
hedef doğrultusunda aktarabilme ve bu hedefe varmak için eşgüdümlü şekilde
kullanabilme olarak tanımlanabilir. Bu kabiliyetin belki en önemli bileşeni
deniz kuvvetleri, deniz kuvvetleri açısından da en önde gelen aracı uçak
gemileri kuşkusuz.
Tabi ki kuvvet aktarımı kabiliyetini inşa eden
diğer bileşenler de mevcut: Hava ve deniz kargo vasıtaları, denizaltılar,
ulaşım ve iletişim sistemleri gibi. Ancak konu askeri bağlamda ele alındığında,
uçak gemileri en önemli kuvvet aktarımı araçları olarak öne çıkıyor. Bunda,
uçak gemilerinin sağladığı askeri ve teknik imkânların yanında, taşıdıkları
siyasi ve psikolojik özgül ağırlıkları da önemli rol oynuyor.
Uçak gemisi aslında çok geniş bir yelpazeye
yayılan gemileri tanımlayan bir terim. Çok kabaca "üzerinden uçakların
iniş - kalkış yapabildiği gemi" şeklinde nitelendirilebilir. Bu tanım, ABD
Deniz Kuvvetleri'nde bulunan nükleer tahrikli, 90 - 100 bin ton deplasmana
sahip gemileri de, 25 - 30 bin tonluk uçak taşıyabilen çıkarma gemilerini de
kapsayabiliyor. Teknik olarak çok yanlış bir ifade de olmuyor belki. Ancak bu
gemilerin siyasi ve psikolojik önemleri devreye girince tanımlar, terimler
önemlerini de etkilerini de kaybedebiliyor.
Uçak gemisi ihtiyacını, harekât konseptini,
askeri, siyasi ve psikolojik etkisini kapsamlı bir şekilde tanımlayabilmek
kolay değil, konunun girift niteliğinden dolayı. Meseleyi çok farklı yönlerden
ele almak mümkün.
“Uçak” tarafından başlayalım.
