14/01/2023
Türkmeneli TV - Ortadoğu Gündemi Programı
08/01/2023
07/01/2023
31/12/2022
Başlıksız
![]() |
Eser: Fading Aeon Niklas Sundin |
17/12/2022
Akıncı'ya Süpersonik Füze, MİDLAS ve Jet İHA'lar
07/12/2022
Milli Muharip Uçak, Bayraktar Kızılelma ve Yerli Motor
26/10/2022
Sekizinci Ayında Rusya - Ukrayna Savaşı
24/10/2022
20/10/2022
Ukrayna’nın Sahadaki Kazanımları ve Askeri-Teknolojik Yetkinlik
Rusya Federasyonu’nun Şubat 2022'de Ukrayna’ya saldırmasıyla başlayan savaşta son bir ayda önemli gelişmeler yaşandı. Savaş, Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu’nun 25 Mart günü ilk “özel askeri operasyonun ilk safhasının tamamlandığı ve Donbas’ın özgürleştirilmesine odaklanılacağı şeklindeki açıklaması ile yeni bir aşamaya geçti. Eylül başında Ukrayna ordusunun doğu ve güney cephelerinde başlattığı karşı taarruz ile de üçüncü aşama olarak nitelendirilebilecek evreye geçildi.
Ukrayna ordusu tarafından 6 Eylül'de ülkenin doğusundaki Harkiv oblastına bağlı İzyum kenti yakınlarındaki Balakliya kasabasında başlatılan taarruz, kısa süre içinde bölgedeki Rus birliklerinin geri çekilmesiyle sonuçlandı. Ukrayna birlikleri süratli şekilde Kupyansk ve İzyum'u geri alırken güney sektöründe de Herson civarındaki Rus birlikleri bazı bölgelerde geri çekilmeye başladı. Rusya Savunma Bakanlığı, birliklerin geri çekilme gerekçesi olarak Donbas bölgesindeki unsurların takviye edilmesi ihtiyacını gösterse de pek çok araç gereç ve mühimmat deposunun olduğu gibi bırakılması, geri çekilmenin planlı ve organize şekilde gerçekleşmediği izlenimini doğurdu.
25/09/2022
Kırk Ambar Sohbetleri: Karadeniz'in Güvenliği ve Rusya'nın Konumu
01/09/2022
Nokta TV - Fatih Ceylan Röportajı
21/08/2022
16/08/2022
11/08/2022
TRT Haber Podcast: Savaşın Geleceği: Uzayda Rekabet ve Savaş
>
17/06/2022
28/05/2022
Top Gun: Maverick İzlenimleri
Top Gun: Maverick, ilk tanıtım videolarının internete düşmesinden bu yana havacılık camiası tarafından sabırsızlıkla bekleniyordu. İlk filmin Tom Cruise ve Val Kilmer ile birlikte başrolünde F-14 Tomcat savaş uçağı vardı. Bu uçak ve filmin atmosferi, 1980'li yıllara damgasını vurmuş; Soğuk Savaş'ın en hararetli olduğu yıllarda ABD'nin askeri - endüstriyel kompleksinin kültür - sanat endüstrisi ile birlikte en başarılı kampanyalarından biri olmuştu. Bu nedenle devam filminin teması, alt metin ve mesajları da merak konusuydu.
Filmi görmeden önce beklentilerim yüksek değildi; özellikle 1986'da yüzbaşı rütbesindeki Pete "Maverick" Mitchell'ın 30 yıl sonra nasıl hala görevde olabildiği ve hala albay rütbesinde kaldığını nasıl açıklandığını merak ediyordum. Öte yandan F-14 gibi bir efsanenin yerini F/A-18E/F Super Hornet gibi bir sümsüğün almış olmasından dolayı da rahatsızdım. Yine de, senaryo ve içerik ne olursa olsun Top Gun'ı izlememek olmazdı. Nitekim ben de, eşimle birlikte izledim.
20/05/2022
11/05/2022
AIPA Turkey TomorrowMeetings 24: - Otonom Sistemler ve Yapay Zeka
Yapay Zeka Politikaları Derneği'nin (AIPA Turkey) düzenlediği TomorrowMeetings serisinin 10.05.2022 tarihinde düzenlenen 24'üncüsünde, yapay zeka ve otonom sistemlerindeki gelişmeleri savunma ve güvenlik perspektifinden yorumladığım "Otonom Sistemler ve Yapay Zeka" başlıklı bir konuşma yaptım.
07/05/2022
Son Savaşta T-72 Tankları
Tuğgeneral (E) Osman Gazi Kandemir'in 06.05.2022 tarihli yayınına konuk olarak T-72 ana muharebe tankının tasarımı ve özellikleri ile Ukrayna'nın istilasındaki performansından hareketle ana muharebe tanklarında beka kabiliyeti ve zırhlı birlik harekâtı ile ilgili görüşlerimi paylaştım.
Alakalı olarak bkz: Ana Muharebe Tankı Tasarımı Üzerine Notlar: Beka Kabiliyeti
06/05/2022
28/04/2022
Siyah Gri Beyaz 17 Yaşında
![]() |
John Keats portresi Joseph Severn |
Müz, ilhamın dışsal bir etki olduğunu betimleyen bir kavram aslında. İlham perisinin şaire, yazara, müzisyene ya da mimara ilhamı sunması, yaratıcı sürecin başlangıcını teşkil ediyor. Peki ya sanatçının ya da düşünürün tüm bilgi, beceri ve deneyimi olmadan Müz'ün getirdiği ilhamın kıymeti nedir?
İlham kavramını, yaratıcı süreci tetikleyen etki olarak tanımlamak mümkün. Bu etki, duyu organlarıyla algılanan bir sinyal olabilir. Yalnızca bu hali ile alındığında, ilhamı yalnızca harici bir uyaran olarak düşünebiliriz. Ancak bu sanırım eksik ve hatta hatalı bir çıkarım olur, zira ilhamın aynı zamanda içsel bir mekanizması da var.
Müz'ün, verdiği ilhamı alıp ürüne dönüştürebilecek bir muhataba ihtiyacı var.
Siyah Gri Beyaz'da yazdığım ve yazmadığım, başladığım ve bitiremediğim yazılar -ki bununla birlikte 1,018 adede ulaşmış durumda- bana daha fazlasını araştırmak, anlamaya çalışmak ve daha fazla yazmak için ilham veriyor onyedi yıldır.
Bu süreçte bana ilham veren sadık okura en içten teşekkürlerimi sunuyorum.
27/04/2022
Sürdürülebilir Asimetri: Demir Kubbe'den Sonra Demir Işın
Bennett mesajında, sınıfında dünyada ilk olan Iron Beam ile insansız hava araçlarının (İHA), roket ve havan mermilerine yapılan her bir atışın maliyetinin USD3.5 olduğunu kaydetti.
Bennett'in açıklaması iki açıdan önemli: Birincisi, İsrail hava ve füze savunma şemsiyesinin en son katmanını teşkil eden Iron Beam adlı sistemin geliştirme sürecinin tamamlanmış olduğunu ilan ediyor. Bu şemsiyenin en alt katmanında Iron Dome ("Demir Kubbe") bulunurken en üst katmanında ise en son Ocak ayında deneme atışı gerçekleştirilen Arrow 3 bulunuyor.
25/04/2022
17/04/2022
Moskova'nın Batışı
Bu mesajdan birkaç saat sonra, Rus TASS haber ajansı Rus Savunma Bakanlığına dayandırdığı haberinde Moskva kruvazöründe bir yangın ve buna bağlı olarak cephane patlaması yaşandığını, mürettebatın gemiden tahliye edildiğini duyurdu.
Bir geminin, özellikle bu boyutta bir muharip geminin mürettebat tahliyesi yapması; genellikle kurtarılamayacak boyutta bir hasar aldığı ya da yangının kontrol edilemediği anlamına geldiği için, bu haber Moskva'nın battığı ya da batmak üzere olduğu şeklinde yorumlandı.
14 Nisan akşam saatlerinde Rus Savunma Bakanlığı, gemideki yangının kontrol altına alındığını, mühimmat patlamalarının durduğunu, geminin limana çekilmesi için yedekleme faaliyetlerinin başladığını açıkladı. Ancak geminin durumu ve olayın gerçekleşme şekline ilişkin sosyal medyada spekülasyonların tavan yaptığı bir sırada, 14 Nisan gece saatlerinde Rus Savunma Bakanlığı, Moskva'nın limana çekilirken kötü hava ve deniz durumu nedeniyle battığını ilan etti.
Rus Deniz Kuvvetleri Karadeniz Filosunun sancak gemisi olan Moskva'nın batışı, Rus donanması ve ordusunun bugüne kadar yaşadığı en büyük felaketlerden biri kuşkusuz. Sebebinden bağımsız olarak bu geminin kaybı, Rus ordusunun Ukrayna istilası sırasında gözler önüne serilen durumunun bir sembolü.
05/04/2022
Rusya'nın Ukrayna'da Kullandığı ve Kullanamadığı Silahlar
24/03/2022
Askeri Güç ve Teknoloji Boyutlarıyla Rusya-Ukrayna Savaşı
18.03.2022 tarihinde Çankırı Karatekin Üniversitesi'nden Dr. Çağlar Ezikoğlu'nun konuğu olarak Rusya - Ukrayna Savaşı'na dair gözlem ve değerlendirmelerimi paylaştım.
22/03/2022
Rusya'nın Ukrayna'ya Kinjal Taarruzu Ne Anlatıyor?
Rusya Savunma Bakanlığı 19 Mart günü Ukrayna'nın batısındaki İvano Frankivsk yakınlarındeki Delyatin'de bulunan bir yeraltı mühimmat deposunu Kinjal tipi havadan atılan hipersonik füze sistemiyle vurduğunu duyurdu. Bu, Kinjal füzesinin gerçek harekât ortamındaki ilk kullanımı olması nedeniyle önemli bir gelişme idi. Ertesi gün, 20 Mart'ta Rus Savunma Bakanlığı bir başka Kinjal füzesiyle Nikolayev'deki bir yakıt deposunun vurulduğunu açıkladı.
Kinjal, Rusya'nın yakın dönemde hizmete aldığı yeni nesil füzelerinden biri. Havadan ateşlenebilen, uzun menzilli ve nükleer harp başlığı ile de donatılabiliyor. Rusya'nın Kinjal dahil bir dizi yeni nesil seyir füzesi ve balistik füze üzerinde yoğun geliştirme ve test faaliyetleri yürüttüğü biliniyor, bu füzeler özellikle Batı savunma camiası tarafından yakından takip ediliyordu. Nitekim Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) 2021 Yılı Faaliyet Raporu'nda da hipersonik füze denemelerindeki artışa dikkat çekilmişti.
Kinjal'in kullanımı askeri ve siyasi olarak ne anlam ifade ediyor? Bu sorunun kısa yanıtını "evet, bir anlamı var ancak o kadar da büyük değil" şeklinde vermek mümkün. Uzun yanıtı için ise öncelikle bazı temel tanım ve kavramları sunmak gerek.
11/03/2022
Askeri Gelişmeler ve Teknoloji Perspektifinde Rusya-Ukrayna Savaşı
İzmir Ekonomi Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler bölümünün düzenlediği seminerde, Dr. Sıtkı Egeli'nin konuğu olarak Rusya - Ukrayna Savaşı'na dair askeri ve teknolojik perspektiften gözlem ve değerlendirmelerimi paylaştım.
09/03/2022
Panorama Söyleşileri: "13. Gününde Askeri Boyutuyla Rusya-Ukrayna Savaşı"
Uluslararası İlişkiler Konseyi'nin (UİK) düzenlediği ve Prof. Dr. Mustafa Aydın'ın sunduğu Panorama Söyleşileri kapsamında "13. Gününde Askeri Boyutuyla Rusya-Ukrayna Savaşı" başlıklı söyleşiye katılarak, Prof. Dr. Serhat Güvenç, Dr. Can Kasapoğlu ve Sine Özkaraşahin ile birlikte Rusya - Ukrayna Savaşı'na dair izlenim ve görüşlerimi paylaştım.
02/03/2022
Rusya - Ukrayna Savaşı: 28.02.2022
Kırım ile Donbas arasında kara bağlantısının kurulması önündeki son engel olan Mariupol'de şiddetli çatışmalar devam ediyor.
Ukrayna ordusunun ikmal hatları, altyapısı ve hava üslerine yönelik Rus taarruzları da şiddetlenmiş durumda.
Uluslararası yaptırımların Rus ekonomisi üzerindeki etkisi hissedilmeye başladı.
01/03/2022
Rusya - Ukrayna Savaşı: 27.02.2022
Rusya Belarus ve Harkov sektörlerinden Ukrayna'ya daha fazla birlik sokmaya devam etti. Bölgeye yapmış olduğu yığınağın üçte ikisinin Ukrayna'da çatışmalara katıldığına dair bilgiler var.
Rusya'ya yönelik Avrupa Birliği tepkisi giderek sertleşti; Ukrayna'ya aktif silah ve teçhizat yardımı ile ilgili bir karar onaylandı. Bu arada savaşın başından itibaren izlediği tutum nedeniyle yoğun şekilde eleştirilen Alman hükümeti, silahlanma için €100 milyar ek harcama yapacağını ve savunma bütçesini Gayrı Safi Yurt İçi Hasılasının (GSYİH) %2'sine çıkaracağını açıkladı. Bu oran şimdiye kadar %1 dolaylarındaydı. Bu karar Almanya'yı ABD ve Çin'den sonra dünyada silahlanmaya en çok kaynak ayıran üçüncü ülke konumuna getirecek.
Savaş şimdiden Avrupa jeopolitiğini baştan aşağı değiştirmişe benziyor.
28/02/2022
Rusya - Ukrayna Savaşı: 26.02.2022
Çernihiv ve Harkov'da şiddetli çatışmalar devam ediyor. Her iki kentin kontrolünü almak için ardı ardına yapılan saldırılar sonuçsuz kaldı.
Öte yandan ilerleyen birliklerin ikmal hatlarına düzenlenen saldırılar, plan, sevk ve idarede sergilenen son derece şaşırtıcı zafiyetler nedeniyle Rus birliklerinin ciddi lojistik sıkıntıları yaşadığı görülüyor. Gün boyunca yakıtsız kaldığı ya da arızadan dolayı terk edilmiş çok sayıda araç görüntüsü sosyal medyada yayıldı.
Ukrayna birliklerinin ve milislerinin etkili savunması, esir alınan Rusların sayılarının artması, sosyal medya ve basında Ukrayna'nın etkili bir psikolojik harp yürütmesi ve hepsinden önemlisi, Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'nin sergilediği liderlik, moral üstünlüğün Ukrayna'nın tarafına geçmesini sağladı.
Rusya'ya yönelik uluslararası baskı da şiddetini artırırken, günün son saatlerinde SWIFT sisteminden çıkarılma kararı haberi geldi.
27/02/2022
Rusya - Ukrayna Savaşı: 25.02.2022
Rusya ikinci günün sonunda her iki konuda da belirgin bir ilerleme kaydedemezken, Gostomel Havalimanı dahil stratejik hedefleri ele geçirebilmiş değil.
Ukrayna Hava Kuvvetlerine ait savaş uçakları ve helikopterler, çok yoğun olmasa da uçuş yapmaya ve hatta Rus birliklerine taarruzlarda bulunmaya devam edebildiler. Bu da Rusya'nın ülke çapında hava hakimiyeti kurmadığının ya da kuramadığının göstergesi.
Ukrayna birliklerinin Rus ikmal hatlarına ve zırhlı birliklerine pusu şeklinde saldırılar düzenledikleri görülüyor.
İlan edilen genel seferberlik kapsamında Ukraynalı erkekler silah altına alınıyor. Kiev'de binlerce silahın dağıtıldığına dair haberler var.
25/02/2022
Rusya - Ukrayna Savaşı: 24.02.2022
Rusya ve Ukrayna arasındaki gerilim özellikle son bir yıl içinde hızla artmıştı. Rusya'nın geçtiğimiz Kasım ayından bu yana bölgeye yaptığı askeri yığınağın boyutu Ocak ayından itibaren katlanarak artmıştı. Bu yığınağın, bir siyasi manevra, caydırma hamlesi ya da blöf değil, doğrudan bir askeri harekât hazırlığı olduğu net şekilde ortaya çıkmıştı. Nitekim 21 Şubat gece saatlerinde Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin'in canlı yayınlanan ulusa sesleniş konuşması, bir harekâtın başlamak üzere olduğunun habercisi idi. Putin, 2021 Temmuz ayında yayımlanan makalesinde sunduğu tarihi ve siyasi çerçevenin geniş bir özetini yaparak Ukrayna'dan tek taraflı bağımsızlıklarını ilan eden Donetsk ve Luhansk halk cumhuriyetlerinin bağımsızlıklarını tanıma kararı aldığını duyurmuştu.
Rusya'ya Batı'nın tepkisi sert oldu. ABD, İngiltere ve Avrupa Birliği'nden geniş kapsamlı yaptırım kararları geldi. Savaşın doğrudan neden olacağı jeopolitik değişimler ve bu yaptırımlar, sonraki dönemde yeni bir Soğuk Savaş'ın yaşanacağının habercisi.
23/02/2022
11/02/2022
Demir Işın ve Yönlendirilmiş Enerji Silah Sistemleri
Anadolu Ajansı için kaleme aldığım ve 11.02.2022 tarihinde "Demir Işın ve yönlendirilmiş enerji silah sistemleri" başlığı ile yayımlanan makalem.
İsrail Başbakanı Naftali Bennett Şubat başında yaptığı bir konuşmada, "Iron Dome" (Demir Kubbe) füze savunma sisteminin çok maliyetli olduğunu, roket ve füze saldırılarına karşı İsrail'in savunmasını güçlendirmek için lazer teknolojisi alanında yapılan çalışmalara hız verileceğini açıkladı. Bennett, bir "lazer duvarı" olarak tanımladığı yeni füze savunma teknolojisinin bir yıl içinde ortaya çıkarılacağını ve ilk etapta ülkenin güney kesiminde konuşlandırılacağını söyledi.
Bennett konuşmasında ayrıntı paylaşmamış olsa da pek çok gözlemci tarafından işaret ettiği sistemin "Iron Beam" (Demir Işın) adlı sistem olduğu değerlendiriliyor. Demir Işın, literatürde yönlendirilmiş enerji silah (YES) sistemi başlığı altında incelenen silah sistemlerinden biri. İlk kez 2014 yılında kamuoyuna tanıtılan sistem, İsrail'in topçu roketi ve havanlardan balistik füzelere kadar geniş bir yelpazedeki hava tehditlerine karşı kurmuş olduğu çok katmanlı hava ve füze savunma şemsiyesinin en son bileşeni. Bu şemsiyenin en alt katmanında Demir Kubbe bulunurken en üst katmanında ise en son Ocak’ta deneme atışı gerçekleştirilen Arrow 3 bulunuyor.
YES sistemleri, genel olarak elektromanyetik spektrumun belli bir kesiminde çalışan, yoğunlaştırılmış ya da odaklanmış enerjinin tahrip kabiliyetini kullanan silah olarak tanımlanabilir. Teknolojideki gelişmelerin sonucunda özellikle son on yılda artan bir ivmeyle çok farklı kabiliyetlerde YES sistemleri ortaya çıktı. Bu sistemlerin geliştirilmesinde insansız hava araçları (İHA), yüksek süratli seyir füzeleri ve küçük çaplı roketlerin teşkil ettiği tehdidin katlanarak artması etkili oldu. Nitekim İsrail'in özellikle 2000'lerin ortalarından itibaren yoğun maruz kaldığı roket saldırıları, Demir Işın'ın geliştirilmesinde ana etken oldu.
Demir Işın ve YES sistemlerinin ayrıntılarına geçmeden önce, Bennett'in yüksek maliyetine vurgu yaptığı Demir Kubbe sistemine göz atmakta fayda var.
18/01/2022
31/12/2021
Başlıksız
Eser: Man at the Window Gustave Caillebotte |
IDEF 2021 İzlenimleri
15'inci uluslararası savunma sanayii fuarı IDEF 2021, 17 - 20 Ağustos 2021 tarihleri arasında TÜYAP Fuar ve Kongre Merkezi'nde gerçekleştirildi. Daha önce 25 - 28 Mayıs'ta düzenleneceği duyurulan fuar, COVID-19 koşullarından dolayı ertelenmişti.
Her zaman olduğu gibi bu yazıya da fuar organizasyonuna dair gözlemlerimle başlayacağım.
17/12/2021
11/12/2021
10/12/2021
15/11/2021
15/10/2021
09/10/2021
07/10/2021
22/09/2021
15/09/2021
27/08/2021
16/08/2021
18/07/2021
30/06/2021
Savunma ve Havacılık Sanayii 2020 Performans Raporu ve Bazı Değerlendirmeler
Sektörün üretim ve gelir seviyesi, harcamaları ve psikolojik – ekonomik durumu ile ilgili net bir izlenim imkânı sağlayan bu rapor, SASAD üyesi firmaların dernek tarafından kendilerine iletilen sorulara verdikleri yanıtlardan derleniyor. Dolayısıyla raporun içerdiği veri, gösterge ve değerlendirmeler, bu yanıtlara dayanıyor. Dernek üyesi olmayıp savunma – havacılık sektöründe faaliyet gösteren ya da dernek üyesi olmasına rağmen ankete katılmayan firmaların verileri, haliyle dahil değil.
Giriş kısmında belirtildiğine göre rapor, 85 firma/kurum tarafından verilen cevaplar ile hazırlanmış. Geçen yılki ankete yanıt veren firma sayısı 76 imiş. Rapor, derlenen yanıtların sektörün perfromansını %90 oranında temsil ettiğini kaydediyor.
Raporun sunduğu verilen ve yer verdiği değerlendirmelerde, COVID-19 salgınının Türk savunma sanayiini olumsuz etkilediği net şekilde görülüyor. Hemen hemen tüm göstergelerde düşüş yaşanmış.
Ancak sektörün performans ve çıktılarındaki bu sert düşüşün ne kadarı COVID-19’un doğrudan ve dolaylı etkilerinden kaynaklanıyor, tespit etmek zor. Raporda da buna dair net bir ayrım ya da tespit yer almıyor. Bu konuya ayrıca değineceğim.
28/06/2021
19/06/2021
30/05/2021
Demir Kubbe ve Sürdürülebilir Asimetri
Demir Kubbe ve Sürdürülebilir Asimetri [PDF]
Mayıs ayı başında Kudüs’teki Şeyh Cerrah bölgesindeki
Filistinlilerin evlerinden çıkartılmasıyla ilgili süren bir davanın yarattığı
gerilim, aynı günlerde el Aksa camii çevresindeki olaylar ve bunların neden
olduğu çatışmalar, kısa süre içinde Gazze Şeridi ile İsrail’in güneyi arasında karşılıklı
ateşlenen çok sayıda füzenin başrolünde oynadığı bir çatışmaya dönüştü. Yaklaşık
10 gün süren karşılıklı bombardıman süreci sonunda Mısır'ın ara buluculuğunda
varılan ateşkes anlaşması, 21 Mayıs saat 02.00'de başladı.
Bu çatışmada, bir tarafta Gazze’den HAMAS ve İslami Cihad’ın salvolar halinde ateşledikleri roketler, diğer tarafta da bunları havada vurmak için Iron Dome hava savunma bataryalarının ateşledikleri Tamir füzeleri ön saftaydı. Iron Dome ile bir diğer unsur olarak Spike NLOS adlı uzun menzilli güdümlü füzenin de yaygın kullanımı dikkat çekti: İsrail ordusu tespit ettiği roket batarya ve mevzilerini, uçuşu sırasında uzaktan kumanda edilebilen Spike NLOS füzeleriyle vurdu.
Çatışma boyunca Gazze Şeridi'nden atılan çok sayıda roketin ve onları havada vurmak için Iron Dome (Demir Kubbe) füze savunma sistemlerinden ateşlenen füzelerin gece karanlığındaki köşe kapmaca oyununu tüm dünya anlık olarak televizyon ve sosyal medyadan takip etti. Büyük çoğunluğu gece saatlerinde ateşlenen roketler ve onları kovalayan Tamir’lerin havadaki kıvrak manevraları, uzun pozlama ile çekim yapan kameraların yakaladığı görsel olarak etkileyici ama aynı zamanda düşündürücü fotoğraflarla belgelendi.[1]
Bu füze düellosunun bir tarafında teknolojik olarak oldukça ileri bir mekanizma, diğer tarafında ise sınırlı kaynaklara sahip bir yapı bulunuyor. Her biri birkaç yüz dolar maliyet ile üretilebilen çok sayıda roketi vurmak için, roket başına en az iki adet, her biri ortalama $20 ila 50 bin maliyetli Tamir ateşlendi. Öte yandan açık kaynaklara göre bir Iron Dome bataryasının fiyat etiketi $40-50 milyon dolaylarında. Yani ortada sadece teknoloji değil, kabiliyet ve maliyet bakımlarından da büyük bir asimetri var.
Öyle görülüyor ki, Iron Dome sisteminin, roketleri havada
vurmaya ilaveten en önemli ikinci görevi, bu asimetriyi sürdürmek.
24/05/2021
Küresel Savunma ve Güvenlik Bülteni - Sayı 5
Biden’ın Afganistan’daki son ABD askerlerinin de 11 Eylül itibariyle bu ülkeden çekileceğini açıklaması, 20 yıl süren bu harekâtın başarısı konusunda yoğun tartışmalara neden oldu. Bazı hesaplamalara göre Irak ve Afganistan başta olmak üzere 20 yıldır Teröre Karşı Küresel Savaş başlığı altında sürdürülen tüm harekât, yatırım ve alımların toplam maliyeti bazı hesaplara göre USD1.6 trilyonu aşmış durumda. Afganistan’da devlet düzeni, güvenlik ve toplumsal barış hala kurulabilmiş değil. Taliban, ülkenin önemli bir kesiminde hakim güç halinde. ABD’ye ilaveten Norveç ve Danimarka da askerlerini bu yıl içinde çekeceklerini açıkladılar.
Nisan ayında Karadeniz’de gerilim süratle tırmandı. Bir süredir Ukrayna sınırı boyunca devam eden Rus askeri yığınağı, ay boyunca daha da arttı. Ukrayna’nın doğusundaki çatışmaların da artması; gerilimin iki ülke arasında bir savaşa dönüşmesi endişelerini tetikledi. ABD’nin önce Karadeniz’e iki destroyer göndereceğini ardından da bundan vazgeçtiğini açıklamasından kısa süre sonra Rusya da sınır boyunca yaptığı yığınağı geri çekeceğini açıkladı. Karadeniz’deki durumun Doğu Avrupa ve özellikle Baltık üzerinde bir baskı unsuru teşkil ettiği değerlendirilebilir. Bu bölgelerdeki NATO müttefikleri, ABD ile askeri ilişkilerini son yıllarda süratle geliştirmekteler. Öte yandan bu son gerilim sürecinde Ukrayna’nın Almanya ve Fransa’dan beklediği desteği bulamaması, Rusya konusunda bu iki ülke ile ABD arasındaki görüş ayrılıklarına işaret ediyor.
İran’da yaklaşan cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesinde Dışişleri Bakanı Cevad Zarif’in, sözlü tarih çalışması kapsamında verdiği mülakata ait ses kaydının sızdırılması, ülke iç siyasetinde, dış siyaseti de etkileyebilecek bir deprem etkisi yarattı. ABD’nin Kapsamlı Ortak Eylem Planı (JCPOA) olarak bilinen nükleer anlaşmaya dönüşünün ele alındığı Viyana’daki toplantılar devam ederken meydana gelen bu gelişme, İran’da Devrim Muhafızları ve muhafazakâr kesim ile daha ılımlı kanat arasındaki derin görüş ayrılıkları ve hatta güç mücadelesini de belirgin bir şekilde göz önüne serdi. Zarif, söz konusu röportajında Devrim Muhafızları Ordusunu ve eski Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani’yi dış politikaya müdahaleyle suçlamış; Süleymani’nin Rusya ile işbirliği yaparak, İran’ın Suriye iç savaşına müdahalesini hızlandırdığını ve böylelikle nükleer anlaşmayı bozmaya çalıştığını söylemişti. Bu sözler, İran’ın son yıllarda bölgedeki faaliyetleri ve bölge ülkeleriyle ilişki dinamiklerini anlamak için de önem taşıyor.
Bültene erişim için:
• Düşük çözünürlük (PDF)
• Yüksek çözünürlük (PDF)
Bültenin diğer sayılarına buradan erişebilirsiniz.
21/05/2021
17/05/2021
11/05/2021
26/04/2021
Siyah Gri Beyaz 16 Yaşında
![]() | |
Eser: The Old Guitarist Pablo Picasso |
Uzun mesafe koşmanın inceliklerinden biri nefesi ve enerjiyi idareli kullanmak. Başlangıç ve varış noktası belli ama aradaki yolda nefesin nasıl harcanacağı, ne kadar sürede harcanacağı deneyim ve antrenman gerektiren konular. Yol düz mü, toprak mı, beton mu, yokuş mu, çukur mu? Duruma göre nefesi sıklaştırmak mı gevşetmek mi gerek?
Doğum başlangıç, ölüm varış ise; aradaki yolda alınıp verilecek nefes sayısı da sınırlı ise; aynı idareli ve esnek (adaptif?) nefes stratejisini uygulamak gerekir, değil mi? Yerine ve duruma ve yola göre uyarlamak, uyum göstermek.
Ama bir şekilde varış noktasına varmak gerek. Koşmaya başlamak, o kararı vermek bir şey ama koşuyu bitirmek çok daha önemli bir şey.
Zaman zaman tıknefes kalsam da bu koşuda bana eşlik eden sadık okura teşekkürlerimi sunuyorum.
23/04/2021
21/04/2021
Küresel Savunma ve Güvenlik Bülteni - Sayı 4
Mart ayı, ABD ile Rusya arasındaki ilişkilerin gerilmesine sahne oldu. Göreve başladıktan sonra özellikle Rusya ile ilişkilerde görece sessiz bir tutum takınmış olan ABD Başkanı Joe Biden, ABC televizyonuna verdiği mülakatta Rusya’yı ABD seçimlerine müdahale ile suçlayarak Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin hakkında “bence, Rusya’nın lideri Putin bir katil” ifadesini kullandı ve seçimlere müdahale için Putin’in bedel ödeyeceğini söyledi. Bu sözlere yanıt veren Putin ise “insanlara taktığınız isimler, en iyi sizin için geçerlidir” dedi.
Ukrayna’nın doğusundaki çatışmaların şiddetlendiği ve Rusya’nın Ukrayna sınırı boyunca askeri yığınağını süratle artırdığı bir döneme denk gelen bu atışmanın ardından Karadeniz ve Doğu Avrupa’da askeri hareketlilik arttı. NATO’ya ait istihbarat ve keşif uçakları Karadeniz üzerinde, özellikle Kırım ve çevresindeki uçuşlarını artırırken Rusya’nın Baltık ve Karadeniz filoları Mart ayı boyunca çok sayıda tatbikat gerçekleştirdi.
Mart ayında çok sayıda ülkede denizaltılarla ilgili önemli gelişmelerin olması dikkat çekiciydi. Türkiye, Yeni Tip Denizaltı Projesi kapsamında ilk bot olan Piri Reis’i denize indirdi; ABD Tayvan’ın kendi geliştirdiği denizaltısına teknoloji desteği sağlamaya karar verdi; İtalya, Norveç ve Almanya Tip 212 tasarımının türevi olan yeni nesil denizaltı siparişleri verdi. Bu gelişmeleri tesadüf olarak nitelendirmek isabetli olmayacaktır, zira denizaltı sınıfı gemiler gizlilik başta olmak üzere sundukları çeşitli avantajlar bakımından dünya donanmalarının en öncelikli ihtiyaç kalemlerinden oldular. Bunda, yalnızca savaş ya da kriz döneminde değil, barış döneminde de denizaltıların istihbarat toplama araçları olarak kullanılmalarının da katkısı büyük. İtki teknolojilerindeki gelişmelerle birlikte denizaltılar, sualtında daha uzun süre kalıp daha uzak mesafelere gidebilmekte. Bu da onları stratejik bir unsur haline getirmekte.
Bültene erişim için:
• Düşük çözünürlük (PDF)
• Yüksek çözünürlük (PDF)
Bültenin diğer sayılarına buradan erişebilirsiniz.