05/02/2024

Silahlar ve Tereyağı Podcast - Bölüm 66

Silahlar ve Tereyağı podcast'in altmışaltıncı bölümünde beşinci nesil muharip uçak teknolojileri ve F-35'in özelliklerini konuştuk.


31/01/2024

F-16'nın Hikayesi - 1

F-16, son 50 yılda Türkiye’nin ulusal savunmasında, askeri ve diplomatik ilişkilerinde ve bölgedeki neredeyse tüm çatışma ve savaşlarda doğrudan ve dolaylı olarak sayısız kez rol oynamış bir uçak.

20 Ocak 1974 tarihindeki ilk uçuşunun üzerinden 50 yıl geçmiş ve görünen o ki, dünya göklerinde en az 2040’lara kadar F-16 görmeye devam edeceğiz. Bu da 90 yıla yakın bir program ömrü anlamına gelir. 1974 tarihinde uçan YF-16 ile bugünkü en modern versiyon olan Block 70 arasında dış görünüş benzerliği dışında neredeyse hiçbir ortak nokta yok. Uçağın yapısal tasarımı, motor ve aviyonikleri büyük bir dönüşüm geçirdi. Halen de Block 70 adı altında yeni sistemlerin eklenmesi ile gelişimini sürdürüyor.

4,600’den fazla üretilmiş olan F-16, yalnızca bir askeri araç olarak değil, aynı zamanda siyasi ve diplomatik bir unsur olarak da pek çok kriz, çatışma, savaş ve müzakerenin konusu oldu. Bunun en güncel örneğini, Türkiye’nin ABD’den F-16V talebi sürecinde gördük.

Ömrünün yaklaşık olarak ilk yarısını tamamlamış, bu sürede zarfında da pek çok savaş ve çatışmada başrol oynamış bu istisnai uçağın hikayesini yazmak için 1974’ten daha geriye gitmek gerek.



14/01/2024

31/12/2023

Başlıksız

Eser: Istanbul Bosphorus Bridge
Sveta Makarenko
13. yüzyılda yönetim biçimi olarak cumhuriyeti benimseyen ve halen yürürlükteki anayasası 1600 yılında yazılan San Marino'nun dünyadaki en eski anayasal cumhuriyet olduğu kabul ediliyor. San Marino istisnası dışındaki en eski cumhuriyetlerin çoğu bu sisteme 19. yüzyılda geçmiş.

Bu da 29 Ekim 2023 günü 100. yaşını kutlayan Türkiye Cumhuriyeti'ni, "orta yaşlı" olmasa bile gayet "yetişkin" bir cumhuriyet yapar.

Bu 100 yılın 43'ünde Cumhuriyet'in havasından, suyundan ve ekmeğinden ben de nasiplendim. Hep naçizane gurur duyduğum bir tevafuk, ben de bir 29 Ekim günü doğdum. 29 Ekim 2023 günü kendimin, ülkemin, dünyanın nerede olacağına dair pek çok düşünce, hayal, tahmin kurdum ve bozdum yıllarca. Düşündüklerimin çoğu gerçekleşmedi, gerçekleşenlerin çoğunu düşünmemiştim, her üçü için de. Fakat zaman tam olarak böyle bir şey; hazır olsanız da olmasanız da, isteseniz de istemeseniz de önünüze kendi gerçekliklerini getiriyor.

100 yılda Türkiye'nin nereden nereye geldiğinin, devletin ve milletin neleri başarıp neleri başaramadığının muhasebesini yapacak değilim. Akademik ve entelektüel birikimimi fazlasıyla aşması bir yana, tüm okumalarıma rağmen Cumhuriyet'in köklerini, Kurtuluş Savaşı'nı, Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün nasıl liderlik ettiğini ve süreci yönettiğini, Cumhuriyet'in kurulduğu dönemdeki iç ve dış koşulları hala tam olarak idrak edebildiğimi düşünmüyorum. Kazdıkça yeni bilgi, yeni dersler çıkıyor çünkü.

Bununla birlikte, geride kalan 100 yılda Türkiye'nin toplumsal ve siyasal düzlemlerde tutum, tavır ve düşüncelerini şekillendiren bazı özelliklerinden bahsetmek isterim. Bireysel, toplumsal ve siyasal düzlemlerde yaptıklarımızı ve yaşadıklarımızı şekillendiren bu hasletler, muhtemeldir ki önümüzdeki 100 yılda da yapacaklarımızı ve yaşayacaklarımızı belirleyecek.

Tümevarımın ve genellemenin tuzaklarına düşmemeye çalışarak, çok daha bilimsel ve nesnel sosyolojik, siyasi analizlerin yapılabileceğini de hatırlatarak, Türkiye Cumhuriyeti'nin ülkesi ve milleti ile duruşunu, düşünce ve tavırlarını belirleyen üç ana unsur olduğunu iddia ediyorum. Bunları "Türkiye-merkezlilik", "köprü kimliği" ve "tepkisellik" olarak sıralıyorum.

Türkiye-merkezlilik: Totolojinin sınırlarında gezme pahasına, bu olguyu şu şekilde tarif etmeye çalışabilirim: Dünyada ya da çevremizde gerçekleşen her olayı, her eylem ve söylemi, bir numaralı hedef ya da ana nesnesi Türkiye olacak şekilde anlamaya, açıklamaya çalışmak; düşünce, eylem ve hareket tarzını bu doğrultuda belirlemek. Elbette ülkenin ve devletin çıkarlarını, güvenliğini ve geleceğini güvence altına almak ve geliştirmek için olayları Türkiye'yi ilgilendiren boyutları ile ele almak, bu şekilde tartışmak ve değerlendirmek gerekir. Ancak dünyayı, ölçüsünden fazla şekilde Türkiye merkezli görmeye çalışmak, toplumun ve devletin içine kapalı, her daim endişeli ve hatta katatonik bir yapıda kalmasına neden olabilir.

Köprü: Coğrafi olarak doğu ile batının, kuzey ile güneyin geçiş yolları üzerinde bulunan bir ülkenin, devleti ve milleti ile psikolojisi, davranış ve tutumlarında köprü psikolojisinin egemen olması, doğal bir sonuç. Ancak burada kanımca önemli bir sorun var: Köprü, edilgen bir nesne; kullanılan bir araç. Köprüyü kullanarak bir yerden bir yere ulaşırsınız; köprü olmazsa yolunuz uzar belki, en fazla daha fazla efor sarfedersiniz. O halde köprünün yapması gereken, yolcuyu kendine çekmek için albenisi olması lazım. Ama yolu ne kadar kısalttığından ve ne kadar sağlam, dayanıklı olduğundan başka önerebileceği pek bir şey yoktur köprünün. Konumunun ve nasıl inşa edildiğinin dışında bir hasleti olmasına gerek yoktur. 

Tepkisellik: Savunma reflekslerinin her zaman ön planda olması ya da edilgenlik olarak da tarif edilebilir. Devamlı surette çevresindeki gelişmelere karşı tepki geliştiren, statükoyu, mevcut durumu korumak için çaba gösteren ve kendi konfor alanının devamlılığını sağlamaya çalışan bir düşünce ve eylem yapısı bu. ABD'nin 2003 yılında Irak'ı işgali ve sonraki yıllarda yaşanan gelişmeler, uluslararası sistemde meydana gelen yarılmalar bu haleti ruhiyenin daha da gelişmesine sebep oldu diye düşünüyorum.

Gerek içeride, gerekse dışarıda olayları, aktörleri ve sistemi algılama, yorumlama ve bunlara dair kararlar alma şeklimizi, bu üç temel özelliğin bileşimi şekillendiriyor diye düşünüyorum. Geride kalan 100 yıl içinde küresel, bölgesel ve ulusal düzeyde tüm sınamalar, risk ve krizlerde bu şekilde davrandık. Çok daha zor siyasi, ekonomik, sosyal ve askeri sınamalar var önümüzde. İkinci yüzyılda hikayemizin ne olacağını, bu üç özelliği nasıl kullanacağımız, yanlarına yenilerini ekleyip eklemeyeceğimiz, nelerden nasıl dersler alacağımız belirleyecek.

Kendi adıma önemli dersler aldığım, önemli kararlar verdiğim bir yıl oldu 2023. Siyah Gri Beyaz okuruna ve ülkeme de aldığı ve alacağı derslerden olumlu sonuçlar üretebileceği bir yıl diliyorum.

22/12/2023

Uzmanlar ve Uzmanlık

Son yıllarda terör eylemleri, çatışma ve savaşlar ile uluslararası krizlerin meydana gelme sıklığında ve boyutunda büyük artış oldu. Bunların çoğu da Türkiye'nin yakın coğrafyasına yaşandı. Benzer şekilde Türkiye'de de son 10 - 15 yıllık süreçte iç güvenlik, siyaset ve ekonomi alanlarında çok sayıda kriz, dönüm noktası ya da travmatik olay yaşandı, yaşanıyor. İlaveten iç ve dış siyaset arasındaki sınırlar iyice muğlaklaştı: İç siyaset, başta ekonomi olmak üzere pek çok alanda ve sektörde izlenen politikalar ile ticari faaliyetlerde uluslararası ilişkilerin ve dış siyasetin etki gücü hissedilir derecede arttı.

Tüm bu etkenler, karar alıcı ve uygulayıcılar kadar sıradan vatandaşların da yoğun bir "son dakika gelişmesi" bombardımanı altında kalması sonucunu doğurdu. Türkiye zaten ezelden beridir uzay - zaman eğrisini bükecek bir gündem yoğunluğuna sahip bir ülke, bu yeni bir şey değil. Ancak son yıllarda sanki biraz daha da koyulaştı ülke gündemi.

Bu sürecin en doğal ve en belirgin yansıması da gündemi yorumlayan, açıklayan, tartışan uzmanların basın - yayın organlarında, internette görünürlüklerinin artması oldu. İstisnasız her akşam haber kanallarında her biri birkaç saat süren tartışma programlarına uzman sıfatı ile katılan kişiler, Rusya - Ukrayna Savaşı'ndan iç siyasete, Ortadoğu'daki krizlerden savunma sanayiindeki projelere pek çok konuyu, ellerindeki uzun çubuklarla büyük ekranlara yansıtılan görüntüler önünde izah eder oldu. Gerek televizyondaki bu tür programlarda gerekse basılı yayınlar ve sosyal medyada yer alan bu analist ve yorumcuların, ele aldıkları konulara dair deneyim ve yetkinlikleri ile verdikleri bilgilerin doğruluğunun çoğunlukla, en hafif tabiriyle "sakat" olduğunu görüyoruz. Nitekim bu nedenle kendilerini zaman zaman gülünç duruma düşürmeleri, ellerinde tuttukları uzun çubuklardan mülhem, "oklavalılar" olarak anılmalarına neden oldu.

O halde şu soruları sorabiliriz: Bu oklavalılar, ne işe yarıyor? Pek çoğu uzmanlık alanları içine girmeyen konularda bile nasıl ve neden kamuoyunu yönlendirebilecek görüşler belirtebiliyorlar? Ve belki de en önemli ve en zor soru: Nasıl uzman olunur?

08/12/2023

T-72 Dünyanın En İyi Tankıdır

Gereğinden fazla iddialı ve hatta kışkırtıcı bir başlığa sahip bu yazının amacı, T-72'nin neden ve hangi gerekçelerle dünyanın en iyi ana muharebe tankı olduğunu savunmak değil. Seri üretimine 1960'ların sonunda başlanan, pek çok iyileştirme ve güncelleme ile halen farklı modelleri dünyadaki pek çok ülke ordusunda ve silahlı gruplar tarafından kullanılan bir tank T-72. 1970'lerden bu yana dünyadaki savaş ve çatışmaların birkaç istisna hariç tamamında kullanıldı. Hasım ülkelerin tanklarına, özellikle Batılı muadillerine karşı savaş alanında etkileyici bir performans sergilemiş olduğu iddia edilemez.

Bununla birlikte, 25 binden fazla üretilmiş T-72'nin, halen devam eden Rusya - Ukrayna Savaşı'yla birlikte yeniden alevlenmiş, nitelik ve nicelik arasındaki dengeye dair tartışmalara katkı sağlamak için güzel bir araç olduğunu düşündüm. Bu yazının başlığının esas amacı da zaten T-72'nin diğer tanklarla kıyaslamasını yapmak ama genel geçer kıstaslar üzerinden değil.


15/11/2023

Silahlar ve Tereyağı Podcast - Bölüm 65

Silahlar ve Tereyağı podcast'in altmışbeşinci bölümünde imalat teknolojileri ve endüstriyel dokudaki dönüşüm, sanayi ve teknoloji politikalarındaki değişim, Türkiye açısından riskler ve fırsatları konuştuk.


21/10/2023

Silahlar ve Tereyağı Podcast - Bölüm 64

Silahlar ve Tereyağı podcast'in altmışdördüncü bölümünde HAMAS'ın İsrail'e yönelik 7 Ekim saldırısı, HAMAS - İsrail savaşının geçmişi, İsrail'in Gazze'ye bombardımanı ve savaşın olası etkilerini konuştuk.


12/10/2023

26/09/2023

31/08/2023

01/08/2023

Silahlar ve Tereyağı Podcast - Bölüm 63

Silahlar ve Tereyağı podcast'in altmışüçüncü bölümünde IDEF 2023 savunma teknolojileri fuarı izlenimleri, Türk savunma sanayiinin durumu ve gidişatını konuştuk.


18/07/2023

Silahlar ve Tereyağı Podcast - Bölüm 62

Silahlar ve Tereyağı podcast'in altmışikinci bölümünde Avrupa'nın sanayi ve teknoloji kapasitesinin içinden geçtiği süreç, dünyadaki yarılmalar, Türkiye'nin önündeki fırsatları konuştuk.


04/07/2023

Alıntı ve Yeniden Yayımlama Hakkında Zorunlu Açıklama

Savunma ve Havacılık dergisine abone olduğum 1994 yılını, savunma ve havacılık alanındaki araştırmacılık kariyerimin başlangıcı olarak kabul ediyorum. Zira o tarihte yalnızca Savunma ve Havacılık ve diğer dergileri düzenli takip etmeye başlamadım aynı zamanda notlar alıp çapraz okumalar yaparak ilgimi çeken bu konularda kendimce araştırmalar yapmaya başladım.

Geride kalan yaklaşık 30 yıllık süre içinde gerçekten öğrendiğim tek şey, bilginin paylaşarak çoğaldığıdır. Emeğe, emek sahibine saygı çerçevesinde paylaşılan bilgi, taşın üstüne konan taş misali, büyür ve gelişir. İçeriği ne olursa olsun. Üreticisi kim olursa olsun; sıfatı, ünvanı, geçmişi, kurumu önemli değil.

Bu girişi şunun için yaptım:

Bir süredir bazı internet siteleri, sosyal medya sayfaları ve içerik paylaşılan ortamlarda Siyah Gri Beyaz'da yayımladığım içeriklerin alıntı ve adil kullanım sınırlarını aşacak şekilde kullanıldığını, hatta yazılarımın kaynak belirtmeksizin kısmen veya tamamen yeniden yayımlandığını görüyorum. Malesef bu tür intihal ve yeniden yayımlama vakaları son yıllarda giderek artmış durumda.

Siyah Gri Beyaz sitesindeki tüm içerik, iyi niyet, emeğe ve emek sahibine saygı kaideleri ve etik prensipler doğrultusunda ve hiçbir maddi karşılık olmaksızın araştırmacıların, meraklıların ve dahi tüm kullanıcıların istifadesine açıktır. Bugüne kadar Siyah Gri Beyaz sitesinde yayımladığım yazılar pek çok içerik üreticisi, web sitesi, haber organı ve akademisyen tarafından haber, video, yazı, tez ve benzeri çalışmalarında, bu ilke ve esaslar doğrultusunda kullanılmıştır. Benimle irtibat kuran mesleği, konumu, kurumu ne olursa olsun tüm kişilerle gerek yazılarımı gerek naçizane bilgi ve görüşlerimi de yine bu esaslar çerçevesinde, hiçbir maddi ya da manevi menfaat beklemeksizin ya da talep etmeksizin paylaşmaktayım. Bu duruşumda da hiçbir değişiklik yoktur.

Ancak Siyah Gri Beyaz'daki içeriği kendi çalışmasında kullanmak isteyen içerik üreticileri ve basın mensuplarından bir ricam var:

  • Lütfen, "Kullanım Koşulları" sayfasını dikkatle inceleyiniz.
  • Siyah Gri Beyaz sitesindeki yazılardan, yazının %20 kadarlık bölümüne kadar bir kısmı, adım ve yazının aktif linkini paylaşmak şartı ile alıntılayabilirsiniz.
  • Siyah Gri Beyaz sitesinde yayımladığım herhangi bir içeriği "yeniden yayımlama" yapmayınız. Yazılı ve açık iznim olmaksızın Siyah Gri Beyaz'daki bir yazının %20'lik kısmından fazlasını veya tamamını alıntılamayınız, yeniden yayımlamayınız.
  • Siyah Gri Beyaz'daki yazıları, aktif linkleri paylaşmak suretiyle internet siteleri ve sosyal medya kanallarında yayabilirsiniz.

Bilgi, paylaşıldıkça büyür. Emeğe ve emek sahibine saygı ise bunun ön şartıdır.

İntihal, bilgi ve emek hırsızlığı malesef akademik, profesyonel ve toplumsal hayatımızın tüm katmanlarında her gün -hatta giderek artan şekilde- tanık olduğumuz bir sorun. İntihal, yalnızca akademik dünya ya da akademik araştırmalarla ilgili bir kavram değildir. Emeğe ve emek sahibine saygı ile ilgili bir kavramdır. Bir kişinin, başka bir kişinin emeği ile oluşturduğu içeriği, sahibine atıf yapmaksızın kendi bilgi ya da görüşü gibi sunması, paylaşması hem etik ve ahlaki olarak, hem de hukuki olarak suçtur.

Naif değilim. Bu sorunun çözülmeyeceğinin, sık sık intihal vakalarıyla muhatap olacağımın farkındayım.

Ancak emeğimin çalınmasına ya da kötü niyetle kullanılmasına da asla sessiz kalmam. Bu, aynı zamanda Siyah Gri Beyaz okuruna karşı da sorumluluğumdur.

29/06/2023

Savunma ve Havacılık Sanayii 2022 Performans Raporu ve Bazı Değerlendirmeler

Yeni Zelanda'daki Skippers Canyon yolu
Fotoğraf: Dean Purcell

Savunma ve Havacılık Sanayii İmalatçılar Derneği (SASAD), 2022 Performans Raporu'nu yayımladı.

Toplam 276 üyesi olan derneğin bu yılki raporuna 104 üye veri ile katkı sağlamış. Raporun sunuş yazısında SASAD Yönetim Kurulu Başkanı Osman Okyay'ın işaret ettiği üzere, sektör COVID-19 pandemisinin etkilerini atlatarak 2021 yılındaki yükseliş ivmesini devam ettirmiş görünüyor: Toplam ciro ve ihracat gelirlerinde dikkat çekici artışlar var. Ayrıca ürün ve teknoloji geliştirme harcamaları da büyük ölçüde artmış. Bu özellikle sevindirici, zira sektörün alt sistemden bileşene ve teknolojiye inecek şekilde yerlileştirmeye daha da odaklandığını gösteriyor.

Okyay, Rusya - Ukrayna Savaşı'nın ve Asya - Pasifik'teki jeopolitik gelişmelerin yeni ihracat fırsatları yarattığını vurgulayarak, çift kullanımlı ("dual use") teknolojilere, çözüm ve kabiliyet portföyünü genişletmek üzere yoğunlaşılmasına dikkat çekmiş.

Bu iki konu, Türk savunma sanayiinin önümüzdeki süreçte ana sınavlarından olacak gibi görünüyor.

07/06/2023

06/05/2023

Silahlar ve Tereyağı Podcast - Bölüm 61

Silahlar ve Tereyağı podcast'in altmışbirinci bölümünde Dünyada ve Türkiye'de yürütülen yeni nesil muharip hava platform projeleri, teknolojik, askeri ve siyasi etkileri, sundukları kabiliyetler, içerdikleri zorlukları konuştuk.


29/04/2023

Siyah Gri Beyaz 18 Yaşında

Eser: Opus 217
Paul Signac

Bilim-kurgu yazarı Isaac Asimov'un yakın arkadaşı Arthur Obermayer'in aktardığı ve MIT Technology Review'da yayınlanan "How Do People Get New Ideas?" ("İnsanlar Yeni Fikirleri Nasıl Bulur?") başlıklı bir makalede Asimov, yaratıcı düşünmenin ve yenilikçi fikirler bulmanın bazı ön şartlarını sıralar.

Makalenin yazılış öyküsü bir hayli ilginç: 1959 yılında Obermayer'in çalıştığı MIT bünyesindeki Allied Research Associates şirketi, DARPA'nın öncülü olan Advanced Research Projects Agency (ARPA) tarafından, nükleer silahlara karşı savunma tedbirleri geliştirme projesi alır. Üzerinde çalıştıkları pek çok yöntem ve tekniğin yetersiz kalacağının anlaşılması üzerine, sıradışı fikirler edinebilmek için farklı branşlardan insanları işe almaya karar verirler. Obermayer şirket yönetimine yakın arkadaşı Asimov'u önerir.

Projeye katılan Asimov, kısa süre sonra gizli belge ve bilgilere erişiminin yaratıcılığını ve özgür düşünmesini kısıtlayacağı için ayrılma kararı alır. Ancak ayrılmadan önce proje ekibi için bu makaleyi kaleme alır: Projeye tek katkısı bu kısa makaledir.

Birey ve ekip bazında yaratıcılığın koşullarının sıralandığı yazıda, en çok dikkatimi çeken konulardan biri, "noktaları birleştirme" idi. Burada Asimov, belli bir konuda yeni bir fikir oluşturmanın esasen mevcut bilgilerin farklı şekillerde birbirlerine bağlanması olduğunu, bunu yapmak için çalışılan alanda yetkinlik kadar, "noktaları birleştirme" yeteneğinin de gerektiğini belirtir.

Ancak noktaları birleştirirken, belli bir cesaret ve özgüven de gereklidir. Daha önce düşünülmemiş olanı kurcalamak, cüret gerektirir. Ayrıca ortaya çıkacak yeni fikir çoğunlukla mevcut kalıp, bilgi ve kanaate ters olacaktır. Kurulu düzene, otoriteye ya da ortak akla aykırı görünen bu fikri savunmak, fikir sahibi için kolay olmayacaktır.

Siyah Gri Beyaz ile geride kalan 18 yıla baktığımda bazı noktaları birleştirdiğimi, bazılarını beceremediğimi görüyorum. Pek çok veri ve fikir ile oynayıp, dev bir aşure kazanında karıştırmışım gibi. Tadı daha tam olmadı muhtemelen. Ne zaman olur, bilemem.

Bu süreçte bana eşlik eden sadık okura teşekkürlerimi sunuyorum.

27/04/2023

Rusya: Dün, Bugün ve Yarın


Prof. Dr. Mitat Çelikpala ve Emekli Büyükelçi Fatih Ceylan editörlüğünde hazırlanan ve "2014 Sonrası Rusya Federasyonu'nun Savunma ve Güvenlik Politikalarındaki Değişim" bölümünü kaleme aldığım "Rusya: Dün, Bugün ve Yarın" kitabı, A7 Kitap tarafından yayımlandı.



22/04/2023

TFX Projesi: Ne? Ne İçin? Nasıl? - 5

Milli Muharip Uçak (MMU), 16.03.2023 tarihinde motorlarını çalıştırarak kendi gücü ile piste çıktı ve bir süre ilerledi. Böylelikle projede taksi denemeleri başlamış ve projede büyük bir dönüm noktası aşılmış oldu. Bundan sonraki aşamalar, hangardan çıkış (roll-out) ve ilk uçuş olacak. 2026-2027 arası olarak belirlenmiş ilk uçuş tarihi önce 2025, sonra 2024'e çekilmiş, en son da TUSAŞ Genel Müdürü Temel Kotil tarafından 2023 sonu olarak açıklanmıştı.

MMU'yu aslında bir "proje" değil bir "program" olarak değerlendirmek gerekiyor. Kabaca ifade etmek gerekirse, program bir projeler bütünüdür. Hedeflenen amaçlar doğrultusunda tasarlanan ve yönetilen projeler bütünü, programı oluşturur. Bu bakımdan MMU programının, bir çok projeden (ve onları meydana getiren alt projelerden) oluştuğunu ifade edebiliriz. Hatta MMU programının bileşenlerinden birinin, prototipi 16 Mart günü motorlarını çalıştırmış uçak olduğunu da iddia etmek mümkün.

Daha yalın bir ifade ile, MMU programını, yalnızca yeni nesil bir savaş uçağı geliştirme işi olarak ele almamak gerek. Benim bakış açıma göre MMU, MMU(askeri), MMU(sınai) ve MMU(siyasi) olmak üzere üç ana projeden oluşan bir program.


04/04/2023

Savunma Sanayiinde İhracat ve İş Geliştirme

Savunma Sanayii Araştırmaları Merkezi (SASAM) tarafından 20 Mart Pazartesi günü Teknopark Ankara’da düzenlenen Savunma Sanayii Medya Zirvesi'nde yaptığım "Savunma Sanayiinde İhracat ve İş Geliştirme" başlıklı konuşma.






05/03/2023

İlk 72 Saat

6 Şubat 2023 günü saat 0417'de merkez üssü Kahramanmaraş'ın Pazarcık ilçesi olan 7.8 şiddetinde bir deprem meydana geldi. Doğu Anadolu Fay Hattı üzerindeki 10 ili kapsayan geniş bir alanda ağır yıkıcı etkisi olan bu depremi, aynı gün 1324'te yine Kahramanmaraş'ın Elbistan ilçesi merkezli 7.7 şiddetindeki ikinci bir deprem takip etti. Bu ikinci deprem, afetin sebep olduğu can kaybı ve yıkımı büyük ölçüde artırdı.

Bölgedeki ağır kış şartları, yıkımın geniş bir alanda, karayolları da dahil olarak gerçekleşmesi ve arama - kurtarma faaliyetlerindeki koordinasyon noksanlığı can kaybı sayısının yükselmesine neden oldu. 10 ilde 13.5 milyon kişiyi doğrudan etkileyen depremde, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) tarafından 1 Mart günü yapılan açıklamaya göre can kaybı 45 bin 89. Depremden kuzey kesimleri etkilenen Suriye'de ise en az 6 bin kişi hayatını kaybetti; patlak veren kolera salgını ise 1 Mart itibariyle 22 can almış durumda.

Depremin neden olduğu yıkımı, acıyı anlayabilmem, bu afetten etkilenmiş herhangi bir kişi ile empati dahi yapabilmem mümkün değil. Bu afeti ve sebep olduklarını anlatmaya yetecek yazı, görüntü, ağıt, türkü yok. Pek çok aile ve dahi sülale, tüm fertleriyle birlikte göçtü gitti. Basına, ekranlara yansıyan görüntüler, yaşananların azını dahi anlatmaya yeterli değil. Velev ki yetsinler, bu kadar büyük bir kahrı kavrayabilmek imkansız.

İşte burada "ne yapılabilirdi", "ne yapılmadı", "neden yapılmadı", "neden böyle oldu" gibi sorular da anlamını yitiriyor. Bunlar, felaketten önceye dair sorular çünkü; "ya olursa" sorusu ile açılacak tartışmalarda zikredilmeleri gereken türden. Peki, "bundan sonra ne yapılabilir" sorusu?

O daha anlamlı ve gerekli. Yaşamamızın bir olasılık değil zaman meselesi olduğu bir sonraki afeti, daha az acı ile atlatmak için.

05/02/2023

Türk Deniz Kuvvetlerinin Firkateyn İhtiyacı, Alternatifler ve Tip 23

Kaner Kurt'un youtube kanalındaki 03.02.2023 tarihli yayına Kozan Selçuk Erkan ile birlikte katılarak Türk Deniz Kuvvetlerinin firkateyn ihtiyacı, gündeme gelen İngiltere'den Tip 23 alım iddiaları ve alternatifler ile ilgili görüş ve değerlendirmelerimi paylaştım.


 



04/02/2023

01/02/2023

İngiltere'den Tip 23 Sınıfı Firkateyn Alım İddiaları

Ocak ayı içinde Türkiye ile İngiltere arasında Tip 23 sınıfı firkateynler ile ilgili görüşmelerin yürütüldüğüne dair haberler, yerli savunma basınına yansımış ve akabinde hararetli bir tartışma başlamıştır.[1] Yerli savaş gemisi geliştirme ve inşa projelerini büyük bir başarıyla yürüten Türkiye ile ilgili bu haber şaşkınlıkla karşılanmıştır.[2]

Konu ile ilgili değerlendirmelerini kamuoyu ile paylaşan emekli amiraller Cem Gürdeniz, böyle bir alıma kesin bir şekilde karşı çıkarken[3], Cihat Yaycı ise acil ihtiyaç perspektifinden olumlu görüş beyan etmiştir.[4]

Konu ile ilgili olarak 24 Ocak günü bir soruya yanıt veren Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, “Somutlaşmış, kesinleşmiş bir şey söz konusu değil. Bizim İngiltere Savunma Bakanı Sayın Wallace ile ikili ilişkilerimiz, NATO kapsamında temaslarımız var. Son Londra ziyaretimiz de bu kapsamda gerçekleştirdiğimiz bir ziyaretti.” Şeklinde konuşmuştur.[5]

Dikkat çekici bir şekilde, Middle East Eye adlı haber sitesinde 20 Ocak günü Türkiye’nin İngiltere ile yalnızca Tip 23 sınıfı gemiler için değil, aynı zamanda Typhoon savaş uçakları, C-130J nakliye uçakları ve M60 ana muharebe tankları için motorları kapsayan, mali boyutu USD10 milyarı aşan bir paket üzerinde görüşme yürüttüğüne dair bir haber yayımlanmıştır.

Konunun kapsam ve ayrıntılarına dair başkaca bir bilgi, belge ya da açıklama mevcut değildir. Ancak bu satırların yazarı, böyle bir olasılığın dahi gündeme gelebilmiş olmasından dolayı son derece rahatsızdır.

İngiltere’den ya da başka bir ülkeden savaş gemisi ithali, Türkiye’nin yerli ve milli askeri gemi inşa sanayiine, Türk Silahlı Kuvvetlerinin harekât bağımsızlığına ve Türk Deniz Kuvvetlerinin kabiliyetlerine büyük zarar verme riski taşımaktadır.

21/01/2023

Silahlar ve Tereyağı Podcast - Bölüm 60

Silahlar ve Tereyağı podcast'in altmışıncı bölümünde Dr. Kaan Kutlu Ataç ile birlikte Asya - Pasifik bölgesinde değişen dengeler ve kırılan jeopolitik fay hatları, Japonya'nın yeni dış siyaseti, savunma ve güvenlik politikalarını konuştuk.


14/01/2023

Türkmeneli TV - Ortadoğu Gündemi Programı

Türkmeneli TV'de Bilgay Duman ve Oytun Orhan'ın sunduğu Ortadoğu Gündemi programına konuk olarak Türk savunma sanayiinin gelişim süreci ve son durumu hakkında konuştum.


08/01/2023

Silahlar ve Tereyağı Podcast - Bölüm 59

Silahlar ve Tereyağı podcast'in ellidokuzuncu bölümünde SAHA Expo 2022 fuarı gözlemleri ve Türk savunma sanayiinde KOBİ'lerin konumu, KOBİ'lere yönelik fırsat ve tehditleri konuştuk.


07/01/2023

31/12/2022

Başlıksız

Eser: Fading Aeon
Niklas Sundin
Zor bir yıldı 2022; öncekileri çok rahatmış gibi. Özellikle yılın ikinci yarısının nasıl geçtiğini anlamadım desem yeridir: Zor bir tez süreci, kitap ve kitap bölümü projeleri, başlanılması ve bitirilmesi gereken raporlar ve diğerleri derken Aralık ayı geldi geçti, peşinden bir yılı daha süpürdü gitti. 

Dört Deniz Bülteni ve pek çok makale birikti. 2023'ün ilk işi bültenleri tamamlamak olacak.

Not defterimdeki "gündem" sayfasında tamamlanıp üstü çizilenler, tamamlanmayı bekleyenler ve yeni eklenenler var. Yine. Önceki yıllardaki gibi. Sonrakilerde olacaklar gibi. Bir havuzu bir senede dolduran musluk ile bir senede boşaltan musluk varsa havuz kaç senede dolar?

Ömrümün sonunda "gündem" sayfasındaki tüm maddelerin üstü çizilmiş olacak mı? Sanmam. En azından tamamlanmış olanların vereceği huzur ve tatmin hissini bolca yaşamış olmayı isterim.

Siyah Gri Beyaz okuru için de aynısını diliyorum. 


17/12/2022

Akıncı'ya Süpersonik Füze, MİDLAS ve Jet İHA'lar

DefenceTurk kanalının 17.12.2022 tarihli "Ağ Merkezli Sohbetler - 44" yayınına katılarak TRG-230İHA denemesi, MİDLAS ve Bayraktar Kızılelma hakkındaki görüşlerimi paylaştım.


 



07/12/2022

Milli Muharip Uçak, Bayraktar Kızılelma ve Yerli Motor

Kaner Kurt'un youtube kanalındaki 07.12.2022 tarihli yayına Kubilay Yıldırım, Feridun Taşdan ve Kozan Selçuk Erkan ile birlikte katılarak Milli Muharip Uçak (MMU) ve Bayraktar Kızılelma projeleri ile ilgili görüş ve değerlendirmelerimi paylaştım.


 



26/10/2022

Sekizinci Ayında Rusya - Ukrayna Savaşı

Tuğgeneral (E) Osman Gazi Kandemir'in 26.10.2022 tarihli yayınına konuk olarak Rusya - Ukrayna Savaşı'nda 8'inci ayın sonunda genel vaziyet, öne çıkan askeri ve teknik konularla ilgili görüşlerimi paylaştım.


 



24/10/2022

Silahlar ve Tereyağı Podcast - Bölüm 58

Silahlar ve Tereyağı podcast'in ellisekizinci bölümünde Küçük ve Orta Boy İşletmeler (KOBİ), Türkiye'nin savunma ve havacılık sanayiindeki işlevleri ve sorunlarını konuştuk.


20/10/2022

Ukrayna’nın Sahadaki Kazanımları ve Askeri-Teknolojik Yetkinlik

Anadolu Ajansı için kaleme aldığım ve 20.10.2022 tarihinde "Ukrayna’nın sahadaki kazanımları ve askeri-teknolojik yetkinlik" başlığı ile yayımlanan makalem.


Rusya Federasyonu’nun Şubat 2022'de Ukrayna’ya saldırmasıyla başlayan savaşta son bir ayda önemli gelişmeler yaşandı. Savaş, Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu’nun 25 Mart günü ilk “özel askeri operasyonun ilk safhasının tamamlandığı ve Donbas’ın özgürleştirilmesine odaklanılacağı şeklindeki açıklaması ile yeni bir aşamaya geçti. Eylül başında Ukrayna ordusunun doğu ve güney cephelerinde başlattığı karşı taarruz ile de üçüncü aşama olarak nitelendirilebilecek evreye geçildi.

Ukrayna ordusu tarafından 6 Eylül'de ülkenin doğusundaki Harkiv oblastına bağlı İzyum kenti yakınlarındaki Balakliya kasabasında başlatılan taarruz, kısa süre içinde bölgedeki Rus birliklerinin geri çekilmesiyle sonuçlandı. Ukrayna birlikleri süratli şekilde Kupyansk ve İzyum'u geri alırken güney sektöründe de Herson civarındaki Rus birlikleri bazı bölgelerde geri çekilmeye başladı. Rusya Savunma Bakanlığı, birliklerin geri çekilme gerekçesi olarak Donbas bölgesindeki unsurların takviye edilmesi ihtiyacını gösterse de pek çok araç gereç ve mühimmat deposunun olduğu gibi bırakılması, geri çekilmenin planlı ve organize şekilde gerçekleşmediği izlenimini doğurdu.

25/09/2022

Kırk Ambar Sohbetleri: Karadeniz'in Güvenliği ve Rusya'nın Konumu

Kırk Ambar Sohbetleri programının 25.09.2022 tarihli bölümünde Uğur Esmer ve Cem Devrim Yaylalı'nın konuğu olarak Karadeniz'in güvenliği ve Rusya'nın politikaları hakkında konuştum.


 



01/09/2022

Nokta TV - Fatih Ceylan Röportajı

01.09.2022 tarihli Nokta TV yayınında Emekli Büyükelçi ve Ankara Politikalar Merkezi Başkanı Fatih Ceylan'ın konuğu olarak savunma ve güvenlik gündemindeki çeşitli konular ile ilgili görüşlerimi paylaştım.


 



21/08/2022

Silahlar ve Tereyağı Podcast - Bölüm 57

Silahlar ve Tereyağı podcast'in elliyedinci bölümünde Asya - Pasifik bölgesinde ABD, Çin ve bölge ülkeleri arasındaki askeri, siyasi ve teknolojik rekabet, gerilim, silahlanma projeleri ve tercihlerini konuştuk.


16/08/2022

Silahlar ve Tereyağı Podcast - Bölüm 56

Silahlar ve Tereyağı podcast'in ellialtıncı bölümünde Polonya'nın Güney Kore ile imzaladığı savunma anlaşması, yürüttüğü askeri modernizasyon faaliyetleri ile bunların askeri ve jeopolitik düzlemlerde ifade ettikleri anlamları konuştuk.


11/08/2022

TRT Haber Podcast: Savaşın Geleceği: Uzayda Rekabet ve Savaş

TRT Haber'in yeni başlayan podcast serisinin ilk bölümünde, uzayda rekabet ve uzay harbini yorumladım.




17/06/2022

Silahlar ve Tereyağı Podcast - Bölüm 55

Silahlar ve Tereyağı podcast'in ellibeşinci bölümünde artan Türkiye - Yunanistan geriliminin jepolitik, siyasi ve askeri düzlemlerde sebepleri, olası sonuçlarını konuştuk.


28/05/2022

Top Gun: Maverick İzlenimleri

Ben dahil pek çok havacılık tutkununun gönlüne bu ateşi yerleştiren 1986 yapımı Top Gun filminin devamı olan Top Gun: Maverick, 27 Mayıs günü gösterime girdi. Filmin aslında 2019'da gösterime girmesi planlanmıştı, ancak başta COVID-19 pandemisi olmak üzere bir dizi sorundan dolayı gecikti.

Top Gun: Maverick, ilk tanıtım videolarının internete düşmesinden bu yana havacılık camiası tarafından sabırsızlıkla bekleniyordu. İlk filmin Tom Cruise ve Val Kilmer ile birlikte başrolünde F-14 Tomcat savaş uçağı vardı. Bu uçak ve filmin atmosferi, 1980'li yıllara damgasını vurmuş; Soğuk Savaş'ın en hararetli olduğu yıllarda ABD'nin askeri - endüstriyel kompleksinin kültür - sanat endüstrisi ile birlikte en başarılı kampanyalarından biri olmuştu. Bu nedenle devam filminin teması, alt metin ve mesajları da merak konusuydu.

Filmi görmeden önce beklentilerim yüksek değildi; özellikle 1986'da yüzbaşı rütbesindeki Pete "Maverick" Mitchell'ın 30 yıl sonra nasıl hala görevde olabildiği ve hala albay rütbesinde kaldığını nasıl açıklandığını merak ediyordum. Öte yandan F-14 gibi bir efsanenin yerini F/A-18E/F Super Hornet gibi bir sümsüğün almış olmasından dolayı da rahatsızdım. Yine de, senaryo ve içerik ne olursa olsun Top Gun'ı izlememek olmazdı. Nitekim ben de, eşimle birlikte izledim.



20/05/2022

11/05/2022

AIPA Turkey TomorrowMeetings 24: - Otonom Sistemler ve Yapay Zeka

Yapay Zeka Politikaları Derneği'nin (AIPA Turkey) düzenlediği TomorrowMeetings serisinin 10.05.2022 tarihinde düzenlenen 24'üncüsünde, yapay zeka ve otonom sistemlerindeki gelişmeleri savunma ve güvenlik perspektifinden yorumladığım "Otonom Sistemler ve Yapay Zeka" başlıklı bir konuşma yaptım.


07/05/2022

Son Savaşta T-72 Tankları

Tuğgeneral (E) Osman Gazi Kandemir'in 06.05.2022 tarihli yayınına konuk olarak T-72 ana muharebe tankının tasarımı ve özellikleri ile Ukrayna'nın istilasındaki performansından hareketle ana muharebe tanklarında beka kabiliyeti ve zırhlı birlik harekâtı ile ilgili görüşlerimi paylaştım.

Alakalı olarak bkz: Ana Muharebe Tankı Tasarımı Üzerine Notlar: Beka Kabiliyeti


06/05/2022

Silahlar ve Tereyağı Podcast - Bölüm 54

Silahlar ve Tereyağı podcast'in ellidördüncü bölümünde Türkiye'nin yürüttüğü havacılık motor ve TOGG elektrikli otomobil projeleri üzerinden sanayi ve teknoloji politikalarının farklı boyutları, işlev ve önemlerini konuştuk.


28/04/2022

Siyah Gri Beyaz 17 Yaşında

John Keats portresi
Joseph Severn

"İlham perisi" diye bildiğimiz Yunan mitolojisindeki Müzlerin, tarih, şiir, dans, müzik gibi farklı alanlarda insanlara esin lütfettiklerine inanılırmış. Her biri farklı alanlarda ilham üfleyen dokuz peri varmış: Tarih için Klio, flüt için Euterpe, komedi için Talya gibi.

Müz, ilhamın dışsal bir etki olduğunu betimleyen bir kavram aslında. İlham perisinin şaire, yazara, müzisyene ya da mimara ilhamı sunması, yaratıcı sürecin başlangıcını teşkil ediyor. Peki ya sanatçının ya da düşünürün tüm bilgi, beceri ve deneyimi olmadan Müz'ün getirdiği ilhamın kıymeti nedir?

İlham kavramını, yaratıcı süreci tetikleyen etki olarak tanımlamak mümkün. Bu etki, duyu organlarıyla algılanan bir sinyal olabilir. Yalnızca bu hali ile alındığında, ilhamı yalnızca harici bir uyaran olarak düşünebiliriz. Ancak bu sanırım eksik ve hatta hatalı bir çıkarım olur, zira ilhamın aynı zamanda içsel bir mekanizması da var.

Müz'ün, verdiği ilhamı alıp ürüne dönüştürebilecek bir muhataba ihtiyacı var.

Siyah Gri Beyaz'da yazdığım ve yazmadığım, başladığım ve bitiremediğim yazılar -ki bununla birlikte 1,018 adede ulaşmış durumda- bana daha fazlasını araştırmak, anlamaya çalışmak ve daha fazla yazmak için ilham veriyor onyedi yıldır.

Bu süreçte bana ilham veren sadık okura en içten teşekkürlerimi sunuyorum.

27/04/2022

Sürdürülebilir Asimetri: Demir Kubbe'den Sonra Demir Işın

İsrail Başbakanı Naftali Bennett 14 Nisan günü, yeni geliştirilen Iron Beam (Iron Beam) adlı lazer silahıyla yapılan başarılı bir denemenin videosunu sosyal medya hesabından paylaştı.

Bennett mesajında, sınıfında dünyada ilk olan Iron Beam ile insansız hava araçlarının (İHA), roket ve havan mermilerine yapılan her bir atışın maliyetinin USD3.5 olduğunu kaydetti.

Bennett'in açıklaması iki açıdan önemli: Birincisi, İsrail hava ve füze savunma şemsiyesinin en son katmanını teşkil eden Iron Beam adlı sistemin geliştirme sürecinin tamamlanmış olduğunu ilan ediyor. Bu şemsiyenin en alt katmanında Iron Dome ("Demir Kubbe") bulunurken en üst katmanında ise en son Ocak ayında deneme atışı gerçekleştirilen Arrow 3 bulunuyor.


25/04/2022

17/04/2022

Moskova'nın Batışı

13 Nisan 2022 akşam saatlerinde, Ukrayna ordusu ile irtibatlı bir Facebook kullanıcısı Rus Deniz Kuvvetlerine ait Moskva kruvazörünün iki adet Neptün tipi güdümlü füzeyle vurulduğunu; geminin yandığını ve denizde fırtına olduğunu yazdı.

Bu mesajdan birkaç saat sonra, Rus TASS haber ajansı Rus Savunma Bakanlığına dayandırdığı haberinde Moskva kruvazöründe bir yangın ve buna bağlı olarak cephane patlaması yaşandığını, mürettebatın gemiden tahliye edildiğini duyurdu.

Bir geminin, özellikle bu boyutta bir muharip geminin mürettebat tahliyesi yapması; genellikle kurtarılamayacak boyutta bir hasar aldığı ya da yangının kontrol edilemediği anlamına geldiği için, bu haber Moskva'nın battığı ya da batmak üzere olduğu şeklinde yorumlandı.

14 Nisan akşam saatlerinde Rus Savunma Bakanlığı, gemideki yangının kontrol altına alındığını, mühimmat patlamalarının durduğunu, geminin limana çekilmesi için yedekleme faaliyetlerinin başladığını açıkladı. Ancak geminin durumu ve olayın gerçekleşme şekline ilişkin sosyal medyada spekülasyonların tavan yaptığı bir sırada, 14 Nisan gece saatlerinde Rus Savunma Bakanlığı, Moskva'nın limana çekilirken kötü hava ve deniz durumu nedeniyle battığını ilan etti.

Rus Deniz Kuvvetleri Karadeniz Filosunun sancak gemisi olan Moskva'nın batışı, Rus donanması ve ordusunun bugüne kadar yaşadığı en büyük felaketlerden biri kuşkusuz. Sebebinden bağımsız olarak bu geminin kaybı, Rus ordusunun Ukrayna istilası sırasında gözler önüne serilen durumunun bir sembolü.


05/04/2022

24/03/2022

Askeri Güç ve Teknoloji Boyutlarıyla Rusya-Ukrayna Savaşı

18.03.2022 tarihinde Çankırı Karatekin Üniversitesi'nden Dr. Çağlar Ezikoğlu'nun konuğu olarak Rusya - Ukrayna Savaşı'na dair gözlem ve değerlendirmelerimi paylaştım.


22/03/2022

Rusya'nın Ukrayna'ya Kinjal Taarruzu Ne Anlatıyor?

Rusya Savunma Bakanlığı 19 Mart günü Ukrayna'nın batısındaki İvano Frankivsk yakınlarındeki Delyatin'de bulunan bir yeraltı mühimmat deposunu Kinjal tipi havadan atılan hipersonik füze sistemiyle vurduğunu duyurdu. Bu, Kinjal füzesinin gerçek harekât ortamındaki ilk kullanımı olması nedeniyle önemli bir gelişme idi. Ertesi gün, 20 Mart'ta Rus Savunma Bakanlığı bir başka Kinjal füzesiyle Nikolayev'deki bir yakıt deposunun vurulduğunu açıkladı.

Kinjal, Rusya'nın yakın dönemde hizmete aldığı yeni nesil füzelerinden biri. Havadan ateşlenebilen, uzun menzilli ve nükleer harp başlığı ile de donatılabiliyor. Rusya'nın Kinjal dahil bir dizi yeni nesil seyir füzesi ve balistik füze üzerinde yoğun geliştirme ve test faaliyetleri yürüttüğü biliniyor, bu füzeler özellikle Batı savunma camiası tarafından yakından takip ediliyordu. Nitekim Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) 2021 Yılı Faaliyet Raporu'nda da hipersonik füze denemelerindeki artışa dikkat çekilmişti.

Kinjal'in kullanımı askeri ve siyasi olarak ne anlam ifade ediyor? Bu sorunun kısa yanıtını "evet, bir anlamı var ancak o kadar da büyük değil" şeklinde vermek mümkün. Uzun yanıtı için ise öncelikle bazı temel tanım ve kavramları sunmak gerek.

11/03/2022

Askeri Gelişmeler ve Teknoloji Perspektifinde Rusya-Ukrayna Savaşı

İzmir Ekonomi Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler bölümünün düzenlediği seminerde, Dr. Sıtkı Egeli'nin konuğu olarak Rusya - Ukrayna Savaşı'na dair askeri ve teknolojik perspektiften gözlem ve değerlendirmelerimi paylaştım.

Silahlar ve Tereyağı Podcast - Bölüm 53

Silahlar ve Tereyağı podcast'in elliüçüncü bölümünde Rusya'nın Ukrayna'yı istilası, savaşın Avrupa jeopolitiğine ve Türkiye'ye olası etkilerini konuştuk.


09/03/2022

Panorama Söyleşileri: "13. Gününde Askeri Boyutuyla Rusya-Ukrayna Savaşı"

Uluslararası İlişkiler Konseyi'nin (UİK) düzenlediği ve Prof. Dr. Mustafa Aydın'ın sunduğu Panorama Söyleşileri kapsamında "13. Gününde Askeri Boyutuyla Rusya-Ukrayna Savaşı" başlıklı söyleşiye katılarak, Prof. Dr. Serhat Güvenç, Dr. Can Kasapoğlu ve Sine Özkaraşahin ile birlikte Rusya - Ukrayna Savaşı'na dair izlenim ve görüşlerimi paylaştım.

 

 

02/03/2022

Rusya - Ukrayna Savaşı: 28.02.2022

Ukrayna'yı işgal eden Rus birliklerinin ilerlemesi yavaşladıkça çatışmalar daha da kanlı oluyor. 28 Şubat itibariyle sivil kayıpları artarken şehirler ve altyapıya yönelik Rus bombardımanı yoğunlaştı.

Kırım ile Donbas arasında kara bağlantısının kurulması önündeki son engel olan Mariupol'de şiddetli çatışmalar devam ediyor.

Ukrayna ordusunun ikmal hatları, altyapısı ve hava üslerine yönelik Rus taarruzları da şiddetlenmiş durumda.

Uluslararası yaptırımların Rus ekonomisi üzerindeki etkisi hissedilmeye başladı.



01/03/2022

Rusya - Ukrayna Savaşı: 27.02.2022

27 Şubat itibariyle Rus ordusunun ilerleyişinde belirgin sorunlar göze çarpmaya başladı. Harkov, Kiev, Herson gibi kentlerde şiddetli direniş, Rus birliklerinin insicamını bozmuş gibi görünüyor.

Rusya Belarus ve Harkov sektörlerinden Ukrayna'ya daha fazla birlik sokmaya devam etti. Bölgeye yapmış olduğu yığınağın üçte ikisinin Ukrayna'da çatışmalara katıldığına dair bilgiler var.

Rusya'ya yönelik Avrupa Birliği tepkisi giderek sertleşti; Ukrayna'ya aktif silah ve teçhizat yardımı ile ilgili bir karar onaylandı. Bu arada savaşın başından itibaren izlediği tutum nedeniyle yoğun şekilde eleştirilen Alman hükümeti, silahlanma için €100 milyar ek harcama yapacağını ve savunma bütçesini Gayrı Safi Yurt İçi Hasılasının (GSYİH) %2'sine çıkaracağını açıkladı. Bu oran şimdiye kadar %1 dolaylarındaydı. Bu karar Almanya'yı ABD ve Çin'den sonra dünyada silahlanmaya en çok kaynak ayıran üçüncü ülke konumuna getirecek.

Savaş şimdiden Avrupa jeopolitiğini baştan aşağı değiştirmişe benziyor.

 

28/02/2022

Rusya - Ukrayna Savaşı: 26.02.2022

Savaşın üçüncü gününde Rusya momentumu büyük ölçüde kaybetti. Rus birlikleri Kiev'in kuşatmasını tamamlayabilmiş değil.

Çernihiv ve Harkov'da şiddetli çatışmalar devam ediyor. Her iki kentin kontrolünü almak için ardı ardına yapılan saldırılar sonuçsuz kaldı.

Öte yandan ilerleyen birliklerin ikmal hatlarına düzenlenen saldırılar, plan, sevk ve idarede sergilenen son derece şaşırtıcı zafiyetler nedeniyle Rus birliklerinin ciddi lojistik sıkıntıları yaşadığı görülüyor. Gün boyunca yakıtsız kaldığı ya da arızadan dolayı terk edilmiş çok sayıda araç görüntüsü sosyal medyada yayıldı.

Ukrayna birliklerinin ve milislerinin etkili savunması, esir alınan Rusların sayılarının artması, sosyal medya ve basında Ukrayna'nın etkili bir psikolojik harp yürütmesi ve hepsinden önemlisi, Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'nin sergilediği liderlik, moral üstünlüğün Ukrayna'nın tarafına geçmesini sağladı.

Rusya'ya yönelik uluslararası baskı da şiddetini artırırken, günün son saatlerinde SWIFT sisteminden çıkarılma kararı haberi geldi.


27/02/2022

Rusya - Ukrayna Savaşı: 25.02.2022

Rusya - Ukrayna Savaşı'nın ikinci gününde çatışmalar ülkenin kuzey kesimlerinde yoğunlaştı. İkinci günün sonunda Rusya'nın harekât planının ne olduğu ortaya çıkmaya başladı: Başkent Kiev'in süratle ele geçirilmesi ve bu sırada ülkeye hızla girip derinlemesine ilerleyen kara unsurlarının Ukrayna birliklerini çevirerek etkisiz hale getirmesi.

Rusya ikinci günün sonunda her iki konuda da belirgin bir ilerleme kaydedemezken, Gostomel Havalimanı dahil stratejik hedefleri ele geçirebilmiş değil.

Ukrayna Hava Kuvvetlerine ait savaş uçakları ve helikopterler, çok yoğun olmasa da uçuş yapmaya ve hatta Rus birliklerine taarruzlarda bulunmaya devam edebildiler. Bu da Rusya'nın ülke çapında hava hakimiyeti kurmadığının ya da kuramadığının göstergesi.

Ukrayna birliklerinin Rus ikmal hatlarına ve zırhlı birliklerine pusu şeklinde saldırılar düzenledikleri görülüyor.

İlan edilen genel seferberlik kapsamında Ukraynalı erkekler silah altına alınıyor. Kiev'de binlerce silahın dağıtıldığına dair haberler var.

 

25/02/2022

Rusya - Ukrayna Savaşı: 24.02.2022

24 Şubat 2022, dünya siyasetinde önemli bir dönüm noktası olarak şimdiden tarihe geçti. Sabaha karşı erken saatlerde Rusya Federasyonu, Ukrayna'ya yönelik geniş kapsamlı bir askeri harekât başlattı.

Rusya ve Ukrayna arasındaki gerilim özellikle son bir yıl içinde hızla artmıştı. Rusya'nın geçtiğimiz Kasım ayından bu yana bölgeye yaptığı askeri yığınağın boyutu Ocak ayından itibaren katlanarak artmıştı. Bu yığınağın, bir siyasi manevra, caydırma hamlesi ya da blöf değil, doğrudan bir askeri harekât hazırlığı olduğu net şekilde ortaya çıkmıştı. Nitekim 21 Şubat gece saatlerinde Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin'in canlı yayınlanan ulusa sesleniş konuşması, bir harekâtın başlamak üzere olduğunun habercisi idi. Putin, 2021 Temmuz ayında yayımlanan makalesinde sunduğu tarihi ve siyasi çerçevenin geniş bir özetini yaparak Ukrayna'dan tek taraflı bağımsızlıklarını ilan eden Donetsk ve Luhansk halk cumhuriyetlerinin bağımsızlıklarını tanıma kararı aldığını duyurmuştu.

Rusya'ya Batı'nın tepkisi sert oldu. ABD, İngiltere ve Avrupa Birliği'nden geniş kapsamlı yaptırım kararları geldi. Savaşın doğrudan neden olacağı jeopolitik değişimler ve bu yaptırımlar, sonraki dönemde yeni bir Soğuk Savaş'ın yaşanacağının habercisi.