Etki Odaklı Harekât döngüsü Kaynak: "Effects Based Operations: Change in the Nature of Warfare", Deptula, A., 2001 |
ABD Hava Kuvvetleri’nin bütçe kesintileri tasarruf
planı dahilinde A-10 Thunderbolt II taarruz uçağını emekliye ayırmak istemesi,
bu ülkede yoğun tartışmalara neden oldu. Bu uçağın Afganistan ve Irak’ta önemli
görevler üstlenmiş olmasından hareketle, büyük bir kitle tarafından asimetrik
tehditlerle ve terörizmle mücadele için varlığının gerekli olduğu savunulmakta.
Öte yandan A-10’un emekliye ayrılmasını savunan grubun başlıca argümanı ise,
sadece tek bir görev tipi için tasarlanmış bu uçağın artık teknolojik ömrünün
sonuna geldiği, işletme ve idamesinin yüksek maliyetli olduğu, özellikle yer
hedeflerine saldırı görevlerinin F-16, İHA’lar ve yakın gelecekte hizmete
girmesi umulan F-35 tarafından devralınacağı şeklinde.
ABD Temsilciler Meclisi’nin aldığı karar, şimdilik
A-10’u emeklilikten kurtarmış gibi. Ancak bu tartışmaların, 21’nci yüzyılda savunma
ve güvenlik planlamasını şekillendiren özünü yakalamak gerek.
A-10, ABD Hava Kuvvetleri’nin açtığı A-X ihalesi
kapsamında Fairchild Republic firması tarafından geliştirilen ve ilk uçuşunu
1970’li yılların başında gerçekleştirmiş, iki jet motorlu bir taarruz uçağı.
Esasen, 30mm Gatling tipi bir top olan GAU-8’i taşımak için tasarlanmış bir
uçak. A-10’un ana görevi, Avrupa’da gerçekleşmesi beklenen bir NATO – Varşova Paktı
savaşında, kıtanın geniş düzlüklerine akacak olan Sovyet zırhlı birliklerini
hızlı ve etkin bir biçimde imha etmek idi. Bu, asla gerçekleşmedi. Bunun yerine
zaman içinde güdümlü silah taşıma ve gece ya da kötü hava koşullarında uçuş
yeteneği kazanan A-10, 1991 Körfez Savaşı, 2001 Afganistan Harekâtı ve 2003
Körfez Savaşı gibi görevlerde, özellikle yakın hava desteği görevlerinde önemli
başarılar elde etti.
Ancak burada bir sorun var.