Eser: "Geopoliticus Child Watching the Birth of the New Man" Salvador Dali |
Bu makaleyi, geçtiğimiz hafta Bahçeşehir Üniversitesi tarafından düzenlenen İleri Teknolojiler Çalıştayı için hazırlamıştım. Çalıştay programında son gün oturumunda konuşmacı olarak duyurulmuş olmama rağmen, herhangi bir açıklama ya da mazeret göstermeden bildirimi sunmama fırsat verilmedi. Her ne kadar önemli eksiklikleri olsa da, makaleyi aşağıda paylaşıyorum. Çalıştay için hazırlamış olduğum sunumu da geliştirip ayrıca paylaşacağım.
1. Giriş
Savunma teknolojileri, doğası gereği ekonomik, ticari, askeri ve
bilimsel çok sayıda boyuta sahip, disiplinlerarası bir konudur. Savunma
teknolojilerinin yönünü ve kapsamını belirleyen ana etken, ülkelerin askeri
güçlerinin ihtiyaçlarıdır. Bu ihtiyaçlar ise, ulusal güvenlik algısının ve
ulusal stratejilerin ışığında şekillendirilmektedir. Dolayısıyla savunma
teknolojileri, üreten ya da tedarik eden (müşteri) ülkelerin jeopolitik
gündemleri ve güvenlik ihtiyaçları doğrultusunda geliştirilmektedir.
Savunma sanayiinin sadece ulusal güvenliği kurma ve korumada bir araç
değil, aynı zamanda ulusal ekonomiye katma değer sağlayan bir sektör olduğu
hususu gözden kaçırılmamalıdır. Bu katma değer, sadece ulusal ihtiyaçların
karşılandığı, iç pazara yönelik bir sektörel faaliyet olarak
değerlendirilmemelidir. Savunma sanayii bir dışsatım (ihracat) kalemi olarak
aynı zamanda bir uluslararası ilişkiler ve yumuşak güç (soft power) unsurudur.
Başka bir deyişle savunma teknolojilerinin ihracatı, ülkelerin uluslararası
ilişkilerinin ana konularından biridir.
Bu ana hususlardan hareketle, savunma teknolojilerine yönelik kısa, orta
ve uzun vadeli eğilimleri tespit etmek için, bu teknolojilerin geliştirilmesine
yön veren bölgesel jeopolitik gelişmelerin incelenmesi gerekmektedir. Bu
çalışmada, dünya çapında halen gündemde olan başlıca jeopolitik kriz bölgeleri
ve bu bölgelerin savunma sistem ihtiyaç ve eğilimlerine etkileri genel bir
çerçevede incelenecek, tespitler ışığında 2020'li yıllara dair değerlendirme ve görüşler
paylaşılacaktır.