Dört Deniz Bülteni - Ocak 2012

Karadeniz, Akdeniz, Kızıldeniz ve Gökdeniz havzasında savunma ve güvenlik gündemi
[PDF]

Arnavutluk

Arnavutluk, depolarında bulunan Çin yapımı eski uçakları satışa çıkarıyor. Savunma Bakanlığı tarafından yapılan duyuruya göre açık artırma usülü satılacak uçaklar, Vlora'daki eğitim üssünde kullanılmış olan Yak-18 eğitim ve An-2 nakliye uçaklarının Çin türevleri.

Azerbaycan

Azeri Azairtechservice firması, Azerbaycan temsilcisi olduğu Belaruslu Tetraedr firması ile birlikte, Tetraedr Techservice adında bir ortak girişim (joint venture) şirketi kurdu. Merkezi Sumgayıt şehri olan Tetraedr Techservice'in ana faaliyet alanları hava savunma silah sistemleri için ana ve alt bileşenlerin üretimi ve satışı. Tetraedr firmasının ürünleri arasında Strela-10T ve T38 Stilet alçak irtifa kısa menzil ile S125 Peçora orta menzil hava savunma füze sistemleri ile A3 namlulu uçaksavar sistemi bulunuyor. Belarus, Türkiye ve Ukrayna'dan sonra Azerbaycan'ın en önemli savunma ürünleri tedarikçileri arasında bulunuyor.

Azerbaycan'da, hükümetin İsrail ile yakın politikalar takip etmesini protesto eden bir grup bilgisayar korsanı, içlerinde iktidardaki Yeni Azerbaycan Partisi ve Anayasa Mahkemesi'nin de olduğu çok sayıda kamu kurumunun internet sitesine sanal saldırılar düzenledi. Korsanlar, saldırı düzenledikleri sitelere Devlet Başkanı İlham Aliyev'e, Mısır, Tunus ve Libya liderlerinin akıbetlerini hatırlatan mesajlar ile İsrail karşıtı sloganlar yerleştirdiler.

Azerbaycan emniyet teşkilatı tarafından 19 Ocak günü yapılan açıklama ile, Rasim Aliyev ve Ali Hüseyinov isimli iki Azeri'nin, terörist bir saldırıyı planlama aşamasındayken tutuklandığı duyuruldu. Açıklamada iki Azeri vatandaşının, yabancı uyruklu önemli şahsiyetlere karşı terörist bir saldırı hazırlığındayken yakalandıkları ve düzenlenen operasyon ile İran'dan ülkeye sokulduğu tahmin edilen çok sayda silah, mühimmat ve patlayıcı ele geçirildiği belirtildi.

Bulgaristan

Financial Times gazetesinin Alman baskısında çıkan habere göre Almanya, Bulgaristan’a bir miktar ikinci el Eurofighter Typhoon savaş uçağı teklif etti. Alman Başbakanı Angela Merkel’in 18 Ocak’taki ziyareti sırasında gündeme gelen satışın 8 uçağı kapsadığı ifade edildi. Bulgar havacılık dergisi Club Krile'nin haberine göre, Bulgaristan'ı ziyaret eden İsrail savunma bakanlığı heyeti, ülkeye Kfir C.10'un modernize edilmiş türevi olan C.60 tipi savaş uçağı teklif etti. Öte yandan ABD de, ülkeye 4 adet F-16 Block 25 hibe teklifinde bulundu. Bulgar Hava Kuvvetleri, hizmet ömrünü tamamlamak üzere MiG-29 tipi savaş uçaklarını değiştirmek için çalışmalar yürütüyor ancak ülkenin ekonomik durumu nedeniyle henüz bir ihale süreci başlayabilmiş değil.

Bulgaristan ile İsrail, 15 Ocak günü savunma sanayii ve askeri işbirliğinin geliştirilmesine yönelik iki anlaşma imzaladı. Bulgar Savunma Bakanı Anya Angelov başkanlığındaki heyetin Tel Aviv'i ziyareti sırasında imzalanan anlaşmalardan ilki, iki ülke ordularının müşterek eğitim ve tatbikatlar icra ederek aralarındaki işbirliğini geliştirilmesini öngörüyor. Angelov'un İsrail Savunma Bakanı Ehud Barak'ı makamında ziyareti sırasında imzalanan mutabakat muhtırası ise, iki ülkenin savunma ürünlerinin geliştirilmesi, üretimi ve satışı gibi konulardaki işbirliğinin geliştirilmesine yönelik.

Bulgaristan'ın ABD Büyükelçisi Elena Poptodorova, ülkesinin askeri modernizasyon için, Pentagon'un önümüzdeki on yıl daralacak bütçesi nedeniyle ABD'ye fazla güvenmemesi gerektiğini söyledi. Deutsche Welle'ye konuşan Büyükelçi, ekonomik krizden önce gündeme gelen modernizasyon fırsatlarının gerçekleşme ihtimalinin azaldığını kaydetti. Poptodorova, "ABD ile askeri işbirliğini artıramayacaksak bile koruma şansımızın ne olduğunu tespit etmemiz önem taşıyor." diye konuştu.

Ermenistan

Ermenistan Devlet Başkanı Serj Sarkisyan ve Azeri mevkidaşı İlhan Aliyev, Dağlık Karabağ sorununu görüşmek üzere 23 Ocak günü Rusya'nın Soçi kentinde bir araya geldi. Rusya Devlet Başkanı Dimitri Medvedev arabuluculuğunda ve Madrid İlkeleri eksenin gerçekleştirilen görüşmeden somut bir sonuç çıkmadı.

Ermenistan ve Çin 15 Ocak'ta savunma sanayii işbirliği anlaşması imzaladı. Çin Savunma Bakanlığı'ndan Orgeneral Xi Gowei'nin Ermenistan Savunma Bakanı Seyran Ohanian'ı ziyareti sırasında imzalanan anlaşma, kamuoyuna açıklanmayan bazı alanlarda askeri ve teknik işbirliğini içeriyor. Xi'nin 13 - 15 Ocak arasında gerçekleşen Erivan ziyareti sırasında imzalanan diğer anlaşmalar arasında askeri eğitim, lojistik destek gibi alanlarda da işbirliklerinin çerçevesi çizilmiş durumda. Çin, Ermenistan'ın Rusya'dan sonra ikinci en önemli dış ticaret ortağı konumunda, ancak ticari ilişkilerin boyutu askeri alanda karşılık bulabilmiş değil. Ermenistan'ın Çin'den gerçekleştirdiği en önemli savunma sistemi alımı, 1990'ların sonlarında tedarik edilen 273mm WM-80 çok namlulu roketatar oldu.

Ermenistan Savunma Bakanlığı'ndan bir heyet, 23 - 24 Ocak tarihleri arasında Litvanya'nın başkenti Vilnius'u ziyaret etti. Litvanya Ulusal Savunma Bakanlığı ile temaslarda bulunan heyetin gündeminde askeri eğitim ve güvenlik işbirliği anlaşması bulunuyor.

Irak

Irak Başbakanı’na suikasttan hakkında tutuklama kararı bulunan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Haşimi’ye Ankara’nın verdiği destekten rahatsız olan Bağdat yönetimi, Türkiye'ye protesto notası iletti. El-Hurra televizyonuna röportaj veren Irak Başbakanı Nuri el Maliki ise “Türkiye’nin Irak’a bu şekilde müdahale edeceğini beklemezdik. Son dönemde açıklamalar aracılığıyla sürpriz müdahalelerde bulunduklarını fark ettik. Bu son açıklamalar Irak’ın iç işlerine müdahaledir ve buna kesinlikle izin vermeyiz. Eğer bizim yargı otoritemiz hakkında konuşuyorlarsa biz de onlarınki hakkında konuşabiliriz ve bizim tartışmalarımız hakkında konuşuyorlarsa biz de onlarınkiler hakkında konuşabiliriz. Türkiye bölgeye felaket ve iç savaş getirebilecek bir rol oynuyor. Ancak bunun sonucunda zararlı çıkan Türkiye olur, çünkü birçok mezhep ve farklı kökenli etnik gruplar barındırıyor.” şeklinde konuştu. Gerginlik, hakkında tutuklama kararı bulunan Irak Cumhurbaşkanı Yardımcısı Tarık Haşimi'nin, sığındığı Kürt yönetiminin yanından Erbil’de Anadolu Ajansı’na röportaj vermesinin ardından tepe noktasına ulaştı. Haşimi röportajda, “Irak’taki istikrarsız durumun Türkiye’nin emniyetini de tehdit ettiğini biliyoruz” diyerek, “Irak’taki istikrarsız durum nedeniyle Başbakan Erdoğan’ın yaptığı açıklamaları önemle izliyoruz. Başbakan’a benim davamla ilgili yapmış olduğu açıklamalardan dolayı kendimi borçlu hissediyorum. Ben iki ay önce Başbakan’a, ‘Maliki beni Bağdat’ta yeşil bölgede sıkıştırdı. Büromu ve hatta evimi zırhlı araçlarla, tanlarla kuşattı. Özel koruma birliğimi feshetti’ dedim. Sayın Başbakan da özel olarak sorunlarımla ilgilendi” diye konuştu. Bu gelişmenin ardından Irak hükümeti Türkiye’nin Bağdat büyükelçisini Dışişleri Bakanlığı’na çağırarak protesto notası verdi ve Ankara’yı bir daha Irak’ın iç işlerine karışmaması konusunda uyardıklarını belirtti. Irak'a Ankara'nın tepkisini dile getiren AKP Genel Başkan Yardımcısı Ömer Çelik ise, sosyal paylaşım sitesinde yaptığı açıklamada, Maliki’nin sözlerini, “Ortadoğu tarihinin en basiretsiz ifadeleri” olarak değerlendirdi. Ve şöyle dedi: “Maliki bir devlet adamı gibi değil, örgüt lideri gibi konuşuyor, Başbakanımızı ve Türkiye’yi hedef alan sözleri, Irak Başbakanı sorumluluğu ile bağdaşmıyor, ‘başka sorumlulukları’ yerine getiriyor.” Çelik, Irak Başbakanı’nın tek mezhep egemenliğine dayalı Irak peşinde olduğunu belirterek, “Türkiye’nin Irak’la ya da Irak’ın Türkiye’yle sorunu yok. Irak’ın ciddi bir Maliki sorunu var” dedi.

Bağdat'taki Türk Büyükelçiliğine 17 Ocak günü yerel saatle 13.10'da iki adet RPG-7 tipi roket atıldı. Roketlerden biri Büyükelçiliğin dış koruma duvarı önündeki beton bloklara isabet etti. Diğeri ise roketin fırlatıldığı araçta patladı. Saldırıda can kaybı ya da yaralan olmadı. [1]

Jane's Defence Industry'nin 26 Ocak tarihli haberine göre, Iraklı yüksek seviye bir heyet, L-159 eğitim uçağı alımı konusunu görüşmek üzere 23 Ocak'ta Çek Cumhuriyeti Savunma Bakanlığı'nı ziyaret etti. Çek Cumhuriyeti Hava Kuvvetleri'nden ihtiyaç fazlası 20 adet Aero Vodochody L-159 eğitim ve hafif taarruz uçağının alımı yaklaşık 1 yıldır gündemde bulunuyor. Heyetin ziyareti sırasında T-72 ana muharebe tankı ve Mi-17 helikopterlerinin modernizasyonunun da konuşulduğu belirtiliyor. Öte yandan Irak Başbakan Nuri El Maliki'nin Şubat ayında gerçekleşmesi planlanan Güney Kore ziyaretinde bu ülkeden T-50 Golden Eagle ileri jet eğitim uçağı alımının da gündeme gelmesi bekleniyor.

İran

İran'ın önde gelen kimyagerlerinden Mustafa Ahmadi Ruşen 11 Ocak günü Tahran'da otomobiline düzenlenen bombalı suikast sonucu öldürüldü. Trafikte seyir halindeyken bir motorsikletin üzerindeki iki kişi tarafından otomobile yerleştirilen mıknatıslı bombanın patlaması sonucu Ruşen olay yerinde, şoförü ise kaldırıldığı hastanede hayatlarını kaybetti. Natanz'daki uranyum zenginleştirme tesisinde görevli olan kimyager, polimer uzmanı idi. Ruşen'in ölümüne yol açan motosikletli ekip tarafından yerleştirilen mıknatıslı bomba tekniği 29.11.2010 tarihinde nükleer fizikçi Mecid Şehriyari'ye Şehid Beheşti Üniversitesi otoparkında düzenlenen suikastte de kullanılmıştı. Aynı gün aynı saatte düzenlenen bir başka saldırıda ise fizikçi Fereydun Abbasi Davani ağır yaralanmıştı. Uzaktan kumandalı bombaların bir başka hedefi 12.01.2010 tarihinde öldürülen Tahran Üniversitesi'nde parçacık fiziği profesörü olan Mesud Ali Muhammadi idi. Bir başka fizikçi Daryuş Rezainejad ise 23.07.2011 tarihinde yine motosikletli bir tim tarafından ancak bu sefer kurşunla vurularak öldürülmüştü. Bu suikast serisine paralel olarak İran nükleer tesislerine de bir dizi sabotaj eylemi de yürütülmekte: 2011'de İsfahan Nükleer Teknoloji Enstitüsü ve Bid Ganeh füze tesisinde büyük ölçekli patlamalar meydana gelmiş, Bid Ganeh patlamasında İran füze programının başındaki isim Orgeneral Hasan Moghaddam hayatını kaybetmişti. Siber cephede ise StuxNet virüsü, nükleer tesislerdeki sistemlerde büyük hasara yol açmış, İran nükleer programında önemli kayıplara neden olmuştu.

İran meclis sözcüsü Ali Larijani, 12 Ocak günü Türkiye'yi ziyareti sırasında, İran ile BM Güvenlik Konseyi + Almanya arasındaki nükleer müzakerelerin İstanbul'da gerçekleştirilmesi yönündeki Türk teklifini kabul ettiklerini açıkladı. Laricani'nin açıklamasını 18 Ocak günü İran Dışişleri Bakanı Ali Ekber Salihi'nin, Batı ile görüşmelerin kısa süre içinde başlayacağı beyanı takip etti. Ancak İran tarafının görüşmelerin kısa süre içinde başlayacağına dair iddiaları, AB yetkilileri tarafından yalanlandı. Bunu, Ocak ayının son haftası gerçekleştirilen Dışişleri Bakanları toplantısında İran'a petrol ambargosunun 1 Temmuz'dan itibaren başlanacağının açıklanması takip etti. Kararla ilgili Avrupa Parlamentosu'nda konuşan Avrupa Birliği'nin dış politika şefi Catherine Ashton, "İran'dan petrol alan diğer ülkeleri ikna etmemiz gerek, bunun Tahran'a olan yaptırımların etkisini artıracağını düşünüyorum" dedi.

İran’da devlet kontrolündeki televizyon kanalı Press TV, 16 Ocak günü yayınlanan bir haberde, ülkenin tamamen yerli olanaklarla tasarlanmış ilk deniz karakol uçağını tamamlamak üzere olduğunu bildirdi. Savunma Bakanı’na dayandırılan haberde, uçağın “çeşitli optik ve radar sensörleri ile donatıldığı” ifade edildi. İran Hava Kuvvetleri’nin elinde Şah döneminde alınmış P-3F Orion deniz karakol uçakları bulunuyor. Ülke ayrıca Ukrayna lisansı ile An-140 bölgesel yolcu uçaklarının montajını gerçekleştiriyor.

İran Hava Kuvvetleri’ne ait bir F-14A Tomcat, 26 Ocak günü Buşehr yakınlarında, kalkıştan yaklaşık 3 dakika sonra düştü. Olayda pilot ve silah sistem subayı hayatlarını kaybetti.

Venezüella Devlet Başkanı Hugo Çavez ile İran Devlet Başkanı Mahmud Ahmedinejad, 9 Ocak günü bir dizi stratejik sanayi ve teknoloji işbirliği anlaşması imzaladı. Jane's International Defence Review'in 13 Ocak tarihli haberine göre işbirliği kapsamında İran'ın Venezüella Hava Kuvvetleri'nde 12 adet Quds Aerospace Industries üretimi Muhacir insansız hava aracı (İHA) satışı ve bu ülkeye ANT-1X deneysel İHA geliştirme projesi kapsamında teknoloji transferi bulunuyor.

İran, Basir adlı 155mm güdümlü topçu mühimmatını kamuoyuna tanıttı. Savunma Bakanı Tuğgeneral Ahmad Vahidi tarafından 30 Ocak günü tanıtılan mühimmat, lazer güdümüne sahip. Defence Industries Organisation (DIO) tarafından geliştirilen Basir, yayınlanan video görüntülerinde 155mm/39 HM41 obüsünden ateşlenirken görülüyor. Genel görünüş itibariyle Rus yapımı Krasnopol-M'ye benzeyen Basir'in yönlendirilebilen kanatçıkları burun kısmında, katlanabilen denge kanatçıkları için dip kısmında bulunuyor. Mühimmatın tanıtım posterinde, hedefe üçlü ayak üzerine monte edilen bir lazer hedef işaretleyici ile tevcih edilebildiği görülüyor.

İsrail

İsrail, 8 Ocak günü gerçekleştirilen bakanlar kurulu toplantısında, savunma bütçesini USD784 milyon kadar artırma kararı aldı. Böylelikle toplam savunma bütçesi yaklaşık USD13 milyara yükseldi. Toplantıda konuşan Başbakan Benyamin Netanyahu, "bölgemizdeki gelişmeleri gözönüne alırsak savunma bütçesinden kesinti yapmak bir hata olur ve aksine (onu) artırmamız gereklidir" ded. ABD'den F-35 Lightning II savaş uçağı alımı, Iron Dome roketsavar sistemi ve Arrow III balistik füzesavar sistemi gibi büyük ölçekli projeleri başlatan İsrail ordusu için savunma bütçesinin artırılması nefes aldırıcı özelliğe sahip.

ABD Genelkurmay Başkanı Orgeneral Martin Dempsey 20 Ocak günü İsrail'e resmî bir ziyaret gerçekleştirdi. İsrail Savunma Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Benny Gantz'ı ve Savunma Bakanı Ehud Barak'ı ziyaret eden Dempsey, muhataplarını İran'ın nükleer programını engellemek için yaptırımlara şans vermeleri hususunda iknaya çalıştı.

İsrail Hava Kuvvetleri Savunma Bakanlığı'na, devam eden ileri jet eğitim uçağı tedarik projesinde İtalyan Alenia Aermacchi üretimi M-346'nın seçilmesini tavsiye etti. Habere tepki gösteren Güney Kore, bu seçimin iki ülke arasındaki savunma işbirliğine zarar vereceği uyarısında bulundu. İsrail HvK envanterindeki A-4 Skyhawk ve F-16A Block 10 uçaklarının yerini almak üzere, OCU eğitiminde kullanılacak 32 adet ileri jet eğitim uçağı tedariğinin amaçlandığı proje kapsamında İtalyan tarafı toplam USD1 milyar tutarında bir offset paketi önermiş durumda. İtalya ayrıca 30 adet M-346'ya karşılık İsrail'den iki adet erken uyarı uçağı alım teklifi de sunmuş durumda. Buna karşılık Güney Kore teklifi yaklaşık USD1.6 milyar dolarlık bir offset paketini kapsamakta.

Israel Aerospace Industries (IAI) ve ABD'li Boeing firmaları, 19 Ocak günü Arrow füzesavar sisteminin geliştirilmesi için bir işbirliği anlaşması imzaladı. IAI - Boeing Stratejik İşbirliği Anlaşması adlı belge, her iki firmanın Arrow III füzesavar sisteminin hangi parçalarını ve alt sistemlerini üreteceklerini belirliyor. Öte yandan anlaşma ayrıca ABD'nin Yabancı Askeri Finansman (Foreign Military Financing; FMF) ödenek paketinin proje kapsamında kullanım çerçevesini de belirliyor. Arrow II'nin yeni nesil türevi olan Arrow III stratejik füzesavar sisteminin ilk denemesinin 2012 ortalarında gerçekleştirilmesi planlanıyor. 2015 yılında harbe hazır hale gelmesi beklenen sistem, Arrow II, "Davud'un Sapanı" (David's Sling) ve "Demir Kubbe" (Iron Dome) ile birlikte İsrail'in stratejik hava savunma şemsiyesini teşkil edecek.

İsrail Savunma Kuvvetleri, Elbit üretimi Skylark II İHA sistemini, piyade ve zırhlı tugayların standart keşif İHA'sı olarak seçti. Katapult vasıtası ile fırlatılan ve yaklaşık 60km menzile sahip olan Skylark II, iki operatör tarafından kullanılıyor ve savaşalanı keşif ve gözetleme görevleri için kullanılıyor. Sistem, halihazırda tabur seviyesinde kullanımda olan Skylark I LE'yi destekleyecek.

İsrail'de Rafael ve Aerunautics firmaları, elektrooptik ve kızılaltı algılayıcı sistemler üreten Controp'un satın alım sürecini Ocak ayı başında tamamladılar. 2004 yılında firmanın 18% hissesini alan Aerunatics, 32%; Rafael ise kalan 50% hisseyi, Controp'un dört kurucu ortağından USD85 - 99 milyon arasında olduğu tahmin edilen bir bedelle satın aldılar. Bir devlet kuruluşu olan Rafael, yaptığı basın açıklamasında Controp'un bağımsız bir şirket olarak varlığına devam edeceğini ancak Rafael ve Aeronautics firmalarından mühendislik, yönetim ve pazarlama desteği alacağını belirtti. Conops firmasının önde gelen ürünleri arasında taktik İHA'lar için geliştirilen ve STAMP (Stabilised Miniature Payload) adı verilen hafif elektrooptik / kızılaltı keşif sistemi bulunuyor.

İsrail, Mısır sınırında kurduğu güvenlik duvarının bir benzerini Ürdün sınırına kurmayı planlıyor. Başbakan Benyamin Netanyahu 1 Ocak günü, "doğu sınırımızda giderek artan bir tehditle yüz yüzeyiz ve Mısır sınırındaki duvar tamamlandıktan sonra Ürdün sınırına da bir duvar kuracağız" şeklinde konuştu. Mısır sınırına kurulmakta olan güvenlik duvarı, dikenli teller, gözetleme sistemleri ve radarlarla destekleniyor. Yapımına 2010 başında başlanan duvarın uzunluğu yaklaşık 100km ve maliyeti ise yaklaşık USD350 milyon.

Kıbrıs

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti kurucu Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş, 13 Ocak günü vefat etti. Denktaş, 8 ocak gecesi ishale bağlı su kaybı nedeniyle hastaneye kaldırılmıştı. Denktaş’ın cenazesi, 17 Ocak günü Lefkoşa’da düzenlenen büyük bir törenle, kurucularından olduğu Türk Mukavemet Teşkilatı’nın anıtına defnedildi.

Kıbrıs Rum yönetimi ile Fransa, silahlı kuvvetler arasında 2012 yılını kapsayan işbirliği programı imzalandı. Rum radyosunun haberine göre, Rum Milli Muhafız Ordusu (RMMO) Komutanı Korgeneral Stilianos Nasis’in davetiyle 23 Ocak'ta Rum tarafına giden Fransa Silahlı Kuvvetler Genelkurmaylığı Komutan Yardımcısı Amiral Philippe Combes, Rum yönetimi Savunma Bakanı Dimitris İliadis ile görüştü. İliadis, Combes ile görüşmesinin ardından, ziyaretin iki ülke arasındaki savunma işbirliği çerçevesinde gerçekleştiğini ve iki ülkenin silahlı kuvvetleri arasında işbirliği programı imzalandığını söyledi. "Combes’un ziyaretinin iki ülke, iki ülkenin hükümetleri ve özellikle de savunma bakanlıkları ile silahlı kuvvetleri arasındaki iyi ilişkilerin tasviri olduğunu" ifade eden İliadis, iki ülkenin ortak tatbikat yapıp yapmayacağı konusunda detay vermedi ve sadece işbirliği programının iki ülkenin savunma bakanlıkları ile silahlı kuvvetlerinin yetkisi dahilindeki konuları içerdiğini söylemekle yetindi.

Kıbrıs Rum Yönetimi, Rum Yönetimi Savunma Bakanı Demetris İliades’in İsrail’i ziyareti sırasında 9 Ocak günü İsrail ile savunma işbirliği ve gizlilik dereceli bilgilerin paylaşımını öngören iki anlaşma imzaladı. İliades’in İsrailli mevkidaşı Ehud Barak, imza töreni sonrasında yaptığı açıklamada, iki ülkenin ortak değerlere sahip olduğunu ve bu yılın  stratejik kararlar açısından tarihi öneme sahip olduğunu kaydetti.[2]

Rum Başsavcılığı 10 Ocak günü Mari (Tatlısu) köyünde bulunan Evangelos Florakis Deniz Üssü'nde 11.07.2011 tarihinde meydana gelen patlamayla ilgili, içlerinde 2 eski bakanın da bulunduğu 8 kişi aleyhinde cezai kovuşturma başlatılması kararı aldı. Rum Kesimi'nde yayın yapan Fileleftheros gazetesi, aleyhinde cezai kovuşturma açılanların arasında Rum Dışişleri eski Bakanı Markos Kiprianu, Savunma eski Bakanı Kostas Papakostas, Rum Milli Muhafız Ordusu (RMMO) eski Komutanı Korgeneral Petros Çalikidis'in de bulunduğunu yazdı.

Makedonya

ABD'nin Avrupa ve Avrasya ile ilişkilerden sorumlu sekreter yardımcısı Philip Reeker, 19 Ocak günü Makedonya Başbakanı Nikola Gruevski'yi ziyareti sonrasında yaptığı açıklamasında, Yunanistan ile arasındaki isim sorununu çözmeden Makedonya'nın NATO üyeliğinin mümkün olmadığını vurguladı. Reeker, NATO üyeliğinin, ittifak içindeki tüm ülkelerle sağlıklı ve sorunsuz ilişki temeline dayandığını belirtti.

Rusya Federasyonu

Rusya, Hindistan'ın 10 yıllık süre için kiraladığı Proje 971 Akula sınıfı Nerpa denizaltısını Primorye'deki Bolşoy Kamen tersanesinde 29 Aralık günü düzenlenen törenle Hint Deniz Kuvvetleri'ne resmen teslim etti. Chakra adını alan denizaltı, üretimi devam eden ilk Hint nükleer denizaltısı Arihant için bir eğitim platformu görevi üstlenecek. Nerpa'nın teslimatı, Kasım 2008'de gerçekleşen ve 20 mürettebatın hayatını kaybettiği bir kaza nedeniyle gecikmişti.[3]

Rusya Savunma Bakanlığı ile Russian Helicopters firması, üç değişik tipte İHA sistemi geliştirilmesini öngören USD160 milyonluk bir sözleşme imzaladı. RIA Novosti'nin 18 Ocak tarihli haberine göre hafif, orta ve ağır tipte üretilecek İHA'lar keşif, saldırı ve nakliye görevlerinde kullanılacak ve büyük bir ihtimalle helikopter tipinde olacak. Habere göre 2015'te teslim edilmesi beklenen Ka-135 adındaki kısa menzilli İHA'nın yük taşıma kapasitesi 100kg iken, 2017'de teslimatı planlanan Albatros adındaki ağır İHA'nın saldırı maksatlı olarak kullanılması öngörülüyor. Orta boyuttaki İHA'nın ise 300km menzile sahip olması bekleniyor. Rusya daha önce İsrail'den IAI üretimi 12 adet I-View Mk150 kısa menzil taktik ve Searcher II uzun menzil İHA satın almıştı.

Rusya, İtalyan kara araçları üreticisi IVECO'ya 60 adet LMV 4x4 hafif çok maksatlı taktik tekerlekli araç siparişi verdi RIA Novosti'nin 24 Ocak tarihli haberine göre sözleşme kapsamında IVECO tarafından sağlanacak kitler, Rusya'nın Voronej şehrinde monte edilecek. Ajansın haberine göre Rusya daha önceden dört adet LMV tedarik ederek yerli üretim Tigr Gaz 2330 taktik araca karşı denemelere tabi tuttu. Ajansa konuşan Rusya Savunma Bakan Yardımcısı Aleksandr Suhorukov'a göre LMV, halihazırda kullanılan araçlara göre daha iyi özelliklere sahip olduğunu gösterdi. Rusya'nın uzun vadeli LMV tedarik miktarının 1,775 şekilnde gerçekeşmesi bekleniyor.

Rus Interfax haber ajansının haberine göre Rusya, Kaliningrad'a 2012'in ikinci yarısında Iskander (SS-26 "Stone") kısa menzilli taktik balistik füzelerini ve S-400 uzun menzilli hava ve füze savunma sistemini konuşlandırmayı planlıyor. İlk olarak Kasım 2011'de duyurulan bu karar, ABD'nin Avrupa'nın çeşitli ülkelerine balistik füze kalkanının muharip ve radar unsurlarını konuşlandırmasına bir yanıt olarak değerlendiriliyor. Öte yandan NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen, 19 Ocak'taki Litvanya ziyareti sırasında yaptığı açıklamada, Rusya'nın ittifak sınırlarına yakın bölgelerde askeri birliklerinin sayısını artırmaktan kaçınması çağrısında bulundu. Özellikle Rusya'nın Kaliningrad'a füze sistemleri konuşlandırma planlarına değinen Rasmussen, bu girişimlerin kaygıyla izlendiğini kaydetti.

Rusya'nın devlet kontrolündeki silah ihracatçısı Rosoboronexport, müşterek geliştirme ve satış alanlarında işbirliği için İspanya'da bir dizi girişimde bulundu. Bu kapsamda EADS, Indra, Navantia ve diğer yerel firmalara ziyaretler düzenleyen firma heyetinin başındaki Sergei Ladygin, uzun vadeli ve karşılıklı fayda esasına dayanan bir işbirliği modeli hedeflediklerini kaydetti.

  

Suriye

Rus Kommersant gazetesinin haberine göre, Suriye hükümeti, devlet kontrolündeki Rus silah ihracat firması Rosoboronexport ile 36 adet Yak-130 eğitim jeti için USD550 milyonluk bir sözleşme imzaladı. Gazetenin haberine göre Suriye'ye teslimatlar, ilk parti ödeme gerçekleşince başlayacak. 9 adet istasyonda toplam 3.000kg silah taşıma kapasitesine sahip olan Yak-130'un ilk ihrac müşterisi Cezayir olmuştu. Öte yandan Rus Tactical Missiles Corporation firması genel müdür Boris Obnosov'un RIA Novosti haber ajansına aktardığı bilgiye göre Suriye'ye Kh-31A gemisavar ve Kh-31P radarsavar füzelerinin teslimatı 2009 - 2010 arasında tamamlanmış durumda. Ajansın aktardığına göre, firmanın 2010 yıllık faaliyet raporunda, Suriye'ye 23 adet Kh-31 füzesi ve ilgili yedek parçalarının teslimatı için yaklaşık USD20 milyonluk bir sözleşme imzalanmış.

Ukrayna

Ukrayna Savunma Bakanlığı'ndan 25 Ocak günü yapılan bir açıklamada, ülkenin savunma bütçesinin 2012'de 30% oranında artarak Gayrı Safî Yurtiçi Hasılanın (GSYH) 1.1%'ine denk gelen USD2 milyar boyutuna ulaşacağı bildirildi. Açıklamada, bütçe artırımının askeri kabiliyetlerin modernizasyonu için kullanılacağı kaydedildi. Ukrayna'nın 2012 savunma bütçesinin yaklaşık USD120 milyonluk kısmı yeni sistem tedariğine ayrılmış durumda. Tedarik programları arasında L-39 Albatros eğitim ve MiG-29 taktik savaş uçakları bulunuyor. Öte yandan Rus RIA Novosti haber ajansının haberine göre Ukrayna ayrıca 21 savaş uçağı, 5 helikopter ve 612 zırhlı aracın modernizasyonu için de kaynak ayırmış durumda. 2012'ye kadar Ukrayna'nın savunma bütçesinin büyüklüğü, GSYH'nin yaklaşık 0.8%'i kadar bir boyutta seyretmekteydi.

SELEX Sistemi Integrati 17 Ocak günü, Ukrayna devlet hava trafik hizmet sağlayıcı kurumu olan UkSATSE (Ukrainian State Air Traffic Service Enterprise) ile 5 adet ATCR33S ana ve beş adet SIR-S yardımcı tip radar sisteminin lojistik desteğine ilişkin bir sözleşme imzaladı. Ukrayna'nın ev sahipliği yapacağı 2012 Avrupa Futbol Şampiyonası'na hazırlıkları kapsamında imzalanan sözleşme, 2006 yılında satılan radarların yedek parça, bakım ve modernizasyonunu kapsıyor. UkSATSE SELEX'ten geçtiğimiz sene tüm ulusal hava sahası kapsamasını tamamlamak üzere 5 adet SIR-S enhanced tip ikincil radar ile Donets ve Harkov'a kurulmak üzere ikişer ATCR-33S ve SIR-S'ten oluşan iki yeni sistem tedarik etmişti.

Yunanistan

İsrail Savunma Bakanı Ehud Barak, 10 Ocak'ta Atina'ya yaptığı resmi ziyaret çerçevesinde Yunanistan Savunma Bakanı Dimitri Avramopulos ile görüştü. Yunan Kathimerini gazetesi, İsrail, Kıbrıs Rum Yönetimi ve Yunan hükümetlerinin, "ortak tehditlerle baş etmeyi, güvenli ve istikrarlı bir çevrenin oluşmasını, böylelikle ekonomi, enerji ve turizm alanlarında işbirliğinin ilerlemesini amaçladığını" belirterek, Yunanistan ile İsrail arasında savunma alanında işbirliğinin pekiştirilmesi yönündeki ortak iradenin, Avramopulos'un İsrailli mevkidaşı Ehud Barak ile gerçekleştirdiği görüşmede dile getirildiğini kaydetti. Toplantıda Yunan Hava Kuvvetleri için İsrail'den SPICE adlı hassas güdümlü bomba tedariğine ilişkin anlaşma da imzalandı. Kathimerini gazetesi ayrıca Yunanistan'ın Heron İHA sistemlerine de ilgi gösterdiğini kaydetti.

Öte yandan Yunan Savunma Bakanı Avramopulos, iki ülke arasındaki işbirliğinin iki ülke halklarının yanı sıra, bölgedeki diğer ülke halkları için de "yeni zenginlik kaynakları yaratabileceğini" ifade etti. Bu sözleri "enerji alanındaki bulgulardan yararlanılmasını ima ettiği" şeklinde değerlendirilen Avramopulos, Atina'nın, İsrail ile ilişkilerin diğer ülkelerle ilişkilerinin durumuna bağlı olmadığını tekrarlayarak, "yapılan işbirliğinin samimi ve dürüst olduğunu", "kimsenin aleyhinde olmadığını" vurguladı.

Yunanistan'ın Rodos Adası'ndaki Türk Başkonsolosluğuna 20 Ocak günü kimliği belirsiz bir kişi tarafından saldırı düzenlendi. Yunan haber ajansı AMNA, sabah erken saatlerde kimliği belirsiz bir kişinin Konsolosluğun kapısına bir duyuru astığını ve daha sonra içi benzin dolu bir bidonu ateşleyerek Konsolosluğun avlusuna fırlattığını duyurdu. AMNA haberinde, Konsolosluğun avlusunda yanmaya başlayan bidonun nöbetçi bir polis tarafından söndürüldüğünü, saldırı olayında Konsolusluk binasında herhangi bir zararın meydana gelmediğini ve bidonu söndüren polisin hafif şekilde yaralandığını belirtti.

---

[1] Saldırı ile ilgili bir yorum – analiz için bkz: “Türkiye’nin Bağdat Büyükelçiliğine Yapılan Saldırının Düşündürdükleri”: http://www.orsam.org.tr/tr/yazigoster.aspx?ID=3091

[2] Ayrıntılar için bkz: “Israel tightens Med defense links over gas”: http://www.upi.com/Business_News/Energy-Resources/2012/01/11/Israel-tightens-Med-defense-links-over-gas/UPI-69981326305296/

[3] Konu ile ilgili ayrıntı için bkz: “Hindistan Kiralık Rus Nükleer Denizaltısını Teslim Aldı”: http://www.siyahgribeyaz.com/2012/01/hindistan-kiralk-rus-nukleer-denizaltsn.html