01/01/2012

Dört Deniz Bülteni - Aralık 2011



Karadeniz, Akdeniz, Kızıldeniz ve Gökdeniz havzasında savunma ve güvenlik gündemi
[PDF]

Azerbaycan

Azerbaycan Milli Meclisi, 2012 bütçesini onayladı. Yaklaşık USD 22 milyarlık bütçenin 14.8%'i (yaklaşık USD 4 milyar) savunma harcamalarına ayrılacak. Bu miktar, 2011 yılına göre 1.9%'luk bir artış anlamına geliyor. 2011 GSMH'sinin USD 68.5 milyar olduğu Azerbaycan'da bu rakamın 2012 yılı içerisinde USD 81 milyar olarak gerçekleşmesi tahmin ediliyor. Bu ise, komşu Gürcistan ve Ermenistan'ın GSMH toplamından 2.83 kat daha fazla.

Azeri Devlet Başkanı İlham Aliyev,
teslim edilen Mi-35M'leri incelerken
Azerbaycan, USD 360 milyonluk sözleşme ile Rusya'ya sipariş verdiği 24 Mi-35M Hind saldırı helikopterinden ilk ikisini teslim aldı. Rostvertol firmasının Don Rostov'undaki tesislerinde üretilen helikopterler, Azeri Hava Kuvvetleri'nin halen envanterinde bulunan 20 civarındaki Mi-24 saldırı helikopterleri ile birlikte, sınır muhafızları tarafından kullanılmak üzere Bakü yakınlarındaki Kala üssünde konuşlandırılacak. Hizmetteki Mi-24'lerin bir kısmı, Güney Afrikalı Advanced Technologies and Engineering firması tarafından modern aviyonik ve silah sistemleri ile donatılarak Mi-24G olarak adlandırılmıştı. Azeri Mi-35M'leri tarete monteli gece görüş ve hedefleme sistemi ile 9K114 Şturm-V tanksavar füzeleri, 80mm S-8 ve 240mm S-24 güdümsüz roketleri ile makinalı top ve bombaatarlarla donatıldı.
28 Aralık günü, Azeri Savunma Bakanlığı ile Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu'nun bir ortak girişim kurmak için anlaşmaya vardığı duyuruldu. MKEK'nin yaptığı açıklamaya göre söz konusu ortak girişim her iki tarafın ürettiği savunma sistemlerinin üçüncü ülkelere ihracatını gerçekleştirecek ve aynı zamanda Azerbaycan ve Türkiye'deki savunma ihalelerine katılacak.

Azerbaycan Savunma Bakanlığı tarafından 29 Aralık'ta yapılan açıklamada, Ermenistan ordusunun 2011 yılında 774 kez ateşkes ihlali yaptığı belirtildi. Ermeni askerlerinin ateşkes ihlali sonucu Azerbaycan tarafından 19 kişinin öldüğü 24 kişinin de yaralandığı ifade edildi. Hayatını kaybedenlerden 15’inin asker ve 4’ünün de sivil olduğu belirtildi. Ölen sivillerden ikisi çocuk.

Azeri APA haber ajansının 19 Aralık tarihli haberine göre Azeri Savunma Sanayii Bakanlığı, Ukraynalı Luc firması ile tanksavar füzelerinin üretimi için görüşmelerde bulunuyor. Habere göre Savunma Sanayii Bakanı Yaver Cemalov, görüşmelerin Skif ve Baryer sistemlerinin üretimi hakkında görüşmelerin devam ettiğini ve sistemlerin zırhlı araçlara monte edileceğini bildirdi.


Bulgaristan

Bulgaristan Savunma Bakanı Anyu Angelov, Afganistan'daki Bulgar askerlerinin görevlerinin 2014'te tamamlanacağını bildirdi. Bulgar Sofya Haber Ajansı'nın 3 Aralık tarihli haberine göre Kabil ve Kandahar'da görev yapan Bulgar birliklerinin ülkeye dönüşleri zamana yayılan bir süre. halinde işleyerek 2014'te tamamlanacak. Bulgaristan'ın halen ISAF bünyesinde görev yapan yaklaşık 600 askeri bulunuyor.

Alenia Aeronautica, Bulgar Savunma Bakanlığı ile bir çerçeve anlaşması imzaladı. Çerçeve anlaşması, Alenia firmasının, Bulgar Hava Kuvvetleri envanterindeki C-27J nakliye uçakları için 10 yıl süre ile altyapı ve lojistik desteğinin sağlamasını öngörüyor. Müteakiben, ilk beş yıllık süre için uçakların yedek parça ve altyapı desteklerinin sağlanmasını öngören EUR 25 milyonluk ilk paket anlaşma da taraflarca ayrıca imzalandı. Bulgaristan, 5 adet C-27J nakliye uçağı için Şubat 2006'da Alenia ile bir sözleşme imzalamış ancak bütçe sıkıntıları nedeniyle sipariş miktarını Aralık 2010'da 3'e düşürmüştü. İlk uçağın 13.11.2007 tarihinde teslim edildiği proje Mart ayında üçüncü uçağın teslimatı ile tamamlanmıştı.


Ermenistan

Ermenistan Savunma Bakanı Seyran Ohanyan, yeni yıl ve Noel vesilesi ile bir mesaj yayınladı. Mesajında Ermeni ordusunun 2011 yılında görevini onurla ifa ettiğini vurgulayan bakan, "modern silahların eklenmesi, uluslararası askeri işbirliğinin derinleşmesi, askeri eğitim alanında reformlar sayesinde Ermenistan Silahlı Kuvvetleri'nin savaş kabiliyetinin 2011’de daha da yükseldiğini" kaydetti.


Gürcistan

Gürcistan hükümeti, 2007'de imzalanan bir sözleşmeyle ilgili anlaşmazlık sürecinde İsrailli Elbit firmasına USD 35 milyon ödemeyi kabul etti. Firmanın 29 Aralık günü yaptığı açıklamaya göre, Elbit'in Birleşik Krallık Yüksek Mahkemesi'nde Nisan ayında açtığı USD 100 milyonluk tazminat davasında, tarafların anlaşmaya vardığı kaydedildi. Anlaşmazlığa konu sözleşmelerin Gürcistan'ın T-72 tank modernizasyonu ile Hermes 450 ve Skylark insansız hava aracı alımı ile ilgili olduğu tahmin ediliyor.

ABD Kongresi, Gürcistan ile askeri ilişkilerin normale döndürülmesini içeren bir yasayı kabul etti. 15 Aralık günü kabul edilen Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası (National Defense Authorization Act), ABD dışişleri ve savunma bakanlıklarına, Gürcistan ile, ülkenin NATO'ya üyelik sürecine katkıda bulunma kapsamında savunma işbirliği imkân ve kabiliyetlerini geliştirmek için yetki veriyor. ABD'nin Gürcistan ile askeri ilişkileri, 2008 Kafkasya Savaşı'ndan sonra donmuştu.

Gürcistan'da meclis, 20 Aralık günü Afganistan'daki ISAF güçleri bünyesinde görev yapan Gürcü askeri personel sayısının iki katına çıkartılmasını öngören bir planı onayladı. Afganistan'a gönderilecek 920 ilave personel ile birlikte Gürcistan, ISAF'a NATO dışı en yoğun katılım gerçekleştiren ülke konumuna gelecek. Halen Afganistan'daki 937 Gürcü askeri, Helmand eyaletindeki Güney Bölge Komutanlığı bünyesinde görev yapıyor. Gürcistan, ISAF görev gücüne katkıyı, NATO üyeliği sürecindeki en önemli aşamalardan biri olarak görüyor ve bu nedenle büyük önem veriyor.


Irak

Irak’taki ABD askerî varlığı 15 Aralık günü itibariyle resmen sona erdi. Başkent Bağdat'ta ABD askeri birliklerine ait son Amerikan bayrağı gönderden indirildi. ABD’nin 16,000 personel ile dünyanın en büyük diplomatik misyonu haline dönüşen Bağdat Büyükelçiliği, ülkenin Irak’taki varlığının mirasçısı olacak. Ayrıca 200 kişilik personel, askeri danışman olarak Irak ordusunun eğitimi için hizmet verecek. ABD Irak’ı, 20.03.2003 günü resmen başlayan “Operation Iraqi Freedom” harekâtı ile işgâl etmişti. 9 yıllık işgâl sürecinde 4,500 ABD askeri öldü, 30,000 asker de yaralandı.  Resmî rakamlara göre, 104,000 ile 113,00 arasında Iraklı sivil hayatını kaybetti. Savaşın ABD ekonomisine maliyeti ise yaklaşık USD1.0 trilyon.

Irak meclisinde Sünni Başkan yardımcısı Tarık el Haşimi'nin lideri olduğu Irakiye Partisi, Şii başbakan Nuri Maliki'yi protesto amacıyla parlamentodan çekildi. Sünni milletvekillerinden oluşan kanat, Maliki'yi iktidarı ele geçirmek ve paylaşmamakla suçlamakta.

Bu gelişmenin hemen ardından Tarık el Haşimi'nin koruma görevlilerinden bazılarının tutuklanması ve başkan yardımcısına ülkeden çıkış yasağı konulmasıyla başlayan kriz, Haşimi hakkında 19 Aralık günü çıkartılan tutuklama kararı ile daha da derinleşti. Irak İçişleri bakanlığından Reuters haber ajansına yapılan açıklamada tutuklama kararının dayanağının terörle mücadele yasası ve Haşimi'ye yöneltilen terör bağlantılı suçlamalar olduğu bildirildi. Ayrıca Irak devlet televizyonunda yayımlanan görüntülerde Haşimi'nin korumalarının, Haşimi ile terörist örgütler arasında bağlantılı olduğu yönündeki "itirafları" yer aldı. AFP ajansının haberine göre ise, ülkenin kuzeyindeki Kürt yönetiminin lideri Mesut Barzani "ülkenin bütünlüğünün dağılmasını önlemek amacıyla" acil görüşmelerin başlaması çağrısında ve durumun "derin bir krize doğru ilerlemekte olduğu" uyarısında bulundu.

Tutuklama kararının ardından Kürt bölgesine sığınan Haşimi ise hakkında çıkan iddiaları uydurma olarak nitelendirdi ve Şii Irak Başbakanı Nuri el Maliki'yi sert ifadelerle suçladı. "Irak'ın bütünlüğünü sağlamak amacıyla şimdiye kadar yaptığımız herşey boşa gitti" diyen Haşimi tutuklanma kararının arkasında başbakan Maliki'nin bulunduğunu söyledi.[1]

Irak ABD'ye, 18 adet daha F-16 almak için başvurdu. 12 Aralık günü, ABD Savunma Bakanlığı'na bağlı Savunma Güvenlik İşbirliği Kurumu (Defense Security Co-operation Agency; DSCA) aracılığı ile iletilen talep, 18 adet F-16IQ ve ilgili alt sistemlerin satışını içeriyor. Irak halihazırda aynı tip savaş uçaklarından 18 adet sipariş vermiş durumda. Bu ikinci alım paketi ayrıca 120 adet kaska monteli nişangah sistemi (Joint Helmet-Mounted Cueing System), 20 çift harici gövdeye monteli yakıt tankı (Conformal Fuel Tank; CFT), 24 adet Pratt & Whitney F100PW-229 ya da General Electric F110-GE-129 motor ile 120 adet LAU-129/A silah fırlatma sistemi; 24 adet AN/APG-68(V)9 radar; 19 adet M61 20mm makinalı top ve 40,000 adet mühimmat; 100 adet AIM-9L/M-8/9 Sidewinder kısa menzilli ve 150 adet AIM-7M-F1/H Sparrow orta menzilli havadan havaya füze; 50 adet AGM-65D/G/H/K Maverick havadan satha güdümlü füze; 200 adet 500lb GBU-12 Paveway II, 50 adet 2,000lb GBU-10 Paveway II ve 50 adet 2,000lb GBU-24 Paveway III lazer güdümlü bomba; 230 adet Mk84 2000lb ve 800 adet Mk82 500lb genel maksat bombasını kapsıyor. Irak ayrıca bu uçaklarla birlikte kullanmak üzere 20 adet AN/AAQ-33 Sniper ya da AN/AAQ-28 LITENING hedefleme podu ile dört adet F-9120 Advanced Airborne Reconnaissance System (AARS) ya da DB-110 keşif podu talebinde de bulundu.[2]


İran

RQ-170 İHA'sını inceleyen İranlı subaylar
İran 4 Aralık günü, ABD’ye ait RQ-170 tipi bir insansız hava aracını, elektronik harp uygulayarak ele geçirdiğini iddia etti. Söz konusu İHA’nın 8 Aralık günü dünya kamuoyuna gösterilen video ile sergilenmesine kadar ABD tarafından resmen teyit edilmeyen durum, daha sonra ABD Başkanı Obama ve Savunma Bakanı Leon Panetta tarafından da kabul edildi. İran, ele geçirdiği RQ-170’in teknolojisini diğer ülkelere satmayacağını, kendi kullanacağını ve bu uçağın muadilini kendisinin yapacağını iddia etti. RQ-170 Sentinel, ABD’nin ürettiği en modern ve gizli İHA sistemleri arasında yer alıyor ve son derece sofistike elektronik istihbarat sistemleri taşıyor.[3]
 
28 Kasım günü İran'ın İsfahan kenti yakınlarında bulunan Uranyum dönüşüm tesisinde büyük bir patlama meydana geldi. Patlamada meydana gelen hasar ile ilgili net bir açıklama yapılmadı.

İran Deniz Kuvvetleri, 28 Kasım günü Bandar Abbas Deniz Üssü’nde düzenlenen törenle üç adet Gadir sınıfı mini denizaltıyı hizmete aldı. Kuzey Kore’nin Yono tasarımı esas alınarak geliştirilen ve 125t deplasmana sahip olan Gadir denizaltıları iki adet torpido tüpüne ve ticari seyrüsefer sistemlerine sahip. İlki Aralık 2005’te hizmete giren bu botların sayısı 15’e yükselmiş durumda.[4]


İsrail

29 Kasım günü Lübnan'ın güneyinde yer alan Ayta aş Şab kasabasından İsrail'e doğru dört adet 122mm Katyuşa roketi fırlatıldı. 2009 yılından bu yana Lübnan topraklarından İsrail'e gerçekleşen bu ilk roket saldırısında ölen ya da yaralanan olmazken, bir çiftlik hasar gördü. İsrail kaynakları, roketlerin El Kaide ile bağlantılı bir Filistinli grup tarafından ateşlendiğini iddia etti.

Jerusalem Post gazetesinin haberine göre Türkiye ile İsrail’in 2009 yılından bu yana donmuş haldeki askeri ilişkilerinin tekrar canlandırılması gündemde. Habere göre İsrail'deki Türk askeri ateşesi, İsrail ve İtalyan Hava Kuvvetleri'nin ortak brifingine katıldı. Bu kapsamda İsrail'in Türkiye'yi 2013'teki uluslararası bir askeri tatbikata davet etmesi beklendiği iddia ediliyor.

İsrail, Türk Hava Kuvvetleri ihtiyacı için yürütülen keşif podu sözleşmesini tek taraflı olarak feshetti. Proje, Türk RF-4ETM keşif uçaklarının kullanması için elektrooptik ve radar keşif / istihbarat podları ile gerçek zamanlı veri iletim sisteminin tedariğini kapsıyordu.[5]

Hafız aracından fırlatılan Tamuz füzesi
İsrail, bir süre önce varlığı açıklanan Tamuz hassas güdümlü füzesini kullanan askeri birliğini kamuoyuna tanıttı. 16 Aralık'ta İsrail Savunma Kuvvetleri tarafından yapılan açıklama ile tanıtılan ve topçu tugayı seviyesindeki birliğin adı "Meitar" olarak bildirildi. Hafız adı verilen ve tadil edilmiş bir M-113 zırhlı personel taşıyıcıdan fırlatılan elektro optik güdümlü bir hassas taarruz füzesi olan Tamuz, Meitar tugayı bünyesinde yaklaşık 25 yıldır kullanılmakta. Rafael firması tarafından geliştirilip üretilen Tamuz, teknolojik olarak Spike NLOS görüş hattı dışı saldırı füzesinin de atası konumunda. Komutan, şoför ve iki nişancıdan müteşekkil Tamuz personelinin eğitimi 12 ay sürüyor. Tamuz füzesi, fırlatıldıktan sonra çift yönlü veri bağı ile uçuş sırasında hedefe tevcih edilebiliyor. İsrail Savunma Kuvvetleri Topçu Kolordusu komutanı Tuğgeneral David Swisa, Tamuz füzesinin bir evin penceresinden içeri girebilecek hassasiyette olduğunu kaydetti.
 
İsrail ve İtalyan hava kuvvetleri, Aralık ayının ilk yarısında iki hafta süren bir müşterek tatbikat gerçekleştirdi. İsrail'in Necef Çölü'ndeki Uvda hava üssündeki tatbikata İsrail Hava Kuvvetleri'nden F-15I Ra'am ve F-16I Soufa; İtalyan Hava Kuvvetleri'nden ise Tornado ve Typhoon savaş uçakları katıldı. Tatbikatta bombardıman, uzun mesafe hava önlemesi ve yakın hava muharebesi görevleri icra edildi. İsrail Kasım ayında da Yunan Hava Kuvvetleri ile geniş kapsamlı bir tatbikat gerçekleştirmişti.

İsrail 15 Aralık'ta, ülke topraklarının dışında ve uzağında harekât icra edecek yeni bir özel kuvvetler birimi teşkil edeceğini açıkladı. "Derinlik Komutanlığı" adı verilen birimin başına, Sayeret 13 eski komutanı emekli Orgeneral Shai Avital getirildi. Kuruluşu 1980'lerin başından bu yana tartışılan birimin gerekliliği, Lübnan'a 2006 yılında düzenlenen harekât ile tekrar gündeme geldi. Derinlik Komutanlığı esas olarak İsrail'in özel kuvvet birimlerini bir araya getiren ve koordinasyonundan sorumlu bir çatı komutanlık işlevine sahip olacak. Komutanlığın ana görevi ise İsrail'in askeri harekâtlarını ülke sınırları dışındaki stratejik derinliğe taşımak olarak belirtiliyor. Bu yönü ile ABD'nin Özel Harekâtlar Komutanlığı'na (United States Special Operations Command ;SOCOM) yakın bir niteliğe sahip olacak olan komutanlık, Shaldag Sayeret 13 ve Sayeret Matkal birimlerini bir araya getirecek. Her birim kendi eğitim, doktrin ve donanımından kendi sorumlu olurken, Derinlik Komutanlığı, birimlerin sevk, idare ve koordinasyonunu sağlayacak.

İsrail Deniz Kuvvetleri, envanterindeki üç adet Dolphin sınıfı denizaltıdan ismi henüz açıklanmayan bir tanesinin yarı ömür modernizasyonunu tamamlamak üzere. Jane's Navy International'ın haberine göre 2009 yılında başlayan modernizasyon, ülkenin faal üç denizaltısından birinin kuru havuza alınmasının yarattığı kabiliyet noksanlığı nedeniyle uzun süre gizli tutuldu. İlk denizaltının hizmete dönmesinin ardından diğer iki denizaltı da sırayla 2 senelik işleme tabi tutulacak. İsrail Deniz Kuvvetleri, Alman HDW firmasının Tip 800 tasarımı ile ürettiği Dolphin, Leviathan ve Tekuma adlı üç adet dizel elektrik denizaltıya sahip bulunuyor. 1,900t deplasmana sahip olan denizaltıların 6 adet 533mm ve 4 adet 650mm torpido tüpü bulunuyor. 650mm tüplerin, sualtından fırlatılan seyir füzelerinin ateşlenmesi için tadil edildiği tahmin ediliyor. 1999 - 2000 arasında hizmete giren Dolphin sınıfına ilaveten İsrail 2006 yılında aklaşık EUR 2 milyar tutarındaki proje ile iki adet ilave Dolphin sınıfı denizaltı tedarik edecek. AIP dizel elektrik tahrik sistemine sahip olacak denizaltıların 2012 - 2013 arasında hizmete girmesi planlanıyor. [6]

İsrail Deniz Kuvvetleri, Israel Shipyards firmasına iki yeni Sa'ar 4.5 sınıfı güdümlü füzeli hücumbot sipariş vermeye hazırlanıyor. Yeni nesil hafif firkateyn / korvet tedariği planlarının rafa kalkmış olmasının teyidi anlamına gelen bu gelişme, bütçe sıkıntısı çeken kuvvetin modernizasyon çalışmaları için ara bir çözüm teşkil ediyor. Halen yürürlükteki modernizasyon planlarına göre yakın zamanda emekliye ayrılacak iki Sa'ar 4 sınıfı hücumbotun yerini yeni Sa'ar 4.5'lar alacak. Yeni hücumbotların Harpoon Block II gemisavar güdümlü füzesi, 76mm/62 baş top ve Phalanx nokta savunma silah sistemi ile donatılması bekleniyor. İsrail, deniz kuvvetleri envanterindeki üç adet Sa'ar 5 sınıfı korveti desteklemek üzere yeni nesil korvet tedarik projesi başlatmış, önce ABD'den LCS, ardından Almanya'dan MEKO A200 sınıfı gemi alımı planları, bütçe sıkıntıları nedeniyle sonuçsuz kalmıştı.


Kıbrıs

Rum Kesimi'nde yayın yapan Famagusta Gazette'nin 27 Aralık tarihli haberine göre GKRY Savunma Bakanı Demetris İliadis yayınladığı Noel mesajında, Rum Milli Muhafız Ordusu'nun Türkiye tarafından her an yönelebilecek her türlü tehdide karşı koyacak kabiliyeti koruma kararlılığında olduğunu kaydetti.
GKRY lideri Dimitris Hristofyas, ABD'li Noble Energy şirketiyle Eylül ayından beri yürütülen sondaj çalışmalarında gelinen noktayı 27 Aralık günü düzenlenen bir basın açıklamasıyla duyurdu. Hristofyas, 12. bölgede 5,861m derinlikte200 milyar metreküp doğalgaz bulunduğunu açıkladı. Tahmini ekonomik değerinin yaklaşık USD 60 milyar olduğu belirtilen bu rezerv, Türkiye'nin 5 yıllık ihtiyacına denk düşüyor. Öte yandan Hristofyas, Kıbrıs'ta anlaşmaya varılması halinde doğalgazdan Kıbrıslı Türklerin de yararlanacağını söyledi.' dile getirdi. Hristofyas ayrıca, bölgede sondaj araştırmalarının devam edeceğini belirtterek Türkiye'yi de uluslararası deniz hukukuna saygılı olması konusunda uyardı.

Doğu Akdeniz'deki sondaj bölgeleri
GKRY ile birlikte çalışan Noble Energy firması ise, yaptığı açıklamada bulunan gazın İsrail'in Leviathan bölgesinde bulduğu gazın iki misli olduğunu duyurdu. Bu sondajın Kıbrıs'ın jeo-stratejik ve ekonomik olarak önemini artıracağını belirten Noble Energy CEO'su Charles D. Davidson, “Bu verimli işbirliği için Kıbrıs hükümeti ve halkına teşekkür etmek istiyorum” dedi.
Rum Sayıştay Hristallas Yorgacis’in yayımladığı yıllık rapor ile, Rum Milli Muhafız Ordusu’nda (RMMO), bazı durumlarda yüzde 50’ye varan aşırı su, elektrik ve yakıt tüketiminin yapıldığının tespit edildiğini açıkladı. Politis gazetesinin haberine göre, yayınlanan raporda, RMMO kışlalarında  elektrik ve su tüketimine ilişkin olarak 2009 ve 2010 yılının ilk altı ayında, bazı durumlarda yüzde 50’ye varan artışların tespit edilmiş durumda. Habere göre Yorgacis raporunda, RMMO’daki aşırı tüketimin yakıt konusunda da yapıldığına yer verdi ve araçların yaşları ile yerine getirilen çalışmaların çeşitlerinin göz önünde bulundurularak yakıt tüketiminin yeniden gözden geçirilmesi gerektiğine dikkati çekti.

Öte yandan Mahi gazetesinin haberine göre, aynı rapor, Savunma Bakanlığı’nın, Sayıştaylığa, 31 Aralık 2010’a kadar RMMO depolarında yaptığı sayımda, silah ve mühimmat sayısının tam olduğunu tespit ettiklerine dair mektup gönderdiğini, ancak Sayıştaylık tarafından yapılan denetlemelerde, depolardaki silah ve mühimmatların eksik olduğunun görüldüğünü kaydetti. Mahi’nin haberinde, silah ve mühimmatların eksik olduğunun tespit edilmesiyle, Savunma Bakanlığı’nın nasıl bir sayım yaptığı konusunda şüpheye düşüldüğü ifade edildi.


Lübnan

Lübnan Cumhurbaşkanı Michel Sleiman ve Başbakan Najib Mikati, Bakanlar Kurulu'nu toplayarak Lübnan'daki El-Kaide varlığı iddialarını soruşturmakla görevli olan Yüksek Savunma Konseyi toplantısı öncesinde özel bir görüşme yaptı. Kabine, El-Kaide üyelerinin Arsal Bekaa sınır köyüne girdiğini savunan Lübnan Savunma Bakanı Feyiz Hasan tarafından öne sürülen iddiaları Yüksek Savunma Konseyi'ne sordu. Başbakan Najib Mikati, Başbakanlık binasında toplantı sonrası basın mensuplarına verdiği demeçte Bakan Feyiz'in iddalarının kesin delillere dayanmadığını söylemişti. Ülkede El-Kaide hücrelerinin varlığı ile ilgili bir soruya Mikati, Lübnan da kargaşa çıkartmak isteyen art niyetli kişilerin oyunu yorumunda bulunarak Lübnan'da bulunan 14 Mart grubunu eleştirdi. Öte yandan Lübnan’da faaliyet gösteren Cemaat’ul İslami de bu ülkede el Kaide varlığını olmadığını ve bunun ‘eski bir hikaye’ olduğunu açıkladı. Hareket kendilerinin de el Kaide ile bağlantılı olmadıklarını ancak hareket içinde bazı kişilerin Usame bin Ladin’in düşüncelerini benimseyebileceği ifade edildi.

Lübnan Çevre Bakanı Nazem Huri, Suriye ile aralarındaki ortak sınırları korumak amacıyla daha fazla güvenlik koordinasyonu sağlamak için uğraştıklarını açıkladı. Sınır bölgesindeki Vadi Halid köyünde Suriye askerleri tarafından bir arabaya açılan ateş sonucu üç Lübnanlının öldüğünü belirten Lübnanlı bakan, Suriye ordusunun bu tür ihlallerinin çok sık görülmeye başladığını vurguladı. Bakan Huri, "Suriye ordusunun Lübnan toprakları içinde Lübnan güvenlik güçleri ile önceden bir koordinasyon olmadan bu alanların içine girmeye hakkı yoktur." dedi.

Mısır


Mısır'da iktidardaki Silahlı Kuvvetler Yüksek Konseyi 8 Aralık'ta yeni anayasanın hazırlanma sürecini denetleyeceğini açıkladı. Konsey sözcüsü General Muhtar al Mulla, meclisin 100 üyeli anayasa komisyonuna üye seçiminin, ordu tarafından belirlenen koşul ve kurallar nedeniyle kısıtlanacağını; meclisin, seçimlerin karışık bir siyasi ortamda gerçekleşmesi nedeniyle meclisin aşırı dinci ve muhafazakar unsurların hakimiyetine geçtiğini ve bu nedenle temsil sorunu olduğunu kaydetti. Mulla, anayasa komisyonunun yapısının Silahlı Kuvvetler Yüksek Konseyi, ordu ve siyasiler arasında arabulucu görevine sahip olacak olan danışma kurulu, Yüksek Konsey tarafından atanan hükümet ve meclis üyeleri tarafından mutabakata varılarak oluşturulacağını belirtti. Meclisin ve siyasi erkin gücünü kısıtlama eğiliminde olan Yüksek Konsey'in izlediği siyaset, ordunun Mısır siyasi hayatındaki ağırlığını koruma çabası olarak yorumlanıyor.

Romanya

Romanya Devlet Başkanı Traian Basescu, Savunma Yüksek Konseyi'nin 15 Aralık'taki toplantısında, ülkenin hava kuvvetlerinin muharip uçak ihtiyacının aciliyetini vurguladı. Basescu, mevcut muharip uçak filosunun kalan hizmet ömrünün 2015'te tamamlanacağını ev ekonomik durumun bu süre içinde yeni bir uçak alımına müsade edecek durumda olmadığını belirtti. Basescu, durumun son derece kritik olduğunu, müttefik hava savunma şemsiyesi altına girmesinin gurur kırıcı olacağını ve ülkenin NATO üyeliğinden doğan yükümlülüklerini yerine getirememesinin teyidi anlamına geleceğini kaydetti. Öte yandan mevcut MiG-21 LanceR filosunun hizmet ömrünün daha da uzatılmasının maliyet - etkin bir çözüm olmadığının da ortaya çıktığını ekledi. Yüksek Konsey'in Mart ayında onayladığı 24 adet ikinci el F-16 alımı henüz meclis onayından geçmiş değil. Ülkenin ekonomik durumu başta yeni savaş uçağı alımı olmak üzere çok sayıda modernizasyon ve tedarik projesini olumsuz etkilemiş durumda.[7]


Rusya Federasyonu
Rusya'da 4 Aralık günü gerçekleştirilen genel seçimlerden Birleşik Rusya (BR) partisinin galip çıkmasının ardından geniş katılımlı protesto gösterileri düzenlendi. Seçimlerin hemen ardından 5 Aralık günü yaklaşık 300 kişinin katılımı ile düzenlenen ilk gösteri, sosyal medya aracılığı ile giderek yaygınlaştı. Protestocular, seçimlerin şeffaf ve dürüst yapılmadığını, hükümetin muhalif sesleri baskı ve yıldırma politikaları ile ezmeye çalıştığını savunmaktalar.

Rusya başbakanı Vladimir Putin, 4 Aralık'taki seçimlerden kısa süre sonra silahlı kuvvetler için USD 96 milyarlık bir modernizasyon planının onaylanacağını açıkladı. 3 yıllık plan, ilk yıl için USD 64milyarın yeni silah sistemlerinin tedariği ve mevcutların modernizasyonu için ayrılacak. Söz konusu plan, Şubat 2011'de revize edilen ve 2011 - 2020 arasını kapsayan USD 650 milyarlık stratejik planın ilk aşamasını teşkil ediyor. Bu girişimin en önemli halkasını, tümen odaklı mevcut yapılanmanın tugay sistemine geçiş oluşturuyor. Profesyonel askerliğe geçiş ve küçülerek etkinleşme kapsamında subay / astsubay mevcudunda yaklaşık 200,000 kadar bir indirime gidilmesi öngörülmekte. Putin'in onaylayacağı plan kapsamında, her yıl envanterdeki sistemlerin 11%'inin modernizasyonu, 2020 itibariyle envanterin yaklaşık 70%'inin modern sistemlerle müteşekkil hale getirilmesi hedefleniyor. Tedarik ve modernizasyon projelerinde ağırlığın, stratejik nükleer kuvvetler, hava savunma sistemleri, muhabere, istihbarat ve komuta kontrol sistemleri ile 5'nci nesil savaş uçakları ve modern savaş gemilerine verilmesi öngörülüyor. Nitekim Putin, 2011 - 2020 stratejik planında deniz kuvvetleri için USD 150 milyarlık bir tedarik paketinin hazırlanmış olduğunu kaydetmişti.

Rusya Ekonomik Kalkınma Bakan Yardımcısı Andrey Klepaç, Rusya ekonomisinde önümüzdeki yıl küçülme riskinin bulunmadığını, buna karşılık, ekonominin büyüme hızının düşmesinin, ihtimal dahilinde olduğunu söyledi. Londra Bankacılık Forumunda konuşan Klepaç, Rusya'nın bu yılki büyüme oranının, resmi tahminlerin üstüne çıkarak yüzde 4,5i bulmasının son derece güçlü bir olasılık olduğunu dile getirdi.

Rus doğalgazını Karadeniz'den Avrupa'ya ulaştıracak Ukrayna ve Nabucco doğalgaz boru hattı projesini etkisizleştirecek Güney Akım doğalgaz boru hattına nihai inşaat izni verilmesi konusunda Türkiye ile Rusya mutabakata vardı. BOTAŞ ve Rus Gazprom arasındaki anlaşmanın imza törenine Enerji Bakanı Taner Yıldız ile Rusya Başbakanı Vladimir Putin de katıldı. Putin anlaşmanın her iki ülke için iyi bir yılbaşı armağanı olduğunu söyledi. Kapasitesi 63 milyar metreküplük projenin bir bölümü Türkiye'nin Karadeniz'deki ekonomik karasularından geçecek. Bu nedenle Rusya uzun zamandır bu izni almaya çalışıyordu. İmza töreninde konuşan Rusya Başbakanı Vladimir Putin, “Bu diyaloğu Türkiye Başbakanı Sayın Erdoğan ile başlattık. İlişkilerimiz sadece enerji değil birçok değişik alanlarda olumlu bir  şekilde gelişmekte. Bu şüphesiz ortak bir Avrupa projesi. Biz Türklerin gerçekten güvenilir ortak olduklarını bir kez daha gördük” dedi.

Fransız askeri gemi üreticisi DCNS, Rusya tarafından sipariş edilen Mistral tipi amfibik hücum gemisinin tasarım çalışmalarına başladı. 17.06.2011 tarihinde imzalanan USD 1.7 milyarlık sözleşme uyarınca firma, Rus Deniz Kuvvetleri için iki adet Mistral sınıfı çıkarma gemisi inşa edecek. İlave iki adet geminin siparişine yönelik sözleşmenin de kısa süre içinde imzalanması bekleniyor. İlk geminin inşasına 2012 ilk çeyreğinde başlanması planlanıyor. İlk geminin Rus Deniz Kuvvetleri hizmetine 2014, ikinci geminin ise 2015 yılında girmesi bekleniyor.

RIA Novosti haber ajansının bildirdiğine göre Rusya ile Endonezya arasında altı adet Suhoy Su-30MK savaş uçağının satışına ilişkin sözleşme görüşmeleri tamamlanmak üzere. Endonezya daha önce Rusya'dan ilk pakette ikişer adet Su-30MK2 ve Su-27SK ile ikinci pakette üçer adet 3 adet Su-20MK2 ve Su-27SK olmak üzere toplam 10 adet savaş uçağı almıştı.

Rusya'nın savunma sistemleri ihracatçısı konumundaki devlet kurumu Rosoboronexport, 2011 ihracat hedefini USD 200 milyon aştığını duyurdu. Firmanın başkan yardımcısı Viktor Komardin'in haber ajansı RIA Novosti'ye yaptığı açıklamasına göre Rosoboronexport, USD 9.5 milyar olarak belirlenen hedefe karşılık USD 9.7 milyarlık ihracat gerçekleştirmiş durumda. Komardin'in açıklamasına göre firmanın sipariş listesinin toplam mali boyutu USD 36 milyar tutarında. Başkan yardımcısının aktardığı bilgilere göre firmanın 2010 gelirlerinin 43%'ünü uçak ve ilgili alt sistemleri,  22%'sini askeri denizcilik sistemleri, 13%'ünü hava savunma sistemleri ve 10%'unu kara sistemleri teşkil ediyor.

29 Aralık günü, Rus Deniz Kuvvetleri Kuzey Filosu'na bağlı Proje 667BDRM "Delta IV" sınıfı bir balistik nükleer denizaltı olan Yekaterinburg, Murmansk limanında bakım altındayken limanda çıkan yangın sonucu ağır hasar aldı. Rusya Savunma Bakanlığı, denizaltıdaki nükleer reaktörlerin yangın çıkmadan önce kapalı duruma getirildiğini ve denizaltıdaki tüm silahların tersaneye çekilmeden önce söküldüğü açıkladı. Kasım 1984'te kızağa konan Yekaterinburg, Aralık 1985'te denize indirilmişti. 16 adet RSM-54 Shtil [SS-N-23 "Skiff"] veya RPK-2 Viyoga [SS-N-15 "Starfish"] balistik füzesi taşıyabilen denizaltı uzun süredir gayrı faal durumdaydı.

Rusya, Alman savunma şirketi Rheinmetall ile, Mulino’da büyük bir eğitim merkezi kurulması için sözleşme imzaladı. Yaklaşık 500km2’lik bir alana kurulacak merkezde tugay seviyesinde birliklerle gelişmiş simülasyon teknolojileri yardımıyla eğitim verilebilecek.[8]

Rusya 16 Aralık'ta, egemenliği konusunda Japonya ile ihtilaf olan Kuril Adaları'na yeni askeri tesisler inşa edeceğini duyurdu. Projelerinin 2012'de tamamlanmasını müteakip inşaat faaliyetlerine 2013'te başlanacağı tesisler arasında sivil ve askeri maksatlı bir havalanı da bulunuyor. Rusya ayrıca aalara gelişmiş askeri sistemler de konuşlandırmayı planlıyor. Bunlar arasında Pantsir-S1 (SA-22 'Greyhound') hava savunma sistemleri ve K300P Bastion-P (SCC-5) kıyı savunma füzeleri de bulunuyor. Rusya ayrıca Fransa'dan alacağı Mistral tipi helikopter çıkarma gemilerinden en az birini de Pasifik Filosu bünyesinde, bölgede konuşlandırmayı planlıyor.

Rusya Federal Devlet İstatistik Kurumu Rosstat, Sovyet sonrası dönemde yapılan ikinci nüfusa sayımı ile ilgili sonuçları yayınladı. Buna göre 2002’de 145,2 milyon olan Rusya nüfusu, 2010’da 142,9 milyona geriledi. Bu gerilemenin en önemli nedenleri arasında düşük doğum oranı, yaşam sürelerinin giderek kısalması ve özellikle kırsal kesimden şehirlere göç bulunuyor. Göç ile 2002’den bu yana tamamen terk edilen kasaba sayısı 8,500’ü geçmiş durumda. Tüm Rusya’da bulunan 134,000 kasabadan, 19,400’ünde sürekli yaşayan kimse kalmadı.

Suriye

Suriye'deki olaylarla ilgili Arap Birliği'nin ülkeye gönderdiği gözlemci heyeti çalışmalarına 26 Aralık günü başladı. Esad rejiminin, birliğin barış planına uyduğunu denetlemekle görevli heyetin varlığı, özellikle Humus kentindeki çatışmaların kısmen azalmasını sağladı. Öte yandan heyetin etkinliği konusunda ciddi eleştiri ve şüpheler dile getirilmekte. Özellikle heyetin alelacele hazırlanmış ve belli bir misyon ve politika dahilinde oluşturulmamış olması dile getiriliyor. [9]

Tatbikat sırasında gerçek bomba bırakan
Suriye HvK'ne ait bir MiG-23BN
Suriye resmî haber ajansı SANA, ülkenin hava, kara ve deniz kuvvetlerinin katılımı ile geniş kapsamlı bir tatbikat düzenlendiğini bildirdi. 20 Aralık günü gerçekleştirilen tatbikata sahil ve deniz füze birliklerinin katıldığı kaydedildi. Tatbikat ile ilgili yayınlanan fotograf ve videolarda MiG-23BN ve Su-24 uçakları gerçek bomba kullanırken, Gazelle, Mi-24 ve Mi-25 saldırı helikopterleri müşterek taarruz görevleri icra ederken ve Mi-8 genel maksat helikopterleri hava indirme harekatı gerçekleştirirken görülüyor. Gazelle helikopterlerinin HOT ve Çin yapımı HJ-8 tanksavar füzeleri kullandıkları görülüyor. Öte yandan SA-17 Buk M2 hava savunma füze sistemi de Suriye envanterinde ilk kez görüntüleniyor.

Resmî haber ajansı SANA, İdlib'de Suriye güvenlik güçlerinin Türk sınırından sızmaya çalışan silahlı bir terör grubuna yardım etmeye çalışan bir terör grubuyla çatışmaya girdiğini duyurdu. Suriye ordusu kaynaklarına dayandırılan haberde, silahlı grubun bazılarının öldürüldüğü bazılarının ise yaralı olarak kaçtığı vurgulandı. Silahlı grubun yanındaki askeri üniforma, cep telefonları, sahte kimlik, silah ve mühimmata el konulduğu belirtildi. Ajans ayrıca silahlı grubun bazı elemanlarının Türkiye topraklarına doğru kaçtığını da iddia etti.

Humus kenti yakınlarındaki bir rafineriye petrol taşıyan boru hattında 7 Aralık günü bir patlama meydana geldi. Suriye resmî haber ajansı SANA patlamanın terörist bir grubun sabotajı ile gerçekleştiğini duyurdu.


Ukrayna

Gazprom Başkanı Aleksey Miller, yılbaşında  Rusya ile Ukrayna arasında 2009 yılındakine benzer bir doğalgaz savaşının başlaması için bir nedenin bulunmadığını söyledi. Gazetecilerin sorularını yanıtlayan Miller, 2009 yılında Rusya ile Ukrayna arasında doğalgaz krizinnin patlak vermesinin iki ülke arasındaki önceki anlaşmanın süresinin dolmasından ve yeni anlaşmanın henüz imzalanmamış olmasından kaynaklandığını belirterek,  mevcut durumda, Rusya ile Ukrayna arasında 2012 yılı sonuna kadar geçerli olacak olan doğalgaz anlaşmasının yürürlükte olduğunu dile getirdi.

Ukrayna Savunma Bakanı Mihail Yejel'in bildirdiğine göre ülkesinin 2012 bütçe taslağı, savunma harcamaları için UAH 17.5 milyar (yaklaşık USD 2.19 milyar) ayrılmasını öngörüyor. Ayrıca bakanlığının yürüttüğü proje ile silahlı kuvvetler personeli için 2,000 yeni lojmanın teslimatının önümüzdeki sene tamamlanması planlanıyor. Bakan ayrıca 2012'de silahlı kuvvetler personelinin maaşlarına 55% civarında zam yapılmasının planlandığını ekledi.

Ukrayna, Liberya'daki Birleşmiş Milletler barış gücüne asker gönderdi. 28 Aralık günü toplam 115 Ukraynalı asker, Odesa havaalanından Liberya'ya hareket etti. Kara Kuvvetleri 8'nci Kolordu, 3'ncü Kara Havacılık Alayı'na bağlı olan askerler Liberya'da 6 ay süre ile görev yapacaklar. Öte yandan Ukrayna Savunma Bakanlığı'nın açıklamasına göre Kongo Demokratik Cumhuriyeti'deki Birleşmiş Milletler İstikrar Görevi'ne katılacak aday personel eğitimlerine Brody'de başladı. Ukrayna Kongo'daki BM güçlerine, 30.06.2012 tarihine kadar görev yapacak 200 persone ile katılacak.


Yunanistan

ICD Research, 2011 - 2016 dönemi için Yunan Savunma Sanayii ve askeri modernizasyon projelerini ele alan bir rapor yayınladı. Raporda sunulan hesaplamaya göre ülke, 5 yıllık dönemde toplam USD37.9 milyarlık savunma harcaması yapacak.  Raporun girişinde sunulan tespite göre Yunanistan'da yerleşik yaygın ve güçlü bir savunma sanayiinin bulunmaması ve Türkiye'nin kabiliyetlerini artırması, ülkeyi yurtdışından daha fazla hazır alıma yöneltti. 2005 - 2010 döneminde Yunanistan, tüm dünyada gerçekleşen silah satın alımlarının 4%'ünü yaparak beşinci büyük silah ithalatçısı haline geldi. Ancak 2011 - 2016 döneminde Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'daki savunma harcamaları payının 2.8%'den 1.9%'a düşmesi beklenmekte. Bu dönemde yeni sistem tedariği için toplam USD 10.6 milyar harcanması bekleniyor; bu da yapılması öngörülen toplam savunma harcamasının yaklaşık 28%'ine tekabül ediyor. Kalan 72%'lik miktarın eğitim, işletme ve idame gibi kalemlere sarf edilmesi bekleniyor. ICD Research'e göre 2011 - 2016 döneminde Yunanistan'ın savunma gündeminde öne çıkabilecek projeler arasında 4'üncü nesil savaş uçağı, deniz karakol uçağı, gelişmiş jet eğitim uçağı, korvet, zırhlı araçlar bulunuyor.

Eurofighter şirketi, Atina'daki ofisini kapatma kararı aldı. Typhoon savaş uçağının Yunanistan'daki pazarlama faaliyetlerinin yürütüldüğü ofisin kapanması, bu uçağın Yunan Hava Kuvvetleri gündeminden düşmesinin de dolaylı bir teyidi anlamına gelmekte. Şirket, kapama kararını bildirdiği basın açıklamasında, Yunanistan'ın alım kararının gecikmesi ve geçirdiği ekonomik durumu gerekçe olarak göstermiş. Yunanistan, Dışilişkiler ve Güvenlik Komitesi (KYSEA), 1999 yılında aldığı bir karar ile Typhoon'u, Yunan Hava Kuvvetleri'nin yeni nesil savaş uçağı ihtiyacı kapsamında seçmişti. Sözleşme görüşmeleri uzayan ve ardından Yunanistan'ın ekonomik sıkıntıları ile dondurulan tedarik projesi, en son ekonomik ve siyasi kriz ile birlikte süresiz rafa kaldırılmış durumda.




[1] Konu ile ilgili bir değerlendirme için bkz: “Irak’ta Haşimi Krizi: Parçalanmaya Doğru İlk Adım mı Yoksa Maliki’nin Yeni Manevrası mı?”: http://www.orsam.org.tr/tr/yazigoster.aspx?ID=2990
[2] Irak Hava Kuvvetleri’nin yeniden yapılanması ile ilgii olarak bkz: “Irak’a F-16 Satışı ve Yeniden Kurulan Irak Hava Kuvvetleri”: http://www.siyahgribeyaz.com/2010/09/iraka-f-16-sats-ve-yeniden-kurulan-irak.hmtl
[3] Konu ile ilgili ayrıntılar için: “Kandahar Canavarı” İran’ın Elinde mi?: http://www.siyahgribeyaz.com/2011/12/kandahar-canavar-irann-elinde-mi.html
[4] Yono sınıfı ile ilgili bilgiler için: http://en.wikipedia.org/wiki/Yono_class_submarine   
[5] Konu ile ilgili ayrıntılar için: “Ve Beklenen Son: TARP Projesi (Tek Taraflı) İptal Edildi”: http://www.siyahgribeyaz.com/2011/12/ve-beklenen-son-tarp-projesi-tek-tarafl.html
[6] İlave Dolphin sınıfı denizaltı alımı ile ilgili olarak bkz: “İsrail’e iki yeni Dolphin”: http://www.siyahgribeyaz.com/2006/07/israile-iki-yeni-dolphin.html
[7] Romanya’nın F-16 girişimleri ile ilgili olarak bkz: “Romanya’ya 48 adet F-16”: http://www.siyahgribeyaz.com/2008/05/romanyaya-48-adet-f-16.html
[8] Proje ile ilgili ayrıntılar için bkz: “Rus Ordusunun Eğitim Merkezini Almanlar Kuruyor”: http://www.siyahgribeyaz.com/2011/12/rus-ordusunun-egitim-merkezini-almanlar.html
[9] Konu ile ilgili ayrıca bkz: “Suriye-Arap Birliği Protokolü: Arap Birliği’nin Geri Adım Atması”: http://www.orsam.org.tr/tr/yazigoster.aspx?ID=2987

1 yorum:

loresun dedi ki...

Arda Bey;

Irak hakkında verdiğiniz bilgiler çok ilgimi çekti keza komplo teorilerine çok müsait olaylar dizisini barındırıyor. Ulusal basınımızdan yoğun dezenformasyona rağmen takip etmeye çalışıyorum. İran hakkında UAEA raporu sonrası verilen demeçler; ABD müttefiki arap ülkelerinin sofistike silahlarla hızla silahlanmaları ve nihayetinde Irak' taki gelişmeler, bölgemizde hiçte istemediğim ancak malum tarafların fırsatını kolladığı mezhep savaşı kıvılcımını çakacak diye düşünüyorum. Yaşanabilecek böyle durumla ilgili olarak değerlendirmelerinizi okumak çok keyifli olurdu.