11/08/2008

Kafkasya'da Savaş - 11.08.2008


Kafkasya'daki savaş, Gürcistan'ın içine yayılarak devam ediyor. Gürcü birliklerinin Güney Osetya'dan çekildiği ve Şinvali'nin denetiminin Rus birliklerine geçtiği bildiriliyor.

1. NTVMSNBC'nin haberine göre, Gürcistan, bugünden itibaren askeri harekata son vereceğini bildiren bir notayı Rusya’ya iletti. Rusya ise Gürcistan yeniden güç kullanmama yönünde bağlayıcı bir anlaşmaya imza atarsa Güney Osetya’dan çekileceğini ve müzakereye hazır olduğunu duyurdu.

2. Abhazya, Kodori Geçidi'ne 1,000 kişilik bir askeri birlik gönderdi ve özerk cumhuriyette genel seferberlik ilan edildi. Rus birliklerinin Abhaz güçlerle birleşmek üzere ilerlediği bildiriliyor.



3. Gürcistan'ın Karadeniz kıyıları açıklarında Rus Karadeniz Filosu unsurları ile Gürcü hücumbotları arasında bir deniz çatışması yaşandığına dair çelişkili haberler geliyor. Olayla ilgili çoğu haberin ortak noktası bir Gürcü hücumbotunun, ablukaya katılan Rus gemilerine saldırdığı ve akabinde bu gemilerden atılan füze ile batırıldığı şeklinde. Saldırıya katılan Gürcü hücumbotlarının sayısı iki ve tip olarak ise birinin Proje 206MR diğerinin ise Yunanistan'ın hibe ettiği Combattante II tipi olduğu iddia ediliyor.

4. Öte yandan Ukrayna, Kırım'daki üslerinden ayrılan Rus Karadeniz Filosu gemilerinin geri dönmesine izin vermeyebileceğini açıkladı.

5. Abhazya'nın başkenti Suhumi'ye 20 adet Il-76 "Candid" nakliye uçağı ile lojistik destek malzemesi gönderildiği, Hurça'ya Mi-24 refakatindeki BTR-80 zırhlı personel taşıyıcıları ile Rus birliklerinin aktarıldığı bildiriliyor.

6. Gürcüler dün ve bugün yine Şinvali'yi bombaladı. 3 Rus askerinin hayatını kaybettiği, çok sayıda asker ve sivil yaralı olduğu bildiriliyor.

7. Gürcü kaynaklarına göre Ruslar Bakü-Tiflis-Ceyhan petrol boru hattının Gürcü toprakları içinde kalan kısmına füze saldırısı düzenledi. 50 civarında füzenin kullanıldığı saldırda hat zarar görmedi, ancak çevresinde ağır hasar oluştu.

8. Gürcistan'ın Irak'taki 2,000 askerlik gücü, ABD nakliye uçakları ile ülkeye dönüyor. Bu, ABD'nin Irak'taki güçlerini olumsuz etkileyebilecek bir gelişme; zira Gürcistan Irak'ta üçüncü en kalabalık askere sahip olan ülkeydi ve Gürcü askerleri Irak-İran sınırında önemli harekâtlara katılmaktaydı.

9. Rus Hava Kuvvetleri'nin kaybettiği uçak ve helikopter sayıları hakkında çelişkili haberler gelmeye devam ediyor. Ölü bir Rus pilotunun cesedinin ve bir jet motor enkazının görüntüleri TV'de yayınlandı. Motor tipini tespit edemedim ama ilk izlenimim bir Su-25'e ait olduğu şeklinde.

Rusya daha önce bir adet Tu-22M3 bombardıman ve bir adet Su-25 taktik taarruz uçağını kaybettiğini kabul etmişti. Bugün yapılan açıklamada iki adet daha uçağın kaybedildiği bildirildi. Bununla birlikte Rusya tarafından teyit edilen uçak kayıp sayısı 4'e çıkmış durumda. Gerçek sayının daha yüksek olması ihtimali mevcut.

Rus Hava Kuvvetleri'nin (VVS), ciddi bir hava-hava kabiliyeti olmayan Gürcistan'a karşı kayıplar vermesinin nedeni olarak, yoğun MANPADS (Man Portable Air Defense System; Seyyar Hava Savunma Sistemi) olarak tabir edilen ve omuzdan ateşlenen kızılaltı (IR) güdümlü füze sistemleri ve Gürcistan'ın NATO standartlarına uyum kapsamında modernize ettiği hava savunma altyapısı sayılabilir.

10. Gori'ye yönelik şiddetli Rus topçu ve hava bombardımanı devam ediyor. Gori, Gürcistan'ın Güney Osetya'ya düzenlediği harekâtın esas ağırlık noktası ve Gürcü birliklerinin ana lojistik ve komuta - kontrol merkezi olması nedeniyle stratejik öneme sahip. Rus birlikleri henüz Gori'ye yönelik bir harekât başlatmış değil: Topçu ve hava bombardımanı ile yumuşatılmasını müteakip bir ilerleme başlatılabilir ya da ABD / NATO desteği ile kurulan ve eğitim verilen üslerin ve komuta - kontrol, lojistik tesislerin tamamen tahrip edilmesi ile Gürcü Silahlı Kuvvetleri'nin felç edilmesi ile anlaşma masasında Rus şartlarının kabul edilmesine zorlanması heefleniyor olabilir.

11. Rusya'nın, yoğun ABD / NATO desteği ile modernize edilen Gürcü ordusunu ağır şekilde hezimete uğratması, Atlantik Bloku ve bilhassa ABD için son derece ağır bir yenilgi anlamına gelebilir. Bu, hararetli bir tartışmanın da konusu aynı zamanda:

Gürcistan neden durup dururken böyle bir maceraya girişti?

Bazı ipuçları, Rusya'nın böyle bir gelişmeye hazırlıklı olduğunu gösteriyor. Ağustos ayı başından beri yükselen tansiyonun sıcak çatışmaya dönüşme riskinin giderek arttığı bir sır değildi. Ancak Rus Karadeniz Filosu'na ait unsurların "bir tatbikat amacı" ile 8 Ağustos'tan birkaç gün önce Kırım'dan ayrılmaları, Rus 58. Ordusu'na ait bazı unsurların "bir tatbikat amacı" ile yine 8 Ağustos'tan önceki hafta Kuzey Osetya'ya intikal etmeleri soru işaretlerine neden oluyor.

11a. Rusya, Gürcistan'ın kısa süre içinde Güney Osetya'ya bir harekata girişeceği tespitini yapmış (ve muhtemelen ellerini oğuşturarak) bu gelişmeye karşı önlemlerini almış olabilir.

11b. Rusya, Gürcistan'ı bu maceraya provoke etmiş / itmiş olabilir. Mesela Güney Osetya'dan Gürcü topraklarına bir saldırı ve akabinde Gürcistan'ın "nasıl olsa arkamızda Batı var" özgüveni ile harekât başlatması.

12. Batı ve NATO'dan gelen tepkiler oldukça cılız. Bu, ABD ve Rusya'nın karşılıklı tavizlere dayanan bir anlaşma yaptığı iddialarına da neden olmakta. Bu iddialara göre ABD, Rusya'nın Gürcistan'ı ezmesine sessiz kalma karşılığında İran'a girişeceği harekât için Rusya'nın sessizliğini satın aldı. Mümkün mü? Elbette. Ancak Gürcistan'ı ezen, daha doğrusu perişan eden ve Abhazya ile Güney Osetya'yı bu ülkeden koparan bir Rusya, Karadeniz'de etkinliğini büyük ölçüde artıracaktır; ve dahası bunu NATO'yu aşağılayarak yapmış olacaktır. Gürcistan, İran (kaz) için esirgenmemiş bir "tavuk" olabilir mi? ABD, "şimdilik Gürcistan'ı feda edelim, İran'dan sonra Karadeniz'le ilgileniriz" demiş olabilir mi?

ABD'nin girdiği ülkelerden rezil olarak çıkma alışkanlığının (Lübnan, Vietnamve muhtemelen yakın gelecekte Irak) aksine Rusya'nın girdiği ülkelerden kolay kolay çıkmama alışkanlığı mevcut. Bu da hesaba katılması gereken başka bir etken.

Ferai Tınç'ın Hürriyet'teki yazısı bu bağlamda önem taşıyor.

13. Başbakanımız tatilde, Putin telefonlarımıza çıkmıyor. Dış politikamız her zamanki gibi görünüyor. Dışişleri Bakanı Ali Babacan'ın kısa süre önce Alman İstihbarat Dairesi Başkanı'nın diplomatik skandal niteliğindeki açıklaması karşısında suspus kalmasından sonra böyle bir olayda dirayetli bir tavra önayak olmasını beklemek aşırı iyimserlik olacaktır.


Hiç yorum yok: