Önce Tunus, Sonra Mısır, Sonra...?

2010, Ortadoğu ülkelerinin, özellikle Körfez İşbirliği teşkilatı (GCC; Gulf Cooperation Council) ülkelerinin savunma alanında yaptığı muazzam yatırımlara sahne oldu. Başta Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), milyarlarca dolarlık tedarik ve ortak üretim projeleri başlattılar. Bu iki ülkeyi, daha düşük miktarlarda da olsa Fas, Mısır, Libya gibi diğer Ortadoğu ve Kuzey Afrika ülkeleri takip etti.

GCC ülkelerinin savunma alımlarında, bazı dikkat çeken ortak noktalar bulunuyor:

İki Yenilik

Siyah Gri Beyaz'ın sağ menüsünde, savunma, politika ve istihbarat konularında yayın yapan, takip ettiğim site ve blogların listesi bulunuyordu. Ancak bu liste -doğal olarak- biraz uzundu ve okunması çok kolay değildi. Siyah Gri Beyaz'ın sadeliğine de pek katkısı yoktu.

Google AJAX API yardımıyla ve biraz temel seviye kodlama ile takip ettiğim site ve blogları, dinamik olarak güncellenen bir sayfada bir araya getirdim.

Sağ bölümdeki Güncel Savunma, Politika ve İstihbarat Haberleri ile Savunma, Politika ve İstihbarat Blogları bağlantıları ile ulaşacağınız sayfalardan güncel haber, gelişme ve yorumları takip edebilirsiniz. Dilerseniz bu sayfaları yer imlerinize de (bookmark) ekleyebilirsiniz.

Sayfaların rahat okunabilirliğini artırmak için ufak rötuşlar yapmaya devam edeceğim.

TFX Projesi: Ne? Ne İçin? Nasıl?

Giriş

Savunma Sanayii İcra Komitesi’nin (SSİK) 15.12.2010 tarihli toplantısından sonra yapılan basın açıklaması, Türk Hava Kuvvetleri ve Türk savunma sanayii için yeni bir dönemin başladığının habercisi idi.

Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül, basın açıklamasının ikinci maddesinde, “Hava Kuvvetleri Komutanlığı’nın 2020’li yıllardan sonraki jet eğitim uçağı ve muharip uçak ihtiyacının karşılanması maksadıyla, kavramsal tasarım yapılması için TUSAŞ ile sözleşme görüşmelerine başlanmasına” karar verildiğini açıkladı. 2 yıl sürecek kavramsal tasarım çalışmaları için USD 20,000,000 tutarında bir bütçe ayrıldı.

Bu, sürpriz olarak nitelendirilebilecek bir karar idi. Zira halihazırda devam eden çok sayıda modernizasyon (T-38M Arı, CCIP, Erciyes, HeliMod, Yarasa, Işık, Şimşek) programlarını sürdüren TAI’nin gündeminde ayrıca, Hürkuş turboprop temel eğitim uçağı ve Anka insansız hava aracı geliştirme projeleri bulunuyor.

Hürkuş temel eğitim uçağı projesinde prototip üretimi halen devam ediyor. İlk uçuşunu 2011 yılı içinde yapması planlanan uçak için gerekli sertifikasyon sürecinin ise 2013 yılında tamamlanması öngörülüyor. Hürkuş’un geliştirme ve test sürecini başarı ile tamamlamasının ardından 2010’ların ikinci yarısında hizmete girmesi, Eğitim Uçağı / Muharip Uçak (TFX) projesi için hem teknolojik hem de psikolojik engellerin aşılması anlamına gelecek.

TFX projesinde TAI’nin kavramsal tasarım sürecini, Savunma Sanayii Müsteşarlığı (SSM) ve Hava Kuvvetleri Komutanlığı (HvKK) ile diğer savunma sanayii şirketleri ile koordinasyon içinde yürütmesi beklenebilir. Bu ise öncelikle, modern bir jet uçağını meydana getiren elektronik, mekanik ve yapısal bileşenlerin ne kadarının Türkiye’de ulusal olanaklarla geliştirilip üretileceğinin, ne kadarının yurtdışından hazır ya da lisans altında temin edileceğinin ne kadarının da ortak geliştirme ve/veya teknik destek ve know-how transferi ile edinileceğinin tespitini gerektirmekte. Bu açıdan TFX projesinin Türk Savunma Sanayii için önemli bir sıçrama tahtası olduğu değerlendirmesi yapılabilir.

AIP Dünyasında Son Durum

Dizel elektrik denizaltılara, nükleer denizaltılar kadar su altında kalma imkânı sağlayan AIP teknolojisi, doğal olarak çok sayıda donanmanın dikkatini çekmiş durumda. Pek çok ülke envanterindeki eski denizaltıları AIP tahrik sistemine sahip olanlarla değiştirmek ya da mevcut denizaltılarına bu kabiliyeti eklemek için çalışmalar yürütmekte.

AIP piyasasındaki son durum şu şekilde:

İngiltere 53 Adet Eurofighter Typhoon'u Emekliye Ayırıyor

İngiltere Başbakanı David Cameron'un Ekim 2010'da açıkladığı savunma bütçesindeki kesinti ve tasarruf önlemleri, adada kıyametleri kopartmıştı.

Çok sayıda projenin iptali, birlik, silah ve teçhizat sayılarının önemli ölçüde düşürülmesini öngören bu önlemler paketinin bir uzantısı, Eurofighter EF-2000 Typhoon'u vuracağa benziyor.

Zira İngiltere, hava kuvvetleri envanterindeki 53 adet Typhoon'u emekliye ayırmaya hazırlanıyor.

9 Yılda 111 Denizaltı

Forecast International (FI), "The Market for Submarines" (Denizaltı Piyasası) başlıklı araştırması ile, denizaltı inşa sanayiinin 2020 yılına kadarki durumuna dair öngörülerini paylaştı.

DefPro sitesinin haberine göre, FI, 2020 yılına kadar dünya donanmaları için, toplam bedeli 106.72 milyar Dolar olan 111 adet denizaltının inşa edileceğini öngörmekte.

Yine DefPro'nun aktardığına göre FI, denizaltı inşa maliyetlerinin artması, giderek artan sayıda ülkenin nükleer tahrikli denizaltılara ilgi duyması ve inşa tekniklerinin gelişmesi gibi etkenlerin, denizaltı birim maliyetleirni yükselteceğini hesaplıyor.

Türkiye ABD'den İlave AH-1 Cobra mı Aldı?

Fort Drum'da bakım - onarımdan geçen bir AH-1 Cobra
(Foto: Paul Steven Ghiringhelli)

Türkiye terörle mücadelede silahlı taarruz helikopterlerini yoğun şekilde kullanmakta. Halen Güneydoğu'daki İç Güvenlik Harekatı'nda terörist unsurlarına karşı 8 adet AH-1W Super Cobra ile 25 civarında AH-1P/S Cobra kullanılıyor. Bu helikopterler 90'lı yıllarda alındı ve hizmete girmelerinden sonra yerdeki birliklere büyük faydaları dokundu. Cobra ve Super Cobra'ların bölücü teröristler üzerindeki korkunç psikolojik baskısı, bizzat ele geçen teröristbaşının itiraflarında da geçmektedir.


Faydalı hizmet ömürlerinin sonlarına yakşaşan bu helikopterlerin yerini yeni nesil, modern bir taarruz / taktik keşif helikopteri ile değiştirmek için ATAK projesi başlatıldı. Yılan hikayesine dönüşmesinden sonra iptal edilen proje, ATAK II adı ile tekrar başlatıldı ve Agusta Westlan şirketinin A-129 Mangusta tasarımını baz alan T-129 seçildi. TAI ana yükleniciliğinde ulusal üretim aviyonik ve silah sistemleri ile donatılacak T-129'ların 2013'den itibaren hizmete girmesi planlanıyor.

Anatolian Phantoms

Dünyanın önde gelen havacılık dergilerinden Air International, F-4E Phantom'un ABD DzK'nde hizmete girişinin 50. yılı şerefine, Ocak 2011 sayısı ile birlikte özel bir ek hazırladı.


Bu ekte, Phantom'un halihazırda kullanıcısı olan ülkelerdeki durumu ve tarihçeleri sunuldu.


Phantom'un Türk Hava Kuvvetleri'ndeki tarihçesi, modernizasyon projeleri ve güncel durumunu, "Anatolian Phantoms" (Anadolu Phantom'ları) başlıklı makale ile kaleme aldım.


Makalenin hazırlanışı sırasında eşsiz fotografları ve editöryel desteği için sevgili Tolga Özbek'e çok teşekkür ederim.

Far East Military Aviation Monitor: December 2010

http://www.hikotai.net/monitor.htm

December 2010

China's J-20 Stealth Fighter In Taxi Tests
PRC’s fifth-generation jet pictures cause stir in US
Chinese stealth fighter unveiled?
China's J-20 Stealth Fighter In Taxi Tests JXX Images
Spotted: China’s Chengdu J-20 Stealth Fighter?
Chinese Assault !?
Chengdu J-20
IAF looks to Korea, Italy for training aircraft
China's 5th Generation Fighter Exposed?
Chengdu J-20 China's 5th Generation Fighter
China's J-20 Stealth Fighter In Taxi Tests
Photos of Chinese 5th-Generation Fighter Revealed
Hints of a Chinese Stealth plane J-20 surprise US analysts
The future of China's fifth-generation stealth fighter
Is This China's First Stealth Fighter?
North Korean Air Force increases training flights
Taiwan has high rate of trainer plane crashes
China ratcheting up pressure in the air
Japan might purchase drones
PLAAF J-14 Fighter
Sweden Delivers Erieye AEW Aircraft to Thailand
Is This China's First Stealth Fighter?
What's this about J-20?
Kadena F-15's Train in Northern Japan
Latest on Z-10 and J-10
Thailand's air force receives Saab aircraft