08/02/2011

Bulgaristan (Bir Kez Daha) Savaş Uçağı Alım Süreci Başlattı

Ekonomik sorunlarla boğuşan ve savunma projeleri sekteye uğrayan Bulgaristan, hava kuvvetlerinin muharip gücünü modernize etmek için uzun süredir plan aşamasında bekleyen yeni savaş uçağı tedarik projesinde ilk somut adımı attı.

Jane's Defence Weekly'den Grzegorz Holdanowicz imzasıyla 07.02.2011 tarihinde yayınlanan habere göre, Bulgar Savunma Bakanlığı, en geç 2015 yılında hizmete girecek şekilde 8 adet yeni üretim ya da ikinci el çok görevli savaş uçağının tedariği için bir Bilgi İstek Dosyası (BİD; Request for Information; RfI) yayınladı.

Ülkenin Savunma Bakanı Anyu Angelov geçen sene Mayıs ayında, yeni savaş uçaklarının 2015'te hizmete gireceğini açıklamıştı. Bütçe sıkıntıları nedeniyle 10 senedir sürüncemede kalan yeni savaş uçağı alımının, bakanlığının en zorlu gündem maddesi olduğunu ekleyen Bakan, 2011 yılında piyasa araştırması yapılacağını, ihale sürecinin ve seçimin en erken 2012'de gerçekleşeceğini, teslimatların da 2015 yılında gerçekleşeceğini planladıklarını ifade etmişti.

Bu, Bulgaristan'ın taktik savaş uçakları için son 5 senede yayınladığı ikinci BİD.

2006 Ağustos'unda, 16 - 18 çok görevli uçak için yayınlanan BİD'e Saab (JAS 39C/D Gripen), Dassault (Rafale C), Boeing (F/A-18E/F Super Hornet), Lockheed Martin (F-16 Fighting Falcon) ve Eurofighter (Typhoon) ile cevap vermişti. Seçimin 2007 yılı içinde yapılması bekleniyordu ancak ekonomik kriz nedeniyle rafa kalktı.

Gerçekleşmeyen bu projenin ardından Bulgaristan, Şubat 2009'da ABD ile 8 adet ikinci el F-16C/D tedariği için görüşmelere başladı. Modernizasyon bedelinin ödenmesi karşılığında ücretsiz olarak devredilecek uçaklar için yaklaşık USD 400,000,000 dolaylarında bir maliyet hesaplandı. Ancak bu fiyat etiketi Bulgaristan için fazla geldi. Romanya ile müşterek bir tedarik programı düşünüldü ancak bu ülke de F-16 alımında tek başına hareket etti.

Yeni ihalede adı geçen adaylar Eurofighter EF-2000 Typhoon, Saab JAS-39C/D Gripen, Boeing F/A-18E/F Super Hornet, Lockheed Martin F-16C/D ile Dassault Mirage 2000-5. Adaylardan F-16, bir başka bölge ülkesi olan Romanya tarafından seçilmişti; Romanya 2010 Mart'ında 24 adet yeni üretim, 24 adet de ikinci el olmak üzere toplam 48 adet F-16 için bir tedarik süreci başlatmıştı.

Bulgaristan için adı geçen adaylar arasında özellike Saab, yaptığı cömert tekliflerle dikkat çekiyor. 2006 yılındaki BİD'den bu yana ülkeyi yakın markaja almış olan Saab, Ağustos 2006'da 12 tek, 4 çift kişilik olmak üzere 16 toplam 16 adet Gripen için, F-16'dan 20% daha ucuz ve değişik kredi opsiyonlarını içeren bir teklif sunmuştu. 2006 yılındaki, neticesiz kalan bu yarışta, Gripen'ın kazanmaya çok yakın olduğu yorumları yapılmıştı. Ancak vazgeçmeyen Saab, Romanya yenilgisinden hemen sonra, Bulgaristan'a, ikinci el F-16 fiyatına Gripen teklif etmişti. Tam da ABD ile ikinci el F-16 alım görüşmeleri sırasında gelen bu teklif, Bulgar savunma bütçesinin bedbahtlığına takıldı.

Yayınlanan yeni BİD'e göre, 6 adedi tek kişilik, 2 adedi de çift kişilik eğitim görevli olarak tedarik edilecek uçaklar, Bulgar HvK envanterindeki Soğuk Savaş kazıntısı MiG-21bis/UM Fishbed avcı ve Su-25K/UBK Frogfoot taktik taarruz uçağının yerini alacak. Faydalı hizmet ömürlerini doldurmuş olan MiG-21 ve Su-25'lerin 2014 - 2015 arasında hizmetten çekilmesi planlanıyor.

Yeni alınacak 8 adet uçak, modernize edilen 16 adet MiG-29 Fulcrum çok görevli uçakla birlikte görev yapacak. Mart 2006'da imzalanan USD 48,000,000 bedelli sözleşme ile Rus RSK MiG, gövde ömürlerini 4,000 saat daha uzatacak şekilde uçaklara yapısal tadilat ve iyileştirme uyguladı. 2007 - 2008 arasında tamamlanan projede, NATO standartlarına uyumlu aviyonik ve muhabere sistemlerinin de entegrasyonu düşünülüyordu ancak bütçe sorunları nedeniyle bu plan rafa kalktı. Yenilenen MiG-29'ların 2030'a kadar görev yapmaları planlanıyor.

Firmaların BİD'e Mart ayı içinde cevaplarını iletmeleri bekleniyor. Jane's'in haberine göre BİD sadece Batılı uçak üreticilerine gönderilmiş ve projenin tahmini bütçesi USD 695,000,000 dolaylarında. Başka bir deyişle uçak başına birim maliyet USD 87,000,000 olarak hesaplanmış durumda.

Saab'ın rakipleri bu sefer daha dişli olacak gibi görünüyor. İngiltere bir süre önce, bütçe kesintileri kapsamında toplam 53 adet Typhoon jetini erken emekliye ayıracağını açıklamıştı. Bunun yanısıra ABD piyasaya çok sayıda düşük fiyatlı ikinci el ve yeni üretim F-16 sürmekte. Fransa da, Rafale'nin başarısızlığı nedeniyle kaybetmek olduğu taktik savaş uçağı piyasasında ikinci el Mirage 2000-5 satışları için yoğun çaba harcıyor. F/A-18E/F Super Hornet, yüksek maliyeti nedeniyle Bulgaristan için uygun bir seçenek olmayabilir.

Bulgar HvK envanterinde halihazırda 16 adet MiG-29A/UB Fulcrum, 10 - 15 arası MiG-21bis/UM Fishbed/Mongol, 15 - 20 arası Su-25K/UB Frogfoot taktik savaş uçağı bulunuyor. Mali sorunlarla boğuşan ülke en son 5 adet C-27J Spartan nakliye uçağı sipariş etmiş, sipariş sayısını daha sonra 3'e düşürmüştü. Bu 3 uçaktan biri, iniş sırasında gerçekleşen bir kaza sonucu hasara uğradı ve tamir için ödenek ayrılmasını bekliyor.

Hiç yorum yok: