Dört Deniz Bülteni - Ekim 2012

Karadeniz, Akdeniz, Kızıldeniz ve Gökdeniz havzasında savunma ve güvenlik gündemi
[PDF]

Azerbaycan

Reuters'de Thomas Grove imzası ile 1 Ekim günü yayınlanan bir makalede, İran'ın nükleer tesislerine karşı düzenlemesi muhtemel bir saldırı için İsrail'e, Azerbaycan tarafından lojistik ve istihbarat desteği sağlanabileceği iddia edildi.[1]

Jane's Missiles & Rockets'in 26 Ekim tarihli haberine göre Azerbaycan tarafının yıllık kira bedelini USD7 milyondan önce USD15 milyona ve ardından USD300 milyona çıkarmak istemesi nedeni ile Gabala radar üssünün kullanımı ile ilgili Rusya ile yürütülen görüşmeler durma noktasına geldi.

AzeriDefence.com savunma haber sitesinin haberine göre Azerbaycan, önümüzdeki 3 yıl içinde Hazar Denizi'nde görev yapabilecek şekilde tasarlanmış denizaltılar tedarik edecek. Sitenin bildirdiğine göre Azeri Deniz Kuvvetleri halen Triton 2M sınıfı mini denizaltıları kullanıyor.

Bulgaristan

BlackSeaNews sitesinin 5 Ekim tarihli haberine göre Bulgar Deniz Kuvvetleri'ne ait F41 Drazki firkateyni, NATO'nun Akdeniz'deki Active Endeavor harekâtına katılmak üzere görevlendirildi.

Ermenistan

Ermenistan Havayolları Air Armenia'ya ait dört motorlu An-12BK tipi pervaneli kargo uçağı, Türkiye'nin kuzeyinde uçarken Erzurum Askeri Havaalanı'na teknik iniş yaptı. Uçak apronda açık park pozisyonuna alınıp görevliler tarafından arandı. Suriye'ye insanî yardım malzemesi taşıyan uçak, Türk hava sahasını kullanma izni karşılığında arandı.

Gürcistan

Gürcistan'da 1 Ekim günü yapılan genel seçimlerde muhalefetteki Gürcistan Rüyası partisi lideri Bidzina Ivanişvili, Devlet Başkanı Mihail Saakaşvili'nin lideri olduğu Birleşik Ulusal Hareket partisi'ni geçerek yeni Başbakan oldu.[2]

Gürcistan Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı'na Tuğgeneral Giorgi Kalandadze atandı.[3]

Irak

Türkiye'de Adalet ve Kalkınma Partisi'nin 30 Eylül günü düzenlenen 4. Olağan Büyük Kongresi'ne Irak’tan Meclis Başkanı Usame El-Nuceyfi, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Tarık El-Haşimi, Başbakan Yardımcısı Salih El-Mutlak, Irakiye Listesi Lideri ve eski Başbakan İyad Allavi, Irak Ulusal Gelecek Topluluğu Başkanı Rafi İsavi, Irak İslam Partisi Başkanı İyad El-Samarrai, Bölgesel Kürt Yönetimi lideri Mesut Barzani, Kürdistan Yurtseverler Birliği Genel Sekreteri ve Bölgesel Kürt Yönetimi Eski Başbakanı Berham Salih ile Irak Kürdistan İslam Partisi Başkanı Muhammed Faraç katıldı. Davetiye gönderilen Irak Türkmen Cephesi Başkanı Erşat Salihi, annesinin vefatı nedeniyle kongreye katılmadı.[4]

Irak Başbakanı Nuri el Maliki, ay başında Rusya'ya gerçekleştirdiği resmî ziyarette USD4.2 milyarlık bir silah alım sözleşmesi imzaldı. Basına yansıyan bilgilere göre sözleşme kapsamında 30 adet Mil Mi-28NE saldırı helikopteri, MiG-29M/M2 savaş uçakları, zırhlı araçları ile 42 adet Pantsir S1 alçak irtifa kısa menzil hava savunma sistemi bulunuyor.[5]

Irak, ikinci paket 18 adet Lockheed Martin F-16IQ savaş uçağı için 18 Ekim günü bir sözleşme imzaladı. USD3 milyar bedelli sözleşme kapsamında AN/APG-68(V)9 radarları ile donatılacak 12 adet tek kişilik ve 6 adet çift kişilik F-16IQ ile JHMCS kaska monteli görüş sistemleri, AIM-7M-F1/H Sparrow orta menzilli ve AIM-9L/M-8/9 Sidewinder kısa menzilli havadan havaya; AGM-65D/G/H/K Maverick havadan yere füzeleri ile GBU-10/12/24 PaveWay lazer güdümlü ve Mk82/84 genel maksat bombaları tedarik edilecek. Uçaklar ayrıca AN/AAQ-33 Sniper ya da AN/AAQ-28 LITENING hedefleme podları ve F-9120 Advanced Airborne Reconnaissance Systems (AARS) ya da DB-110 keşif podları ile donatılacak.

Çek Cumhuriyeti'ni ziyaret eden Başbakan Nuri el Maliki, ülkesinin Çek Aero Vodochody ile L-159 eğitim jetlerinin tedariği için sözleşme görüşmeleri yürüttüğünü açıkladı. Basına yansıyan bilgilere göre USD1 milyarlık sözleşme, 4 adedi Çek Hava Kuvvetleri depolarından ikinci el olmak üzere 28 adet L-159BQ ileri jet eğitim uçağını kapsıyor.

AFP'nin 8 Ekim tarihli haberine göre Diyarbakır Ana Jet Üssü'nden kalkan 12 adet Türk F-16'sı 7 Ekim gecesi Kuzey Irak'taki PKK kamplarını bombaladı.

Moskova'yı ziyareti sırasında bir basın toplantısı düzenleyen Başbakan Maliki, "Türkiye, Suriye ile gerginliği abartıyor" dedi. "Sanki Suriye uçakları Türkiye topraklarına bomba atmış gibi bir hava yaratılıyor, öyle olsa bile herşey çok abartıldı" diye konuşan Maliki, "Türkiye, Suriye halkının yerine krizin çözülmesi için kendisi sorumluluk alıyor ve kendi çözümünü dayatmak istiyor gibi bir durum var. Bundan dolayı, uluslararası toplum Türkiye'nin müdahalesini engellemeye çalışıyor" ifadelerini kullandı.[6]

Jane's Defence Weekly'nin 3 Ekim tarihli haberine göre Irak, ABD'den gelen talebe olumlu yanıt vererek İran'dan Suriye'ye giden uçuşları, Esad rejimine silah ve lojistik desteğini kesmek amacıyla denetleme kararı aldı. Kararla ilgili basına bilgi veren Irak Dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari, Suriye rejimi ve silahlı muhalefet de dahil olmak üzere tarafların silahlandırılmasına karşı olduklarını, bu kapsamda taşıdıkları yükleri kontrol etmek için uçaklar üzerinde rastgele arama yapacaklarını söyledi.

BAE Systems ile ABD Savunma Bakanlığı arasında 9 Ekim günü, Irak Kara Kuvvetleri için FMS (Foreign Military Sales) kapsamında tedarik edilecek 8 adet M-88A2 zırhlı istihkâm aracının üretimi için USD31.8 milyonluk bir sözleşme imzalandı.

ABD Savunma Bakanlığı'ndan 2 Ekim günü yapılan bir açıklamada, savunma bütçesinden yapılan kesintilere rağmen Irak ordusunun eğitimine verilen desteğin devam edeceği kaydedildi. Bu kapsamda, Irak ordusunun yeniden kuruluşu ve eğitimine destek sağlayan CENTCOM komutanlığının USD1.7 milyonluk ek kaynak talebi onaylandı.

The Long War Journal sitesinin 12 Ekim tarihli haberine göre, El Kaide'nin Irak kolu, 27 Eylül'de Tikrit'teki bir hapishanedeki 100'den fazla hükümlünün kaçırılması eylemini üstlendi.[7]

İran

ABD Kongresi 26 Eylül günü, İran'ın nükleer programı ile ilgili bir rapor yayınladı. Rapor, İran'ın birkaç nükleer başlık geliştirmeye yetecek kadar uranyum zenginleştirmeyi başardığını kaydediyor.[8]

Öte yandan AFP'nin 8 Ekim tarihli haberinde ayrıntılarını aktardığı ISIS (Institute for Science and International Security) raporuna göre, İran iki ila dört ay içinde nükleer bomba yapmaya yetecek 25kg kadar uranyum zenginleştirip, bu malzeme ile 10 ay içinde bir nükleer bomba üretebilecek.[9]

WorldNetDaily sitesi, ismi açıklanmayan bir Suriye hükümet yetkilisinin açıklamasına dayandırdığı haberinde, Türkiye’nin İran’ı, PKK’ya destek vermeye devam etmesi halinde, bu ülkedeki sokak gösterilerini desteklemekle tehdit ettiğini öne sürdü. WND'nin haberinde, İran’a Rusya üzerinden mesaj veren Türkiye'nin, Tahran’ı ve Şam’ı PKK’ya desteklerinin devam etmemesi için uyardığı belirtildi.

New Europe Online haber sitesinin 12 Ekim tarihli haberine göre ABD hükümet yetkilileri, yaz boyunca Basra Körfezi'ndeki petrol ve gaz şirketlerini tesislerine düzenlenen siber saldırıların arkasında İran'ın olduğunu değerlendiriyor. Söz konusu saldırıda, Aramco ve RasGas şirketlerinin bilgisayarlarına sızan Shamoon adlı virüs, bilgisayarlarda yüklü tüm ticari bilgileri silmişti.

İran Hava Kuvvetleri'ne ait bir F-4E, 13 Ekim günü Bandar Abbas'taki üssünden kalkışı sırasında yere çakıldı. İki mürettebat da hayatını kaybetti.

İran Deniz Kuvvetleri'ne ait Shaheed Naqti hücumbotu ve Kharg destek gemisi, 29 Ekim günü Sudan'ın Hartum limanını ziyaret etti.

Fars Haber Ajansı'nın haberine göre İran Deniz Kuvvetleri Komutanı Amiral Habibullah Seyyari, ülkesinin Sahand sınıfı "destroyer"lerin yeni modellerinin üretimine başlayacağını açıkladı.

Fars Haber Ajansı'nın 15 Ekim tarihli haberine göre İran Savunma Bakan Yardımcısı ve İran havacılık ve Uzay Kurumu Başkanı General Mehdi Farah, ülkesinin envanterindeki yüksek süratli hücumbotların çok çeşitli seyir füzeleri ile donatılabildiklerini söyledi. Farah'ın açıklamasına göre İran botları Zafar, Nasr, Nur ve Kader isimli füzeleri fırlatabiliyor ve yakında bu listeye Kadir isimli füzeler de eklenecek.

İsrail

CNN Türk'ün 31 Ekim tarihli haberine göre, İsrail ile Yunanistan, Larissa'da bir hava muharebesi tatbikatı gerçekleştirdi. Tatbikata katılan İsrail Hava Kuvvetleri'ne bağlı pilotlar 7 kez gündüz ve 2 kez gece uçuşu yaparak temsili yer hedeflerini vurma görevleri icra ettiler. Tatbikata İsrail Hava Kuvvetleri'nin 107'nci ve 119'ncu filolarına ait F-16I Soufa uçakları katıldı.

İsrail Hava Kuvvetleri'ne bağlı F-16I Soufa uçakları 6 Ekim sabahı 1000 sularında Necef çölü üzerinde Hizbullah'a ait  bir İHA'yı vurarak düşürdü.[10] [11] Olaydan sonra İsrail Hava Kuvvetleri, kuzeydeki Hayfa kentine bir Patriot hava savunma bataryası konuşlandırdı. [12] Konu ile ilgili açıklama yapan Hizbullah lideri Hasan Nasrallah, İHA’nın kendilerine ait olduğunu ve adının “Eyüb” olduğunu açıkladı.[13]

İsrail Hava Kuvvetleri'ne ait 4 adet Lockheed Martin F-16 tarafından refakat edilen 8 adet Boeing F-15I savaş uçağı, Sudan'ın başkenti Hartum yakınlarındaki Yarmuk silah tesisine 23 Ekim akşam saat 2100 sularında bir bombardıman gerçekleştirdi.

İsrail Hava Kuvvetleri'ne bağlı Hava Savunma Komutanlığı'na atanan Tuğgeneral Şarar Şohat, görevi emekliye ayrılan Tuğgeneral Doron Gaviş'ten 14 Ekim günü devraldı.

ABD ve İsrail birlikleri, Austere Challenge 2012 adlı geniş kapsamlı bir hava savunma tatbikatı gerçekleştirdiler. Tatbikata 3,500'den fazla ABD askeri katıldı.

FlightGlobal'in 3 Ekim tarihli haberine göre, İsrail Hava Kuvvetleri'ne ait Heron 1 ve Heron TP Eitan tipi İHA'lar, daha önce Zofit olarak adlandırılan ve özel görev sistemleri ile donatılmış Beechcraft RC-12D/K Super King Air uçakları ile yürütülen keşif ve gözetleme görevlerini devraldılar. Yine aynı kaynağın 2 Ekim tarihli haberine göre ise, İsrail Hava Kuvvetleri, Heron 1 tipi İHA'ları Doğu Akdeniz'deki doğalgaz kaynaklarının gözetleme ve tespiti amacı ile yoğun olarak kullanmaya başladı. Öte yandan IAI firması Heron 1 İHA sisteminin deniz görevleri için tadil edilmiş türevini kamuoyuna tanıttı. Uçağın görev sistemleri arasında Multi-mission Optronic Stabilized Payload (MOSP) elektrooptik kamera, EL/M- 2022 Maritime Patrol Radar (MPR) radar sistemi ile deniz trafiğine yönelik olarak otomatik tanımlara sistemi (Automatic Identification System; AIS) bulunuyor.

İsrail Güvenlik Ajansı'nın (Israeli Security Agency ISA) yayınladığı rapora göre, Eylül ayı boyunca İsrailli sivilleri hedef alan saldırılarda, önceki aya göre "dramatik" bir artış kaydedildi. Ağustos ayında gerçekleşen 51 eyleme karşılık Eylül ayında toplam 91 saldırı düzenlendi. Bu saldırıların 39 tanesi Judea ve Samarya'da gerçekleşirken, Kudüs'te meydana gelen olay sayısı 28 olarak kayıtlara geçti. İsrail topraklarına ateşlenen roket sayısı 17, havan topu mermisi sayısı ise 8 olarak tespit edildi.

Ekim ayının ilk haftasında HAMAS tarafından Gazze Şeridi'nden İsrail topraklarına bir dizi roket saldırısı düzenlendi. Saldırılara misilleme olarak İsrail Hava Kuvvetleri'ne ait savaş uçakları 10 Ekim günü Gazze Şeridi'ndeki bir irtibat tünelini bombaladı.

İsrail Askeri İstihbarat şefi Orgeneral Aviv Koçavi, 4 Ekim günü Golan Tepeleri'ndeki birlikleri ziyaretinde, iç savaş neticesinde Suriye rejiminin zayıflamasının ve ülkeye giriş yapan Cihatçı grupların İsrail için yeni bir tehdit unsuru haline geldiğini söyledi.

İsrail Hava Kuvvetleri 29 Eylül günü, hizmetindeki Lockheed Martin F-16 savaş uçaklarına, Temmuz ayında motor arızası nedeniyle iki uçağın düşmesi sonrasında uygulanan uçuş yasağını kaldırdı. Öte yandan, 14 Ekim günü tüm savaş uçaklarını 24 saat süre ile uçuştan çekildi. Karar, ay boyunca meydana gelen bir dizi güvenlik sorunu ve son anda atlatılan kazanın ardından verildi.

İsrail Deniz Kuvvetleri, Sa'ar 4.5 sınıfı hücumbotlarda bulunan EL/M-2221 atış kontrol radarını, yeni nesil EL/M-2258 ALPHA sıralı dizinli radarla değiştirecek. EL/M-2248 MF-STAR radarı üzerine geliştirilen ve S bandında çalışan ALPHA radarı 360 derece kapsama alanında elektronik arama kabiliyetine sahip.[14]

Rafael firması, Fransa'da düzenlenen EuroNaval 2012 askeri denizcilik sergisinde yeni nesil insansız deniz aracı Protector USV'yi tanıttı. 11m boyunda olan Protector'un iki motoru bulunuyor ve uzaktan kumandalı bir su topu ile Mini Typhoon stabilize makinalı top tareti ile donatılmış.

Jane's Defence Weekly'nin 12 Ekim tarihli haberine göre Çinli Aviation Industry Corporation of China (AVIC) ve Israel Aircraft Industries (IAI) temsilcileri 10 Ekim günü Beijing'de iki şirket arasındaki işbirliğinin daha da geliştirilmesi gündemi ile bir araya geldi.

Elbit şirketi, Avustralya Savunma Kuvvetleri ile, Canberra sınıfı çıkarma gemilerinde kullanılacak muharebe yönetim sistemi üretimi için bir sözleşme imzaladı.

Elbit firmasının ABD kolu olan Elbit Systems America LLC, 16 - 17 Ekim tarihleri arasında El Paso, Texas'ta düzenlenen Border Management and Technology Expo fuarında sınır güvenliği çözümlerini sergiledi. Sergilenen çözümler arasında TALOS, SAND, Pearls of Wisdom, SkEYE WAAS (Wide Area Airborne Surveillance) görüntüleme sistemi, Skylark LE İHA, Silver Marlin insansız deniz aracı ile Peregrine tümleşik kule gözetleme sistemi yer aldı.

Elbit Systems America LLC ayrıca 21 Ekim günü, Boeing'den USD17.5 milyon tutarında 5 yıl süreli bir sözleşme ile AH-64D Block III (AH-64E) görev bilgisayarı işlemcisi yeniden tasarım ve iyileştirme işi aldı.

DefPro savunma haber sitesinin haberine göre Elbit Systems, Northrop Grumman ile birlikte, uçaklar için yeni nesil bir arazi takip ve sakınma (Terrain Following and Terrain Avoidance; TF/TA) sistemi geliştiriyor.  Sistem, askeri nakliye uçaklarının özellikle gece vakti alçak irtifada güvenli uçabilmelerini sağlayacak. Sistemin bileşenleri arasında Elbit üretimi yeni nesil bir başüstü gösterge (HUD), Northrop Grumman AN/APN-241 arazi takip radarı ile DTED arazi yükseklik veritabanı bulunuyor. Sistem C-130 modernizasyonu projelerine teklif edilecek.

İsviçre, 2014 yılında karara bağlamayı planladığı İHA ihalesi kapsamında İsrail yapımı IAI Heron ve Elbit Hermes 900 İHA sistemlerini ülkesinde denemelere tabi tuttu.

Polonya Savunma Bakanlığı, 1 Ekim günü yayınladığı bildiri ile, 2010 yılında İsrailli Aeronautics firması ile imzalanan İHA tedarik sözleşmesinin iptal edildiğini duyurdu. Bildiride, firmanın proje takvimini tekraren ihlal ettiği ve teslimatların 2 yıl ötelendiği ayrıca vaat ve yükümlülüklerini yerine getirmediği vurgulandı. Şubat 2010'da imzalanan ve yaklaşık USD28 milyon tutarında olan sözleşme ile her biri 4 Aerostar İHA ve 2 yer kontrol istasyonundan oluşan iki sistem tedarik edilecek ve Afganistan'daki Polonya birliklerinin kullanımına verilecekti.

Outlook India'nın 4 Ekim tarihli haberine göre Hint Hava Kuvvetleri, İsrail'den satın alınan HAROP insansız muharip hava araçlarını önümüzdeki yıl teslim alacak.

Press Trust of India'nın 2 Ekim tarihli haberine göre Hint Hava Kuvvetleri, hizmetindeki İsrailli Israeli Aircraft Industries (IAI) yapımı 150'den fazla insansız hava aracını modernize etmek için bir çalışma başlattı. Çalışma ile, Searcher I, Searcher II ve Heron tipi İHA'lara, uzun mesafeden ve uydu iletişimi (SATCOM) ile komuta kontrol kabiliyeti kazandırılacak.

Kıbrıs

Rum Kesimi'nde yayın yapan Fileleftheros gazetesinin haberine göre, Rum Kesimi Savunma Bakanı Dimitris İliadis, Rum Milli Muhafız Ordusunun (RMMO) Paralimni gölü bölgesinde gerçek mermiler kullanılmadan küçük çaplı tatbikatlar yaptığını, tatbikatlar için uygun bir yer arandığını belirtti.

Medya73 haberi sitesinin 20 Ekim tarihli haberine göre Rum Yönetimi, RMMO'nun "Nikiforos" (Muzaffer) kod isimli yıllık planlı askerî tatbikatın, "bölgede halen yüksek olan gerilimi daha da tırmandırmamak" için bu yıl da icra edilmemesine karar verdi.

Kıbrıs Postası'nın 24 Ekim tarihli haberine göre, “Kıbrıs Cumhuriyeti’nin” kuruluş yıldönümü olarak kabul edilen 1 Ekim tarihinde Güney Kıbrıs’ta gerçekleştirilen resmi geçit töreni Rum Milli Muhafız Ordusu (RMMO) Komutanı Korgeneral Stilianos Nasis’in sert eleştirilerine maruz kaldı. Habere göre, Nasis tüm RMMO personeline açık olacak şekilde yayımladığı yazılı bildiride, geçit töreninde yer alan RMMO birlik ve personeline sert eleştirilerde bulundu. Söz konusu bildirisinde Natsis, geçit töreninin istenen düzeyde gerçekleşmediği, personelin kılık kıyafetinin bozuk olduğu, törene katılan askeri araçların gerekenden hızlı hareket ettiği ve personelin törene zorunlu oldukları için katıldıkları imajının verildiğini belirterek duyduğu hoşnutsuzluğu dile getirdi.

Lübnan

Lübnan İç Güvenlik Güçleri istihbarat servisi komutanı Tuğgeneral Vissam el Hassan, 19 Ekim günü Beyrut'ta düzenlenen bir bombalı suikast sonucu hayatını kaybetti. Patlamada el Hassan dışında 7 kişi daha öldü, 80 kişi yaralandı. El Hassan, sert bir Suriye karşıtı duruşa sahip olarak biliniyordu.[15]

Mısır

Türk ve Mısır Deniz Kuvvetleri, 7 - 14 Ekim tarihleri arasında Doğu Akdeniz'de "Bahr-ül Sadaka" (Dostluk Denizi) adlı bir tatbikat icra ettiler. Tatbikata Türkiye'den iki firkateyn, iki hücumbot, bir akaryakıt tankeri ve yeni hizmete giren Ç-151 LCT sınıfı çıkarma aracı ile bir deniz piyade taburu, bir SAT takımı ve iki helikopter katıldı. Mısır Deniz Kuvvetleri'nden ise 901 Şarm el Şeyh firkateyni, 230 Şaladeyn destek gemisi ile 433 El Hadi karakol botu katıldı.

Mısır'da, Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi ve Müslüman Kardeşler Teşkilatı (İhvan) aleyhine yapılan gösteride çıkan çatışmada en az 110 kişi yaralandı.[16]

Romanya

Romen Deniz Kuvvetleri'ne ait eski İngiliz Tip 22 tipi F221 Regele Ferdinand, 2 Ekim günü Somali açıklarındaki Atalanta Harekâtını icra etmekte olan AB Deniz Görev Gücü'ne katıldı. Regele Ferdinand, Romanya'nın deniz korsanlığı ile mücadele kapsamında görevlendirmiş olduğu ilk savaş gemisi.

Rusya Federasyonu

Rusya'nın Ural bölgesindeki Orenburg şehrinin 30km güneyindeki Donguz askeri üssünde bulunan cephane deposunda, 9 Ekim günü 0650 sularında bir dizi patlama meydana geldi. 0930 sularında sona eren patlamalar sonucunda depo ve çevresindeki binalar tamamen tahrip olurken çevredeki 4 köy önlem olarak boşaltıldı. Olayda can kaybı meydana gelmedi.

RIA Novosti'nin 17 Ekim tarihli haberine göre, Duma Savunma Komitesi Başkanı Vladimir Komoedov, ülkesinin savunma harcamalarının 2015 yılında USD97 milyar dolayında gerçekleşeceğini kaydetti. Bu miktar, 2012'deki USD61 milyarlık harcamaya oranla 59% oranında bir artışa karşılık geliyor. Komoedov'un açıklamasına göre savunma harcamalarının Gayrı Safi Yurtiçi Hasıla'ya (GSYH) oranı 2013 yılında 3.2%, 2014 yılında 3.4% ve 2015 yılında 3.7% olacak.

Jane's Defence Weekly'nin 1 Ekim tarihli haberine göre, Füze Kalkanı projesi ile ilgili NATO ve Rusya arasındaki anlaşmazlık giderek büyüyor. Rusya Dışişleri Bakanlığı Güvenlik ve Silahsızlanma Dairesi Başkan Yardımcısı Vladimir Leontiev, konu ile ilgili yaptığı açıklamada, NATO'nun, Rusya'nın stratejik konumlanmasını temelden tehdit eden bir proje yürüttüğünü söyledi.

Stratejik ve Uzay Kuvvetleri Komutanlığı, 19 Ekim günü RS12M Topol (NATO kodu SS-25 "Sickle") deneme atışı gerçekleştirdi. Denemede Kuzey Rusya'daki Plesetsk üssünden fırlatılan füze Uzakdoğu kesimindeki Kamçatka Yarımadası'ndaki hedefini vurdu.

19 Ekim günü Pasifik Filosu'na bağlı Proje 667BDR sınıfı (NATO kodu "Delta III") K433 Georgiy Pobedonosets denizaltısı, Ohotsk Denizi'nden Kanin Yarımadası'ndaki Çiza test sahasına doğru bir adet R29R (NATO kodu SS-N-18 "Stingray") balistik füze deneme atışı gerçekleştirdi.

Rus nükleer kuvvetleri hakkında ABD Savunma Bakanlığı tarafından hazırlanıp Kongre'ye sunulan bir raporda, Rusya'nın sürpriz bir nükleer ilk saldırı başlattığı en kötü senaryo durumunda dahi, ABD'nin yıkıcı bir misilleme saldırısı düzenleme kabiliyetine zarar verilemeyeceği vurgulandı. Raporda, START anlaşmasının ihlali durumunda bile Rusya'nın ABD'ye karşı stratejik nükleer üstünlük kuramayacağı iddia edildi.[17]

RIA Novosti'nin haberine göre Rus Hava ve Uzay Savunma Kuvvetleri, 16 Ekim günü yeni bir kısa menzilli füzesavar sistem denemesi gerçekleştirdi. Sari Şagan Atış Sahası'nda gerçekleştirilen denemede, A-135 Balistik Füzesavar Sistem'in parçası olan Don 2N radarı ile tevcih edilen ve her birinde 12 - 16 füze bulunan 5 bataryada konuşlanmış 53T6 Gazelle atmosfer-içi füzesi ateşlendi.

Rusya 19 Ekim günü, Pantsir (NATO kodu SA-22 "Greyhound") alçak irtifa kısa menzil hava savunma sistemini seyir füzelerine karşı test etti. Denemede Pantsir’den fırlatılan iki 57E6 füzesi, Tupolev Tu-95MS bombardıman uçağından fırlatılan hedef füzeyi vurdu.

Hint - Rus Askeri İşbirliği Hükümetlerarası Komisyonu'nun 10'ncu toplantısı 10 Ekim günü Yeni Delhi'de gerçekleştirildi. Toplantıda iki ülke arasında yürütülmekte olan mevcut ortak savunma programları ve ileriye yönelik projeler ele alındı.

Rus Dışişleri Bakanlığı, El Arabiya televizyonu tarafından yayınlanan, Türk Hava Kuvvetleri’ne ait RF-4E keşif uçağının düşürülmesinde Rusya’nın dahli olduğunu iddia eden belgeleri sert bir dille yalanladı.

Jane's Defence Weekly'nin 30 Ekim tarihli haberine göre, Rusya ülkenin devlete teşekkülü olan en büyük üç savunma sanayii şirketi United Aircraft Corporation (UAC), United Shipbuilding Corporation (USC) ve Uralvagonzavod'u özelleştirmeye hazırlanıyor. Habere göre karar, hükümetin 25 Ekim tarihli toplantısında alındı. Bu doğrultuda Rus Ekonomik Kalkınma Bakanlığı ile Federal Devlet Mülkleri İdare Ajansı işbirliği ile 1 Aralık'a kadar bir özelleştirme yol haritası hazırlanacak.

Savunma Bakanı Anatoli Serdyukov 10 Ekim günü, Hindistan'ın sipariş ettiği Vikramaditya uçak gemisinin siparişinin bir yıl gecikeceğini açıkladı. Sovyet Deniz Kuvvetleri için inşa edilmiş olan Amiral Gorşkov helikopter gemisinin, jet uçaklarının iniş kalkışına müsait bir yapıda uçak gemisini tadil edilmesini içeren sözleşme iki ülke arasında 2004 yılında imzalanmıştı.

Hint Hava Kuvvetleri Komutanı NAK Browne, India Strategic dergisine verdiği mülakatta ülkesinin Rusya ile 5'nci nesil savaş uçağı geliştirilmesi için başlangıç olarak USD6 milyarlık bir bütçe ayırdığını söyledi. Toplam USD30 milyara mal olması öngörülen ve 2020'den itibaren hizmete girecek uçaklardan 144 adet alınması planlanıyor.

Hint Hindustan Aeronautics Ltd. (HAL) ve Rus United Aircraft Corporation (UAC) şirketleri, Multirole Tactical Transport (MTA) nakliye uçağının geliştirilmesi için Ön Tasarım Aşaması sözleşmesini 12 Ekim günü imzaladı. Uçağın geliştirme ve üretim faaliyetleri, kurulan UAC-TA ortak girişim şirketi tarafından yürütülecek. Bütçesi USD600 milyon olarak belirlenen proje ile geliştirilecek nakliye uçağından Rus Hava Kuvvetleri 100; Hint Hava Kuvvetleri ise 45 adet alacak; 60 adet uçağın ise ihrac edilmesi öngörülüyor.

Rus Hava Kuvvetleri'ne ait bir Suhoy Su-24 (NATO kod adı "Fencer") taktik bombardıman uçağı, Çelyabinsk Şagol Hava Üssü'nden kalkışından kısa süre sonra düştü. Uçağın iki pilotu atlayarak kurtuldu.

Jane's Defence Weekly'nin 31 Ekim tarihli haberine göre Rus Deniz Kuvvetleri Komutanlığı karargâhının Moskova'dan St Petersburg'a taşınması çalışmaları tamamlandı. Karargâh, 1925'e kadar Çarlık Rusyası ve Sovyet donanma karargâhlarına ev sahipliği yapmış ve yenilenen Admiralteistvo yerleşkesine taşındı.

İzvestiya'nın 11 Ekim tarihli haberine göre Savunma Bakanlığı, Barents ve Kara denizlerinde batmış olan iki nükleer denizaltıyı çıkarmayı planlıyor. Bakanlığın çıkacağı uluslararası bir ihale ile gerçekleştirilecek çalışma ile Barents Denizi'nde 2003 yılında batan Proje 627A Kit sınıfı (NATO kodu "November") K159 ile Kara Denizi'nde 1982 yılında batan deneysel K27 denizaltılarının çıkartılması planlanıyor. Öte yandan Norveç Denizi'nde 1989 yılında batan K278 Komsomolets denizaltısının ise, reaktörünün teşkil ettiği tehlike nedeni ile çıkartılmayacağı kaydedildi.

Hazar Filotillası'nın yeni muharip unsurları olan Proje 21630 Buyan sınıfı korvetler, 012 Astrahan ve 702 Volgodonsk 24 Ekim günü, 10 gün sürecek bir canlı atış eğitim görevi için üslerinden ayrıldılar.

Deniz Kuvvetleri yetkililerinin İzvestiya gazetesine verdiği bilgiye göre, Donanma Komutanlığı, hizmete alınacak Fransız yapımı Mistral çıkarma gemilerinde görev yapmak üzere, her birinde üç bölük, birer havan, keşif, tanksavar ve uçaksavar müfrezeleri ve destek birlikleri bulunan yeni deniz piyade taburları kuracak. Taburların ana intikâl aracı ise Kurganets 25 ya da BMP-3F olacak.

FlightGlobal'in 15 Ekim tarihli haberine göre Rus Deniz Kuvvetleri Kamov Ka-62 hafif genel maksat helikopterinin deniz türevini, Proje 20380 Stereguşçi sınıfı korvetlerde kullanmak üzere 2014 yılından itibaren hizmete alacak. Söz konusu helikoptere ilişkin tasarım isterleri Deniz Kuvvetleri Komutanlığı tarafından bu sene sonuna kadar belirlenmiş olacak. Öte yandan RIA Novosti'nin 15 Ekim tarihli haberine göre donanma, modernize Kamov Ka-27 (NATO kodu "Helix") denizaltı savunma harbi helikopterinin modernize edilmiş türevi olan Ka-27M'nin gemi iniş kalkış denemelerine devam ediyor. Modernizasyon kapsamında helikopterlerin aviyonik sistemleri yenilenirken yeni KASATKA-VB modeli radar sistemi ile donatılıyorlar.

Proje 775 Ropuça sınıfı tank çıkarma gemisi Novoçerkassk, 5 Ekim günü Yunanistan'ın Korfu Adası'ndaki Kerkira limanına demirledi. Gemi limanda iki gün kaldı ve halkın ziyaretine açıldı.

Rusya, Kazakistan, Tacikistan ve Kırgızistan hava kuvvetleri, 5 - 16 Ekim tarihleri arasında Clear Sky 2012 adlı bir hava savunma tatbikatı icra ettiler. Tatbikata Rus Hava Kuvvetleri'nden MiG-31 av - önleme, A-50U erken uyarı ve komuta kontrol, Il-76 nakliye uçakları ile hava savunma bataryaları katıldı.

AirForcesDaily'nin 31 Ekim tarihli haberine göre Savunma Bakanı Anatoli Serdyukov, ülkesinin deniz korsanlığına karşı uluslararası mücadele kapsamında Deniz Kuvvetleri'ne ait iki adet İlyuşin Il-38 (NATO kodu "May") deniz karakol uçağını, Cibuti'deki Fransız üssüne konuşlandırmak için Fransa'dan izin istediğini açıkladı.

Rus Savunma Bakanlığı 3 Ekim günü United Aircraft Corporation ile yeni nesil İlyuşin Il-476 nakliye uçaklarının üretimi için bir USD4 milyarlık sözleşme imzaladı. Sözleşme kapsamında 2014 - 2020 yılları arasında 39 adet Il-476 teslim edilecek. Öte yandan Aralık 2011'de Irkut firması ile imzalanan sözleşme kapsamındaki 55 Yak-130 ileri jet eğitim uçağından ilk altısını 4 Ekim günü hizmete girdi.[18]

Çek UGMK şirketi 24 Ekim günü, Rus Hava Kuvvetleri'nin, firmanın alt birimi olan Let üretimi L-410NG eğitim uçağı ile ilgilendiğini açıkladı.

Rus Deniz Kuvvetleri'ne ait RF-12008 seri ve "Sarı 18" gövde numaralı Beriyev Be-12 (NATO kodu "Mail") tipi bir deniz karakol uçağı, 12 Ekim günü Kırım Yarımadası'ndaki Kaça Deniz Hava Üssü'ne inişi sırasında kırım geçirdi. Olayda uçağın üç mürettebatı hayatını kaybetti. Kazadan sonra Rus Karadeniz Filosu'na bağlı Be-12 uçaklarının sayısı 9'a düştü.

FlightGlobal'in 3 Ekim tarihli haberine göre Mil ve Kamov firmalarını bünyesinde bulunduran Russian Helicopters şirketi, dünya çapındaki satış sonrası destek ve bakım faaliyetlerini organize etmek ve iyileştirmek için yeniden yapılanmaya gidiyor.

Rus özel kuvvet birlikleri arasında düzenlenen bir atış yarışması sırasında, söz konusu birliklerin silahlarında modern ekipman kullanımının arttığı dikkat çekti.[19]

İrkut şirketi, Airbus A320 yolcu uçağı gövde parçaları ile Yak-130 eğitim ve Su-30SM savaş uçaklarının üretimi için USD2 milyarlık bir kredi paketi sağlanması hususunda Sberbank ile ay başında bir anlaşma imzaladı.

Suriye

4 Ekim günü Türkiye’nin Suriye sınırındaki ilçesi Akçakale’ye, Suriye tarafından ateşlenen bir obüs mermisi düştü. Bir eve isabet eden mermi, 5 sivilin hayatını kaybetmesine neden oldu. Olaydan kısa süre sonra Türk Topçusu misilleme ateşine başladı. Ekim ayı boyunca Suriye tarafından aralıklarla Türk topraklarına düşen mermiler, Türkiye’nin misilleme ateşi açmasına neden oldu.[20] [21]

11 Ekim günü kargosunda silah taşıdığından şüphelenilen Suriye Havayolları'na ait Moskova - Şam seferini yapan BR442 sefer sayılı Airbus A320 tipi bir yolcu uçağı, Türkiye hava sahası üzerindeyken Türk F-16'ları tarafından Ankara'ya indirildi. Yetkililer, Suriye yolcu uçağında silah sistemi parçası olduğu anlaşılan malzemeler ile askeri amaçlı haberleşme cihazları bulunduğunu açıkladı. Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, "Sivil uçuşlarda bildirim yapılması gerekip de olması meşru olan unsurlar dışında unsurlar var" dedi. Malzemesine el konulan uçak 9 saat sonra Ankara'dan ayrıldı.[22]

Interfax haber ajansının 24 Ekim tarihli haberine göre Rus Genelkurmay Başkanı Orgeneral Nikolay Makarov, Suriye'deki silahlı isyancıların elinde ABD yapımı Stinger omuzdan ateşlenen uçaksavar füzelerinin bulunduğunu ve ABD’nin muhaliflere silah sevkiyatını koordine ettiğini iddia etti.

İngiliz The Times gazetesi, Suriye'deki silahlı muhalif gruplarla      koordinasyon amacıyla Ürdün'ün bu ülke ile sınırına 150 kişilik özel birlik gönderen ABD'nin, Türkiye'nin Suriye sınırına da özel birlikler konuşlandırdığını öne sürdü. Gazete, Suriyeli muhaliflerle temas halinde olduğunu öne sürdüğü bu birliklerin bir amacının da Beşar Esad rejiminin elindeki kimyasal silahların kontrolünü kaybetmesi halinde müdahale etmek olduğunu yazdı.

18 Ekim günü Suriye Hava Kuvvetleri'ne ait savaş uçaklarının İdlib kentinin Maarratu Numan ilçesindeki yerleşim yerine varil bombası atması sonucu en az 30 kişi hayatını kaybetti.

İnsan Hakları İzleme Komitesi, Suriye'yi muhalefete karşı misket bombaları kullanmakla suçladı. Kuruluş, Suriye'nin Rus yapımı AO-1SÇ bombacıkları ile donatılmış RBK-250'lerin kullanıldığını iddia etti. Rus Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ise iddiaları reddetti.

Suriye'de rejim karşıtı silahlı gruplardan el Nusra Cephesi adlı örgüt, 8 Ekim günü Suriye Hava Kuvvetleri İstihbarat Komutanlığı binasına, bomba yüklü araçlarla bir intihar saldırısı düzenledi.

Hatay'ın Altınözü İlçesi'ne bağlı Hacıpaşa Beldesi'nin tam karşısına düşen Azmarin Kasabası'nın üzerinde sınıra yakın bir bölgede Suriye ordusuna ait bir helikopterin görülmesi üzerine Türk Hava Kuvvetleri'ne ait 2 F-16 savaş uçağı havalanarak bölgede sınır ihlalini önlemek için uçuş yaptı.

Özgür Suriye Ordusu 13 Ekim günü Suriye Hava Kuvvetleri'ne ait L-39 tipi bir jet uçağını düşürdüklerini iddia etti ve enkaz parçalarını gösteren bir video yayınladı. Ancak yayınlanan videonun sahte olduğu ortaya çıktı.[23]

Ukrayna

Malezya Savunma Bakanlığı Genel Sekreteri Datuk Dr Haji Ismail Bin Haji Ahmad, Ukrayna SAvunma Bakanı Dmitro Salamatin'i 31 Ekim günü makamında ziyaret etti. Toplantıda iki ülke arasındaki savunma ve askeri işbirliği ve müşterek askeri eğitim konuları görüşüldü.

Tayland Savunma Bakanı Hava Mareşali Sukumpol Suwanatat başkanlığındaki bir heyet, 15 Ekim günü Ukrayna Savunma Bakanı ve askeri yetkilileri ziyaret etti. Ziyaret sırasında iki ülke arasındaki savunma ve askeri eğitim işbirliği konuları görüşüldü.

Jane's Defence Weekly'nin 5 Ekim tarihli haberine göre Ukrayna meclisi 4 Ekim günü, 125 kamu teşekkülünü bir araya getiren çatı şirket Ukroboronprom'un kamuya olan USD75.7 milyonluk borcuna af getiren bir yasayı kabul etti.

RIA Novosti'nin 11 Ekim tarihli haberine göre Ukrayna Deniz Kuvvetleri, Soğuk Savaş döneminde düşman dalgıçlarına saldırmak ve deniz mayınlarını tespit etmek üzere kullanılan yunusların eğitimine yeniden başladı.[24]

Ukrayna Savunma Bakanlığı'ndan 28 Eylül günü yapılan açıklamada, ülkenin kendi imkânları ile inşa ettiği ilk savaş gemisi olan Büyük Volodimir'in inşasına Mikolayev Tersanesi'nde başlandığı, gemideki yerli sanayi katkı oranının 80% civarında olduğu bildirildi.

Jane's International Defence Review'in 3 Ekim tarihli haberine göre, Ukraynalı Radionix firması, AviaSvit havacılık fuarında MiG-29 (NATO kod adı "Fulcrum") ve Su-27 (NATO kod adı "Flanker") tipi savaş uçakların kanat ucunda taşınmak üzere tasarlanmış Omut elektronik harp podunu kamuoyuna tanıttı. Su-27'lerin ihrac türevlerinde kullanılmakta olan L203 Gardeniya'nın halefi olacak şekilde tasarlanmış olan Omut, aynı anda 20 adet sahte hedef sinyali yaratabiliyor ve uçağı takip eden radara yanlış konum bilgileri gönderebiliyor.

Ukrayna Deniz Kuvvetleri Batı Donanma Üssü'nde, Ekim ayı başında Perspektif 2012 adlı bir KBRN tatbikatı düzenledi. Tatbikat sırasında Jitomir'deki 8'nci Kolordu'ya bağlı 240'ncı Birlik Eğitim Merkezi'ni ziyaret eden Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç, Ukrayna Silahlı Kuvvetler personelinin yarısının sözleşmeli olduğunu, sözleşmeli (profesyonel) orduya geçişin bütçe desteğine bağlı olduğunu söyledi. Yanukoviç, profesyonel orduya geçişin çok yakında tamamlanacağına inandığını ekledi.

Antonov tarafından 4 Ekim günü yapılan açıklamada, yeni An-70 kısa kalkış - iniş kabiliyetli nakliye uçağının 27 - 30 Eylül tarihleri arasında gerçekleştirilen uçuş testlerinin başarıyla sonuçlandığı duyuruldu.

Jane's International Defence Review'in 4 Ekim tarihli haberine göre Ukrayna, R-27 (NATO kodu AA-10 "Alamo") havadan havaya füzesi için yeni tip aktif / pasif radar güdüm alıcısı geliştiriyor. 9B-1101K adlı alıcı, mevcut R-27 füzelerine takılabilecek bir iyileştirme paketi olarak geliştirilecek ancak piyasaya, Rus üretimi RVV-AE (NATO kodu AA-12 "Adder") füzesine bir rakip olarak konumlandırılmayacak.

Antonov firması Başkanı Dmitro Kiva 24 Ekim'de yaptığı bir açıklamada, An-178 nakliye uçağının ilk uçuşunun 2014 yılında gerçekleştirilmesinin planlandığını belirtti. 99 tam teçhizatlı asker ya da 18t yük taşıması planlanan An-178'in tasarımında, An-158 yolcu uçağı esas alındı.

---

[1] Söz konusu makale için bkz: http://mobile.reuters.com/article/idUSBRE88T05L20121001?irpc=932

[2] Seçimlerle ilgili bir değerlendirme için bkz: “Seçim Sonrası Gürcistan”: http://www.bilgesam.org/tr/index.php?option=com_content&view=article&id=2238%3Asecim-sonras-guercistan-&catid=86%3Aanalizler-kafkaslar&Itemid=148

[3] Biyografisi için: http://geo-army.ge/index.php?option=com_content&view=article&id=468:2012-10-08-19-20-38&catid=46:2&lang=en

[4] Kongre özelinde Türkiye – Irak ilişkilerine ilişkin bir değerlendirme için bkz: “AK Parti Kongresi ve Irak Politikası”: http://www.orsam.org.tr/tr/yazigoster.aspx?ID=3944

[5] Ayrıntılar için bkz: "Baby Come Back: Iraq is Buying Russian Weapons Again": http://www.defenseindustrydaily.com/Baby-Come-Back-Iraq-is-Buying-Russian-Weapons-Again-07571

[6] Maliki’nin Rusya ziyareti ile ilgili bir değerlendirme için bkz: "Irak Başbakanı Nuri El-Maliki’nin Rusya Ziyareti ve Bölgesel Denklem": http://www.orsam.org.tr/tr/yazigoster.aspx?ID=3961

[7] http://www.longwarjournal.org/archives/2012/10/al_qaeda_in_iraq_cla_3.php

[8] Rapora erişim için: http://www.fas.org/sgp/crs/nuke/RL34544.pdf

[9] Ayrıntılar için bkz: http://www.asdnews.com/news-45391/Iran_could_make_the_bomb_within_10_months:_experts.htm

[10] Olayın video kaydı için: http://www.youtube.com/watch?v=cZJVGkb3WoE

[11] Olayla ilgili bir değerlendirme için bkz: “Israeli Shot-Down Drone Sea Launched?”: http://blog.navaldrones.com/2012/10/israeli-shot-down-drone-sea-launched.html?utm_source=feedburner&utm_medium=feed&utm_campaign=Feed%3A+navaldrones%2FZiDJ+%28NAVALDRONES%29

[12] http://www.foxnews.com/world/2012/10/08/israel-readies-patriot-missiles-to-counter-suspected-hezbollah-drones/

[13] http://www.longwarjournal.org/archives/2012/10/netanyahu_hezbollah.php

[14] Radarın broşürü için bkz: http://www.iai.co.il/sip_storage/FILES/5/36845.pdf

[15] Ayrıntılar için bkz: http://www.longwarjournal.org/archives/2012/10/beirut_car_bombing_k.php

[16] http://www.cnnturk.com/2012/dunya/10/12/misir.yine.karisti.110.yarali/680403.0/index.html

[17] Rapor için: http://www.fas.org/programs/ssp/nukes/nuclearweapons/DOD2012_RussianNukes.pdf 

[18] Rusya’nın uçak alım planları ile ilgili ayrıntılı bir değerlendirme için bkz: "Russian air force procurement plans": http://russiamil.wordpress.com/2012/10/25/russian-air-force-procurement-plans/

[19] Fotograflar için bkz: http://oswald-lh.livejournal.com/31609.html

[20] Olayların seyri için bkz: http://www.siyahgribeyaz.com/search/label/Ak%C3%A7akale%20M%C3%BCsademesi

[21] Olaya ilişkin siyasi bir değerlendirme için bkz: “Türk Dış Politkasında Suriye Angajmanı”: http://www.ankarastrateji.org/yazar/prof-dr-erol-kurubas/turk-dis-politkasinda-suriye-angajmani/

[22] Olayın Türk – Rus ilişkileri açısından bir değerlendirmesi için bkz: “Putin’in Ertelenmiş Ziyareti ve Uçak Krizi”: http://www.orsam.org.tr/tr/yazigoster.aspx?ID=3957

[23] http://theaviationist.com/2012/08/30/l39-fake/

[24] Ayrıntılar için bkz: http://rt.com/news/sevastopol-combat-dolphins-revived-350/