Gürcü Silahlı Kuvvetleri'nin, tek taraflı bağımsızlık ilan eden Güney Osetya Özerk Cumhuriyeti'ne karşı başlattıkları saldırı ile patlak veren ve Rusya'nın müdahil olması ile büyüyen çatışmalar ikinci gününe girdi. Bölgeden birbiri ile çelişen haberler ve resmî açıklamalar geliyor, bu da sağlıklı bir durum değerlendirmesi yapmayı zorlaştırmakta.
Eldeki veri, bilgi ve bunlar ışığında yaptığım durum değerlendirmesi şu şekilde:
1. Rusya'nın Kuzey Kafkas Askeri Bölgesi'ne bağlı olan 58. Ordu'nun aslî unsurlarından 19. Motorize Piyade Tümeni'ne, 8 Ağustos Cuma gününün ilk saatlerinde, geceyarısı alarm veriliyor. Bu alarm, Gürcistan'ın Güney Osetya'ya saldırısından önce mi yoksa hemen akabinde mi veriliyor net değil. Alarmın verilmesini müteakip, bu tümene mensup birlikler Güney Osetya'nın başkenti Şinvali'ye giden yaklaşık 100km'lik yola çıkıyorlar.
19. Motorize Piyade Tümeni Şinvali'ye ulaştıktan sonra kenti çeviriyor ve çeşitli noktalarda girmeye başlıyor.
2. Gürcü kuvvetleri 8 Ağustos ilk saatlerinde Güney Osetya'daki Oset lojistik ve komuta-kontrol merkezlerine ve bir Rus üssüne yoğun ÇNRA ve namlulu topçu ateşi açıyor. İlk ateşi Rusya'nın mı, Osetler'in mi yoksa Gürcistan'ın mı açtığı hala meçhul; tahminim Gürcistan olabilir.
Topçu ve ÇNRA ateşini müteakiben Gürcü zırhlı ve mekanize birlikleri Güney Osetya'ya girmeye başlıyor. Şinvali'ye 20km uzaklıktaki Gori'den harekete geçen Gürcü tankları, Oset başkentine ilerliyor. İlerlemelerine Gürcü HvK Mi-24 "Hind" helikopteri ve Su-25 "Frogfoot" jet uçakları destek veriyor. (Gürcü HvK Su-25 uçakları İsrail Elbit firmasının desteği ile modernize edilmişti). Gürcü Mi-24 ve Su-25'lerinin 80mm roket ve 30mm makinalı toplarla yaptıkları sortiler televizyonlara yansıyor.
Bazı haberlere göre Şinvali'ye doğru harekete geçen Gürcü birliği 1. Piyade Tugayı.
3. Rus topçu birlikleri (muhtemelen 943. ÇNRA Alayı) 8 Ağustos yerel saatle 0100 - 0200 sularından itibaren, Gori'deki mevzilerinden Şinvali ve çevresindeki Gürcü birliklerine karşı yoğun bir bombardıman başlatıyor. Bu saatlerde Mugut kasabasını tamamen ele geçiren Gürcü birlikleri Didmuha'yı kuşatıyor, ancak yoğun Rus ÇNRA ateşi karşısında Dmenisi'den çekiliyorlar.
4. Gürcistan ilk gün 1400 - 1700 arasında ateşkes ilan etti. Bu arada Güney Osetya liderinin Rusya'ya kaçtığı iddiaları atıldı.
5. Çatışmaların şiddetlenmesi üzerine Güney Osetya Rusya'dan 1 saat içinde acileyardım talep etti. Kısa süre sonra 150 adet tanklık Rus birliğinin Güney Osetya'ya doğru harekete geçtiği bildirildi.
6. Rus Genelkurmayı bir adet Su-25 "Frogfoot" ve bir adet Tu-22M3 "Blinder" uçağı kaybettiklerini doğruladı. Gürcistan'ın en son iddiasına göre Gürcü birlikleri toplam 10 Rus uçağını düşürdü ve bir Rus pilotunu esir aldı.
7. 9 Ağustos Cumartesi günü Rus HvK ve ÇNRA bombardımanının Gürcistan'ın derinliklerine ve önemli hedeflere yoğunlaştırıldığı haberleri gelmeye başladı. 8 Ağustos'ta Gürcü Vaziani ve Marneuli hava üslerinin bombalanmasından sonra ikinci gün Yukarı Abhazya'daki Sakeni ve Aşağı Kvapçara kasabaları bombalandı. Bu kasabalardaki sivil halkın Abhazya'ya kaçtığı haberleri var.
Öte yandan Gürcistan'ın Karadeniz kıyısındaki Poti limanını ve bazı önemli karayolu hatlarını bombaladığı haberleri ajanslara yansıdı. Savaş nedeniyle Türkiye'ye dönen TIR şoförlerinin ifadelerine göre Rus bombardımanı Gürcistan'ın Türkiye sınırına yakın bölgelerine de yayılmış durumda.
8. Abhaz jetlerinin Kodori'yi bombaladığı, Kuzey Osetya ve Abhazya'dan çok sayıda gönüllünün Gürcistan'a karşı savaşmak üzere Güney Osetya'ya doğru harekete geçtiği bildiriliyor. Ayrıca Abhazya, Gürcistan'i, ikinci cephe açmakla tehdit etmişti.
9. Gürcistan Devlet Başkanı Mihail Saakaşvili Rusya'ya savaş ilan etti ve Gürcistan'da sıkıyönetim ilan edilmesini istedi. Öte yandan Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Medvedev ise bunun topyekün bir savaş olmadığını, Rus Barış Gücü'nün Güney Osetya'da sonuna kadar çatışacağını ve Rus bombardımanının Gürcistan'ın içlerine yoğunlaştırıldığına dair bir delil olmadığını söyledi.
10. Rus Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneal Gladimir Bolderev, Rus kuvvetlerinin Güney Osetya'yı tamamen ele geçirdiğini, Gürcü birliklerinin geri çekilmekte olduğunu açıkladı.
11. Rusya'nın bölgedeki Barış Gücünün komutanı olan Tümgeneral Murad Kulhametov'un 8 Ağustos'taki Gürcü topçu ateşi sırasında öldüğü yönünde teyit edilmemiş haberler var.
12. Şinvali'den uluslararası ajanslara yansıyan televizyon görüntülerinde çok sayıda tahrip edilmiş Gürcü tank ve zırhlı aracı ile caddelerdeki Rus askerleri görülüyor. Başkentin kontrolünün ne derece Rus birliklerine geçtiği net olmasa da Gürcüler'in büyük ölçüde geri çekildiği doğru olabilir.
13. Bu savaş nereden çıktı?
Kanımca bu savaşın sebepleri arasında Gürcistan'ın NATO üyeliğinin önemli bir rolü var. Son NATO zirvesinde Rus baskıları sonucunda Gürcistan'ın NATO'nun genişleme politikasına dahil edilmemesi önemli bir gelişmeydi.
Rusya'nın Güney Osetya'yı ilhak etme gibi bir amacı olmadığını düşünüyorum. Güney Osetya'nın ilhakı, Gürcistan'ı Atlantik İttifakı'nın kucağına daha fazla iter. Ancak Gürcistan üzerinde Demokles Kılıcı gibi sallanan Osetya (ve Abhazya) sorunları, bu ülkeyi "Limbo"da bırakabileceği, Barış Gücü vasıtasıyla kısmen de olsa üzerinde kontrol sağlayabileceği için Rusya'nın daha çok işine gelecektir.
Çatışmaların uzaması, Rus birliklerinin neredeyse kaçınılmaz olan üstünlüklerini sağlamak için önemli ölçüde kayıp vermesi ve en nihayetinde bölgeye belki BM öncülüğünde uluslararası bir barış gücünün yerleşmesi, Rusya'nın elini zayıflatacaktır.
ABD ve AB başta olmak üzere Atlantik Bloku'nun nispeten sessiz kalmasının bir nedeni olmalı diye düşünüyorum.
Eldeki veri, bilgi ve bunlar ışığında yaptığım durum değerlendirmesi şu şekilde:
1. Rusya'nın Kuzey Kafkas Askeri Bölgesi'ne bağlı olan 58. Ordu'nun aslî unsurlarından 19. Motorize Piyade Tümeni'ne, 8 Ağustos Cuma gününün ilk saatlerinde, geceyarısı alarm veriliyor. Bu alarm, Gürcistan'ın Güney Osetya'ya saldırısından önce mi yoksa hemen akabinde mi veriliyor net değil. Alarmın verilmesini müteakip, bu tümene mensup birlikler Güney Osetya'nın başkenti Şinvali'ye giden yaklaşık 100km'lik yola çıkıyorlar.
19. Motorize Piyade Tümeni Şinvali'ye ulaştıktan sonra kenti çeviriyor ve çeşitli noktalarda girmeye başlıyor.
2. Gürcü kuvvetleri 8 Ağustos ilk saatlerinde Güney Osetya'daki Oset lojistik ve komuta-kontrol merkezlerine ve bir Rus üssüne yoğun ÇNRA ve namlulu topçu ateşi açıyor. İlk ateşi Rusya'nın mı, Osetler'in mi yoksa Gürcistan'ın mı açtığı hala meçhul; tahminim Gürcistan olabilir.
Topçu ve ÇNRA ateşini müteakiben Gürcü zırhlı ve mekanize birlikleri Güney Osetya'ya girmeye başlıyor. Şinvali'ye 20km uzaklıktaki Gori'den harekete geçen Gürcü tankları, Oset başkentine ilerliyor. İlerlemelerine Gürcü HvK Mi-24 "Hind" helikopteri ve Su-25 "Frogfoot" jet uçakları destek veriyor. (Gürcü HvK Su-25 uçakları İsrail Elbit firmasının desteği ile modernize edilmişti). Gürcü Mi-24 ve Su-25'lerinin 80mm roket ve 30mm makinalı toplarla yaptıkları sortiler televizyonlara yansıyor.
Bazı haberlere göre Şinvali'ye doğru harekete geçen Gürcü birliği 1. Piyade Tugayı.
3. Rus topçu birlikleri (muhtemelen 943. ÇNRA Alayı) 8 Ağustos yerel saatle 0100 - 0200 sularından itibaren, Gori'deki mevzilerinden Şinvali ve çevresindeki Gürcü birliklerine karşı yoğun bir bombardıman başlatıyor. Bu saatlerde Mugut kasabasını tamamen ele geçiren Gürcü birlikleri Didmuha'yı kuşatıyor, ancak yoğun Rus ÇNRA ateşi karşısında Dmenisi'den çekiliyorlar.
4. Gürcistan ilk gün 1400 - 1700 arasında ateşkes ilan etti. Bu arada Güney Osetya liderinin Rusya'ya kaçtığı iddiaları atıldı.
5. Çatışmaların şiddetlenmesi üzerine Güney Osetya Rusya'dan 1 saat içinde acileyardım talep etti. Kısa süre sonra 150 adet tanklık Rus birliğinin Güney Osetya'ya doğru harekete geçtiği bildirildi.
6. Rus Genelkurmayı bir adet Su-25 "Frogfoot" ve bir adet Tu-22M3 "Blinder" uçağı kaybettiklerini doğruladı. Gürcistan'ın en son iddiasına göre Gürcü birlikleri toplam 10 Rus uçağını düşürdü ve bir Rus pilotunu esir aldı.
7. 9 Ağustos Cumartesi günü Rus HvK ve ÇNRA bombardımanının Gürcistan'ın derinliklerine ve önemli hedeflere yoğunlaştırıldığı haberleri gelmeye başladı. 8 Ağustos'ta Gürcü Vaziani ve Marneuli hava üslerinin bombalanmasından sonra ikinci gün Yukarı Abhazya'daki Sakeni ve Aşağı Kvapçara kasabaları bombalandı. Bu kasabalardaki sivil halkın Abhazya'ya kaçtığı haberleri var.
Öte yandan Gürcistan'ın Karadeniz kıyısındaki Poti limanını ve bazı önemli karayolu hatlarını bombaladığı haberleri ajanslara yansıdı. Savaş nedeniyle Türkiye'ye dönen TIR şoförlerinin ifadelerine göre Rus bombardımanı Gürcistan'ın Türkiye sınırına yakın bölgelerine de yayılmış durumda.
8. Abhaz jetlerinin Kodori'yi bombaladığı, Kuzey Osetya ve Abhazya'dan çok sayıda gönüllünün Gürcistan'a karşı savaşmak üzere Güney Osetya'ya doğru harekete geçtiği bildiriliyor. Ayrıca Abhazya, Gürcistan'i, ikinci cephe açmakla tehdit etmişti.
9. Gürcistan Devlet Başkanı Mihail Saakaşvili Rusya'ya savaş ilan etti ve Gürcistan'da sıkıyönetim ilan edilmesini istedi. Öte yandan Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Medvedev ise bunun topyekün bir savaş olmadığını, Rus Barış Gücü'nün Güney Osetya'da sonuna kadar çatışacağını ve Rus bombardımanının Gürcistan'ın içlerine yoğunlaştırıldığına dair bir delil olmadığını söyledi.
10. Rus Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneal Gladimir Bolderev, Rus kuvvetlerinin Güney Osetya'yı tamamen ele geçirdiğini, Gürcü birliklerinin geri çekilmekte olduğunu açıkladı.
11. Rusya'nın bölgedeki Barış Gücünün komutanı olan Tümgeneral Murad Kulhametov'un 8 Ağustos'taki Gürcü topçu ateşi sırasında öldüğü yönünde teyit edilmemiş haberler var.
12. Şinvali'den uluslararası ajanslara yansıyan televizyon görüntülerinde çok sayıda tahrip edilmiş Gürcü tank ve zırhlı aracı ile caddelerdeki Rus askerleri görülüyor. Başkentin kontrolünün ne derece Rus birliklerine geçtiği net olmasa da Gürcüler'in büyük ölçüde geri çekildiği doğru olabilir.
13. Bu savaş nereden çıktı?
Kanımca bu savaşın sebepleri arasında Gürcistan'ın NATO üyeliğinin önemli bir rolü var. Son NATO zirvesinde Rus baskıları sonucunda Gürcistan'ın NATO'nun genişleme politikasına dahil edilmemesi önemli bir gelişmeydi.
Rusya'nın Güney Osetya'yı ilhak etme gibi bir amacı olmadığını düşünüyorum. Güney Osetya'nın ilhakı, Gürcistan'ı Atlantik İttifakı'nın kucağına daha fazla iter. Ancak Gürcistan üzerinde Demokles Kılıcı gibi sallanan Osetya (ve Abhazya) sorunları, bu ülkeyi "Limbo"da bırakabileceği, Barış Gücü vasıtasıyla kısmen de olsa üzerinde kontrol sağlayabileceği için Rusya'nın daha çok işine gelecektir.
Çatışmaların uzaması, Rus birliklerinin neredeyse kaçınılmaz olan üstünlüklerini sağlamak için önemli ölçüde kayıp vermesi ve en nihayetinde bölgeye belki BM öncülüğünde uluslararası bir barış gücünün yerleşmesi, Rusya'nın elini zayıflatacaktır.
ABD ve AB başta olmak üzere Atlantik Bloku'nun nispeten sessiz kalmasının bir nedeni olmalı diye düşünüyorum.
1 yorum:
Acikcasi rusyanin karsiliksiz yardim etmesi ve savasi bitmesi gerektigi yerden ilerde bitirmesi manasiz anlamsiz geliyor bana. ben hakli bir yan bulamiyorum iki taraftada fakat hangi ulke yardim etmek icin bukadar ileri gider bi savas baslatir yardim etmenin binlerce yolu var. Sonra Fransa baskani neden boyle bir kisa savas icin rusyaya gidiyor. Gurcistana giden oldumu acaba devlet baskanlarindan.
Yorum Gönder